Trường phổ thông gộp các khoản thu vào học phí để tránh lạm thu

Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng Q.1 TPHCM.

Nhiều phụ huynh gửi con học các trường ngoài công lập dù đã xác định phải chấp nhận mức học phí cao nhưng năm nay vẫn không thể kham nổi mức học phí tăng chóng mặt và phải rút hồ sơ chuyển con qua học hệ bổ túc văn hóa. Chị Mai Phương có con vào lớp 12 của trường Vạn Hạnh ngao ngán kể: chỉ nhận được giấy thông báo nộp tiền khi nhập học cho con là gần 7 triệu đồng chứ không được hỏi ý kiến về tăng học phí. Trong đó, học phí là 4 triệu đồng/ tháng tăng hơn năm ngoái một triệu đồng, tiền cơ sở vật chất cả năm là 1,5 triệu đồng, tăng gấp đôi so với năm lớp 10 dù chị cũng lắc đầu không biết chi vào những hạng mục gì:

Phụ huynh có điều kiện đã vậy, phụ huynh nghèo càng phải chạy đôn chạy đáo để lo tiền đóng các khoản thu cho con. Chị Hoàng Hà, PHHS trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng (Q.1) thở dài: mang tiếng tiểu học được miễn học phí nhưng nhưng phụ phí đã lên tới tiền triệu. Chị Hà bức xúc nhất là bị vận động đóng góp trong tình cảnh mọi sự đã rồi. Trong buổi họp phụ huynh lớp, đại diện hội phụ huynh kêu gọi mỗi phụ huynh đóng quỹ lớp là 700.000 đồng. Lý do là trước đó, hội phụ huynh đã chủ động sửa chữa lớp mà không bàn bạc với các phụ huynh khác. Không chỉ vậy, chị Hà phải đóng thêm tiền...quỹ trường là 200.000 đồng, cộng thêm các khoản thu nằm trong quy định (bảo hiểm y tế, cơ sở vật chất, phục vụ bán trú, tiền ăn, vệ sinh phí, nước uống, học Anh văn, tin học) thì đầu năm đã hết vèo hơn 2 triệu đồng. Chưa kể, đứa con nhỏ học ở một trường mầm non Q.1 cũng đóng hết 500.000 đồng là tiền công trình của cha mẹ học sinh, thế nên dù muốn cho con học ngoại khóa nhạc, họa ở trường nhưng cũng đành thôi vì lắm khoản phí phải lo quá, vợ chồng làm công ăn lương rất chật vật đóng góp cho các con:
Cùng tình cảnh, chị Thanh Nhàn, PHHS một trường tiểu học ở Q.Gò Vấp than thở: Đầu năm học đứa con học lớp 2 đã tiêu tốn hết 1,4 triệu đồng. Trong đó có một số khoản thu không thể hiểu nổi là tiền tự nguyện hỗ trợ nhà trường trang bị máy vi tính, nói là tự nguyện nhưng nếu không đóng thì con mình bị nhắc tên. Chị Nhàn phân trần: Phụ huynh có điều kiện thì đóng tới vài triệu, cho nên muốn con mình không bị ảnh hưởng thì những gia đình lao động cũng phải đóng tối thiểu 500.000 đồng, không dám phản đối vì nghĩ qua sông thì phải lụy đò:
Bà Võ Ngọc Thu, Trưởng phòng GD- ĐT Q.5 chia sẻ: muốn tạo sự đồng thuận giữa nhà trường và phụ huynh trong các công trình mà phụ huynh đóng góp thì nhà trường đưa vào sử dụng hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho HS. Điều quan trọng là những khoản thu đó phải minh bạch, tùy sức phụ huynh chứ không ép buộc, tùy từng điều kiện hoàn cảnh khác nhau có thể đóng góp nhiều hay ít, những phụ huynh có điều kiện thì có thể đóng thêm:
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Hồng Sơn, Giám đốc Sở GD-ĐT TP cho biết: Điều 105 của Luật giáo dục quy định: “Ngoài học phí (trừ bậc tiểu học) và lệ phí tuyển sinh, người học hoặc gia đình người học không phải đóng góp khoản tiền nào khác”. Tuy nhiên, mức học phí đã được giữ ổn định hơn mười năm nay là nhà trẻ 50.000 đồng/học sinh/tháng, mẫu giáo 40.000 đồng, THCS 15.000 đồng,THPT 30.000 đồng đã lạc hậu. Ông Sơn cũng thừa nhận: nếu ngoài sự đầu tư cho giáo dục chiếm hơn 20% ngân sách TP mỗi năm mà không thực hiện xã hội hóa giáo dục một cách hiệu quả thì ngành giáo dục TP khó phát triển được như ngày hôm nay (chỉ riêng trong năm học 2010-2011 vừa qua, phụ huynh đã hỗ trợ nhà trường trên 200 tỉ đồng). Hiện nay, ngoài việc thu học phí, nhà trường còn thu các khoản khác như tiền nước uống, phụ đạo tăng tiết, tiền in sao đề thi, giấy thi, nha học đường…Để thực hiện đúng quy định pháp luật, TP đã hoàn chỉnh đề án học phí mới theo nghị định 49 của chính phủ và đang trình HĐND, UBND TP. Theo đó, học phí sẽ bao gồm luôn cả tiền điện, nước, vệ sinh, hỗ trợ xây dựng cơ sở vật chất... Như trường THPT Lê Quý Đôn trong 5 năm qua thu học phí 890.000 đồng/học sinh/tháng, ngoài khoản học phí này, trong suốt năm học, phụ huynh không phải đóng góp gì thêm kể cả giờ học ngoại ngữ với người nước ngoài. Như vậy các trường sẽ thuận lợi hơn bởi lẽ mỗi khi đưa ra một khoản thu ngoài học phí, nhà trường rất đau đầu khi phải họp phụ huynh, giải thích nguyên nhân thu, lấy ý kiến biểu quyết nhưng vẫn người đóng, người không đóng dẫn đến những mâu thuẫn không đáng có:

Chất lượng đào tạo chỉ có thể đáp ứng đúng mức yêu cầu khi cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên được đầu tư đãi ngộ xứng đáng. Như vậy, rất cần xác định được mức chi trên mỗi HS để trường hoạt động tốt. Trong đó, phân định phần ngân sách chi và số còn lại do người dân đóng góp. Trước yêu cầu trên và để tránh tránh lạm thu sau này, vừa qua Sở GD-ĐT TP đã trình HĐND, UBND TP đề án học phí mới theo nghị định 49 của chính phủ, theo đó sẽ gộp các khoản thu vào học phí.