Tin tứcĐó là nhận định của GS.TS. Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội tại Tọa đàm "Giải pháp phát triển thị trường vàng an toàn và bền vững" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức vào sáng 25/1.
Theo GS.TS. Hoàng Văn Cường, Nghị định 24 năm 2012 quy định rất chặt chẽ: Nhà nước là cơ quan độc quyền sản xuất vàng miếng, độc quyền trong quản lý xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.
Những năm qua, hầu như Nhà nước lấy một thương hiệu vàng SJC là thương hiệu vàng quốc gia. Vàng ngoài độc quyền thì đáng sản xuất vẫn phải sản xuất, phải cung ra, nhưng trên thực tế thì hầu như không có chuyện sản xuất thêm vàng miếng – ông Cường cho biết.
Ông phân tích, trong bối cảnh người dân cần có tích lũy, vàng SJC lại được xác định là vàng thương hiệu quốc gia nên đương nhiên người dân sẽ chọn mua loại vàng tin cậy nhất – dù SJC và vàng miếng khác có thể cùng chất lượng như nhau. Trong khi ‘cung không có’ mà ‘cầu có thực’ - đương nhiên sẽ dẫn đến tình trạng mất cân đối cung cầu và giá vàng sẽ tăng.
Hiện nay, không có chuyện liên thông: vàng trong nước giá cao - nhập khẩu vào để cân bằng hay vàng trong nước giá thấp - vàng thế giới cao thì xuất khẩu để cân bằng. Điều này dẫn đến tình trạng vàng thế giới có thể tăng một chút thì trong nước tăng rất cao – ông Cường chia sẻ thêm.
Tuy nhiên, ông cho rằng, có những thời kỳ giá vàng trong nước và thế giới chênh đến 20 triệu đồng - điều này rất phí lý, dẫn đến hậu quả là những người có nhu cầu sở hữu vàng, cất trữ vàng bị thiệt hại, phải mua vàng với giá rất cao.
Ngoài ra, hiện không có sự bình đẳng giữa vàng miếng thương hiệu khác nhau, có thể cùng là 9999 nhưng vàng SJC giá rất cao, các loại vàng khác không được bảo hộ thì giá thấp hơn.
Khi giá vàng trong nước và thế giới chênh lệch nhiều sẽ dẫn đến việc nhập lậu vàng - ông Cường cho biết và phân tích thêm: “Buôn lậu tăng lên như thế thì rõ ràng không thể nói chúng ta quản lý được tốt thị trường vàng được, thất thu thuế, không tạo ra một thị trường cạnh tranh minh bạch, bình đẳng. Và đã buôn lậu thì sẽ vẫn có tình trạng thất thoát về ngoại tệ. Chúng ta không quản lý được ngoại tệ cũng có thể dẫn đến chuyện quản lý tỷ giá”.
Xem thêm: Ngân hàng Nhà nước khuyến cáo người dân nên thận trọng trong giao dịch vàng
Trước tình trạng này, GS.TS. Hoàng Văn Cường cho rằng, cần có sự thay đổi về phương thức quản lý. Chắc chắn phải nghĩ đến chuyện thay đổi, sửa đổi Nghị định 24. Chẳng hạn, không nhất thiết phải độc quyền một thương hiệu vàng; cho phép nhiều doanh nghiệp tham gia vào quá trình sản xuất vàng miếng để đáp ứng nhu cầu của người dân – khi không còn tình trạng khan hiếm giá vàng sẽ ổn định.
Một yếu tố được ông Cường nhắc tới, đó là cần có liên thông giữa thị trường trong nước và quốc tế. Tất nhiên, việc xuất nhập khẩu vàng phải có phương thức quản lý phù hợp. Không phải cứ duy trì một cơ chế cấp phép, cấp quota theo dạng "xin-cho" mà có thể sử dụng các công cụ tài chính để điều tiết quan hệ xuất nhập khẩu đó. Cũng cần quản lý để tránh tình trạng ồ ạt dùng ngoại tệ nhập vàng vào cho mục đích khác, làm mất cân đối ngoại tệ, mất khả năng điều hành tỷ giá.
Ngoài ra, theo ông Cường, cần có các phương thức giao dịch đa dạng hơn chứ không phải chỉ mua bán vàng miếng (vàng vật chất). Nếu mở thêm các hình thức kinh doanh vàng qua tài khoản thì sẽ không bị lệ thuộc quá vào việc nhập khẩu nhiều hay ít vàng.
Như vậy, việc điều hành rất linh hoạt và không còn tình trạng người dân mua vàng tích trữ, làm ‘chết’ một khối lượng tiền. Khi đó, vàng vẫn được lưu thông trên thị trường, nguồn vốn đưa vào lưu thông, mang lại nhiều tác động tốt cho nền kinh tế cũng như đảm bảo lợi ích của mỗi người dân.
