Đây là một trong những vụ bê bối lừa đảo gây chú ý nhất thời gian gần đây, khiến các cơ quan chức năng và cộng đồng quan ngại về mô hình kinh doanh đa cấp trá hình vẫn đang phát triển mạnh mẽ.
Tính đến ngày 19/10, đã có hơn 2.900 người gửi đơn khiếu nại chống lại The Icon Group. Các nạn nhân tố cáo công ty này điều hành một mô hình kim tự tháp được ngụy trang dưới dạng doanh nghiệp tiếp thị trực tiếp. Trong đó, Warathaphon Waratyaworrakul (còn được gọi là Boss Paul) – nhà sáng lập kiêm CEO của công ty – và 17 nghi phạm khác, bao gồm ba nghệ sĩ nổi tiếng Yuranunt Pamornmontri, Min Pechaya Wattanamontree và Kan Kantathavorn, đã bị cảnh sát bắt giữ và khởi tố.
Các nghi phạm bị truy tố về tội danh đồng phạm lừa đảo và cung cấp thông tin sai lệch trên hệ thống máy tính. Dù tất cả đều phủ nhận các cáo buộc, cuộc điều tra đang được mở rộng để làm rõ hành vi lừa đảo của họ.
Theo cơ quan chức năng, The Icon Group đã sử dụng các chiêu trò tiếp thị đa cấp với lời hứa hẹn về lợi nhuận cao và dễ dàng. Mô hình kim tự tháp của công ty yêu cầu các thành viên mới nộp tiền để gia nhập, sau đó phải tuyển thêm người để hưởng hoa hồng. Tiền từ những người gia nhập sau sẽ được chuyển cho người gia nhập trước, tạo ra vòng luẩn quẩn không bền vững.
Kosolwat Inthuchanyong, Giám đốc Văn phòng Bảo vệ Quyền lợi và Hỗ trợ Pháp lý của Văn phòng Tổng Chưởng lý (OAG), cho biết các mô hình kim tự tháp núp bóng bán hàng trực tiếp đã tồn tại ở Thái Lan từ lâu. Chúng lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của người dân, đặc biệt là những người đang gặp khủng hoảng tài chính, để dụ dỗ họ tham gia. Nhiều nạn nhân, bao gồm cả những người về hưu, đã mất trắng số tiền tiết kiệm cả đời vì trót tin vào những lời hứa hẹn không thực tế.
Điều đáng chú ý là trong vụ việc này, những người nổi tiếng như diễn viên, MC đã sử dụng danh tiếng của mình để xây dựng lòng tin với công chúng, khiến cho nhiều người dễ dàng rơi vào bẫy lừa đảo. Sự tham gia của các sao lớn càng làm tăng sức hấp dẫn của mô hình lừa đảo, khiến nhiều người không ngần ngại bỏ ra hàng trăm nghìn baht để tham gia.
Một nạn nhân 61 tuổi chia sẻ rằng bà biết đến The Icon Group qua một chương trình truyền hình, nơi Warathaphon quảng bá về khóa học marketing trực tuyến với mức giá chỉ 97 baht. Sau buổi định hướng trực tuyến, bà đã chi tới 250.000 baht (gần 190 triệu đồng) để trở thành đại lý của công ty. Tuy nhiên, khi sử dụng sản phẩm, bà nhận thấy chất lượng không đạt yêu cầu và không thể bán lại. Lúc này, công ty từ chối cho bà trả lại sản phẩm, thay vào đó khuyến khích bà tuyển thêm thành viên mới để kiếm tiền.
Trước thực trạng lừa đảo đa cấp ngày càng tinh vi, bà Saree Ongsomwang, Tổng thư ký Hội đồng Người tiêu dùng Thái Lan, nhấn mạnh rằng các cơ quan chức năng cần kiểm tra kỹ lưỡng các hoạt động kinh doanh của The Icon Group để xác định xem công ty này có tập trung vào việc tuyển dụng thành viên thay vì bán sản phẩm hay không. Điều này là dấu hiệu rõ ràng của một mô hình kim tự tháp trái pháp luật.
Pol Lt Col Krisanaphong Poothakool, chuyên gia về tội phạm học, cho biết nếu các cơ quan chức năng không thể ngăn chặn kịp thời, những vụ lừa đảo tương tự sẽ tiếp tục xảy ra, đặc biệt là khi tâm lý muốn kiếm tiền nhanh chóng và dễ dàng vẫn còn tồn tại trong xã hội.
Kosolwat Inthuchanyong chia sẻ rằng các nạn nhân của mô hình kim tự tháp thường có ít cơ hội lấy lại toàn bộ số tiền đã mất, nhưng luật chống rửa tiền hiện hành cho phép cơ quan chức năng phong tỏa tài sản của những kẻ lừa đảo. Công nghệ hiện đại cũng hỗ trợ việc theo dõi dòng tiền, giúp tăng khả năng thu hồi tài sản cho nạn nhân.