“Bần cùng sinh đạo tặc” là một câu thành ngữ thể hiện sự tha hóa của một con người khi rơi vào nghèo túng. Thế nhưng, liệu trong hoàn cảnh khó khăn nghịch cảnh, con người sẽ luôn có những hành vi tiêu cực, đáng buồn?.
Những hoàn cảnh khốn khó trong cuộc sống
Khi nói về “nghèo”, người ta thường liên tưởng đến sự thiếu thốn và gian khổ. Tuy nhiên, nghèo không phải lúc nào cũng “khó”. Có thể nói, “nghèo” chỉ sự khó khăn về mặt vật chất, còn “khó” là túng thiếu về mặt tinh thần.
Những câu thành ngữ nói về sự nghèo khó cũng được đúc kết từ hai yếu tố cốt lõi này, không chỉ phản ánh hoàn cảnh mà còn thể hiện ý chí và sự động viên con người cùng nhau vượt qua nghịch cảnh khó khăn hiện tại, để hướng đến một tương lai tươi sáng.
Những câu tục ngữ, thành ngữ nói về sự giàu - nghèo ý nghĩa
Những câu thành ngữ về sự nghèo khó không chỉ thể hiện sự đồng cảm mà còn có tác động đến đời sống tinh thần của những con người cùng khổ.
1. “Cái khó bó cái khôn”
Ý nghĩa: Câu thành ngữ thể hiện sự thông cảm cho hoàn cảnh của những người khốn cùng, họ bị vây hãm bởi hoàn cảnh, đó là một phần của sự nghèo khó dai dẳng.
2. “Bần cùng sinh đạo tặc”
Ý nghĩa: Câu thành ngữ vừa phê phán vừa cảm thương cho những người khốn khó bị hoàn cảnh làm tha hóa, đánh mất chính mình.
3. “Tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống”
Ý nghĩa: Câu thành ngữ thể hiện công lao vất vả kiếm được bao nhiêu tiền cũng không thấm tháp gì bởi cung cách tiêu pha lãng phí, vung tay quá trán.
4. “Tiền nằm lãi chạy”
Ý nghĩa: Câu này muốn nói đến khi bạn mượn tiền người khác thì tiền lãi sẽ tăng lên hằng ngày. Khuyên răn chúng ta nên dành dụm tiết kiệm để phòng khi cần.
5. “Giấu giàu không ai giấu được nghèo.”
Ý nghĩa: Câu này đúng quá rồi, giàu thì người ta có thể giả nghèo giả khổ, người ngoài nhìn vào khó mà biết, còn nếu đã nghèo thì có muốn giấu nghèo cũng không giấu được, vì nghèo thì không thể có những vật chất giá trị cao, không thể mua sắm xênh xang, để mà giả làm người giàu cho người ngoài nhìn vào được.
6. “No ăn dẫm chuồng”
Ý nghĩa: Câu nói ngắn gọn diễn tả về sự giàu nghèo, dùng những từ ngữ chỉ về con vật để nhắm đến con người.
7. “Cái khó ló cái khôn”
Ý nghĩa: Trong những lúc khó khăn, gian khổ thì những cái khôn, cái suy nghĩ bất chợt để gỡ những khó khăn thường xuất hiện ra. Chính vì thế mà những lúc khó khăn khi con người có những quyết định bất chợt nhưng rất chính xác.
8. “Sướng quá hóa cuồng”
Ý nghĩa: Câu tục ngữ nói về sự quên đi quá khứ cực khổ, khó khăn khi có cuộc sống sung sướng, hạnh phúc. Sướng quá hóa cuồng là nói đến những người có cuộc sống sung sướng rồi sinh ra làm nhiều chuyện không đúng hay không tốt.
9. “Đói ăn vụng, túng làm càn.”
Ý nghĩa: Đây là sức mạnh của đồng tiền, khi con người đói thì ăn vụng, khi túng sẽ làm càn. Khi con người đã bị rơi vào những lúc bần cùng, những khó khăn thì điều gì họ cũng sẽ làm, việc gì họ cũng sẽ tìm để thoát khỏi của sự nghèo khó và tủi nhục.
Xem thêm:
Câu thành ngữ ‘Tha hương cầu thực’ làm những người con xa quê phải ngậm ngùi
Tổng hợp 58 câu tục ngữ ca dao về lao động sản xuất
40 câu tục ngữ về con người và xã hội được dùng hằng ngày
Xem thêm một số câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về giàu nghèo khác
Bên cạnh những câu thành ngữ, tục ngữ ca dao nói về sự nghèo khó được người dân sử dụng thường xuyên trong cuộc sống ngày. Cha ông ta cũng đã rút ra được rất nhiều chiêm nghiệm về sự giàu nghèo trong xã hội thông qua những câu tục ngữ, thành ngữ dưới đây:
- Ăn trắng mặc trơn
- Cùng tắc biến
- Không ai nắm tay được từ sáng đến tối
- Con gái như cánh bèo trôi, sa đâu ấm đấy
- Một phút lên tiên
- Ăn sung mặc sướng
- Ở hiền gặp lành
- Đức cao vọng trọng
- Nhà cao cửa rộng
- Kín cổng cao tường
- Phú quý thọ khang ninh
- Nhung êm đệm gấm
- Hay đi chợ, để nợ cho con.
- Sống nợ nần, chết thần thiêng.
- Tốt vay dày nợ.
- Vay nên nợ, đợ nên ơn.
- Rượu treo, cháo thí, nghe hát nhờ.
- Tội gì bằng tội nghèo.
- Túng thì tính.
- Bần cùng sinh đạo tặc.
- Đói ăn vụng, túng làm càn.
- Đói trẻ chớ vội lo, giàu trẻ chớ vội mừng.
- Giàu chiều hôm, khó sớm mai.
- Nhà giàu tham việc, thất nghiệp tham ăn.
Sự nghèo khó không đáng sợ, đáng sợ nhất là không có ý chí vượt qua nó. Hy vọng những câu thành ngữ trên đây đã mang đến cho chúng những bài học sâu sắc về sự nghèo khó trong cuộc sống. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng, nghèo khó chỉ là một giai đoạn của đời người, chỉ cần chúng ta cố gắng nhất định sẽ vượt qua được nó và vươn đến những thành công.
