Chính phủ Thái Lan đã phê chuẩn đề xuất công nhận mèo Thái như một thành tố của bản sắc quốc gia trong nhóm “động vật đồng hành”, theo thông tin do người phát ngôn chính phủ Siripong Angkasakulkiat công bố.
Quyết định này tiếp nối hệ thống danh hiệu bản sắc quốc gia được Thái Lan xác lập từ năm 1964 đến nay, gồm voi Thái (quốc thú), cá xiêm (quốc ngư), Naga (sinh vật huyền thoại) và “chào wai” – biểu tượng chào hỏi truyền thống.
Ủy ban Bản sắc Quốc gia (NIC) cho biết, dựa trên tư liệu lịch sử và nghiên cứu di truyền, mèo Thái sở hữu những đặc điểm hình thái, hành vi riêng biệt và gắn bó sâu sắc với văn hóa, tín ngưỡng cũng như đời sống người dân. Một số nhà lai tạo quốc tế thậm chí đã tìm cách đăng ký dòng mèo Thái thuần chủng và thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu.
Hiện Thái Lan chỉ còn năm giống mèo thuần chủng: Suphalak, Korat, Wichien Maat (Siamese), Konja và Khao Manee. Những giống này từng được mô tả trong bộ thư tịch cổ Tamra Maew, với vai trò biểu trưng cho may mắn và sự bảo hộ. Các đặc điểm nổi bật như bộ lông ánh kim của Suphalak, màu xám tro – mắt xanh lục ở Korat hay đôi mắt hai màu của Khao Manee giúp mèo Thái dễ dàng được nhận diện trên thị trường quốc tế.
Chính phủ Thái Lan kỳ vọng việc công nhận mèo Thái là bản sắc quốc gia sẽ thúc đẩy công tác bảo tồn, ngăn nguy cơ mất quyền sở hữu giống và tạo nền tảng cho các mô hình kinh tế sáng tạo dựa trên hình ảnh mèo bản địa. Đề xuất này đã được Bộ Văn hóa thẩm định trước khi trình lên Nội các phê duyệt.
Quyết định được cộng đồng lai tạo mèo Thái đón nhận tích cực. Nhiều chuyên gia nhận định bước đi mới có thể gia tăng sự quan tâm đối với các giống mèo bản địa và quảng bá hình ảnh mèo Thái ra thế giới.
Tuy vậy, các tổ chức bảo vệ động vật cảnh báo rằng việc tôn vinh mèo thuần chủng có thể vô tình thúc đẩy hoạt động nhân giống thương mại thiếu kiểm soát, trong bối cảnh Thái Lan vẫn đối mặt tình trạng hàng trăm nghìn mèo, chó hoang do thiếu chương trình triệt sản và tái định cư quy mô lớn.
Giới bảo tồn hy vọng quyết định mới sẽ đi kèm các chính sách phúc lợi động vật mạnh mẽ hơn. Như một nhà hoạt động nhận định: “Nếu mèo Thái được xem là báu vật quốc gia, thì mọi con mèo – không chỉ mèo thuần chủng – đều xứng đáng được quan tâm và bảo vệ tốt hơn.”


