“Trung thực mà không hiểu biết thì yếu ớt và vô dụng, còn hiểu biết mà không trung thực thì thật là nguy hiểm và đáng sợ. Còn những người trung thực và hiểu biết sẽ là những người viết nên lịch sử của chính mình” (Samuel Johnson)
Lòng trung thực là một đức tính quan trọng tạo nên một con người đầy đủ tài trí, đạo đức và sống đúng chuẩn mực xã hội. Đó là một người dũng cảm, khẳng khái, không sợ kẻ gian, không bị cái xấu, cái ác vấy bẩn. Cùng đến với những câu thành ngữ, ca dao tục ngữ về trung thực - tự trọng trong bài viết dưới đây.
Những câu thành ngữ, ca dao, tục ngữ về trung thực
Trung thực là đức tính tốt đẹp của con người và luôn được đề cao trong xã hội. Đây cũng là bài học quý giá mà ông cha ta muốn truyền dạy lại cho các thế hệ sau. Điều này đã được thể hiện qua vô vàn câu ca dao, tục ngữ thể hiện tính trung thực, chính trực.
Tục ngữ về trung thực
Những câu tục ngữ nói về tính trung thực dưới đây được ông cha ta đúc kết từ kinh nghiệm sống qua bao đời đến nay vẫn còn nguyên giá trị về bài học làm người.
- Ăn ngay nói thật mọi tật mọi lành.
- Ăn ngay nói thẳng.
- Cây ngay không sợ chết đứng.
- Cây vạy hay ghét mực tàu.
- Của ngang chẳng góp, lời tà chẳng thưa.
- Cây thẳng bóng ngay, cây cong bóng vẹo.
- Của phi nghĩa có giàu đâu,
Ở cho ngay thẳng giàu sau mới bền. - Đấu hàng xáo, gáo hàng dầu.
- Khôn ngoan chẳng lọ thật thà
Lường thưng tráo đấu chẳng qua đong đầy. - Giàu về hàng nén, chẳng giàu về xén bờ.
- Một câu nói ngay bằng ăn chay cả tháng.
- Mất lòng trước, được lòng sau.
- Nói lời phải giữ lấy lời.
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay. - Nêu cao nhưng bóng chẳng ngay.
- Thật thà ma vật không chết.
- Thật thà là cha thằng dại.
- Trung thực, thật thà thường thua thiệt.
- Thuốc đắng giã tật, sự thật mất lòng.
- Thẳng mực tàu đau lòng gỗ.
- Thẳng như ruột ngựa.
Ca dao về trung thực
Những câu ca dao trung thực có giá trị giáo dục sâu sắc về đạo lý làm người, góp phần hình thành cho con người những phẩm chất đạo đức tốt đẹp.
- Ai ơi! Giữ chí cho bền
Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai. - Chớ nghe lời phỉnh tiếng phờ,
Thò tay vào lờ mắc kẹt cái hom. - Đừng bảo rằng trời không tai,
Nói đơm nói đặt cậy tài mà chi. - Đời loạn mới biết tôi trung,
Tuế hàn mới biết bá tùng kiên tâm. - Làm người suy chín xét xa
Cho từng gốc nhọc, cho ra vắn dài.
- Làm người phải đắn phải đo
Phải cân nặng nhẹ, phải dò nông sâu. - Những người tính nết thật thà,
Đi đâu cũng được người ta tin dùng. - Người gian thì sợ người ngay,
Người ngay chẳng sợ đường cày cong queo. - Nhà nghèo yêu kẻ thật thà,
Nhà quan yêu kẻ giàu ra nịnh thần. - Những người thành thật môi dày
Lại thêm ít nói lòng đầy nghĩa nhân. - Tu thân rồi mới tề gia,
Lòng ngay nói thật gian tà mặc ai. - Sông sâu còn có kẻ dò,
Nào ai lấy thước mà đo lòng người.
Thành ngữ nói về lòng trung thực - tự trọng
Trung thực là biết tôn trọng sự thật, dũng cảm bảo vệ công lý, thẳng thắn phê bình và tự phê bình. Bài học quý giá này đã được các thế hệ đi trước truyền đạt lại thông qua những câu thành ngữ về tính trung thực sau.
- Ăn ngay ở thật, mọi tật mọi lành.
- Ăn no lòng, nói mất lòng.
- Cao thành nở ngọn, mọi bọn mọi đến.
- Chân chỉ hạt bột.
- Dò sông dò biển dò nguồn,
Biết sao được bụng lái buôn mà dò. - Đi buôn nói ngay không tày đi cày nói dối.
- Đong đầy bán vơi.
- Đói cho sạch, rách cho thơm.
- Nói gần nói xa chẳng qua nói thật.
- Một lời nói dối, sám hối bảy ngày.
- Một lời nói, một đọi máu.
- Làm tôi ngay, ăn mày thật.
- Nói ngay hay trái tai.
- Làm người tính phải thẳng ngay,
Việc làm chớ ngại, phải miệt mài siêng năng. - Thật thà là cha quỷ quái.
Những câu thành ngữ, ca dao, tục ngữ về sự giả tạo
Bên cạnh những câu ca dao, tục ngữ về lòng trung thực, trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam còn có vô vàn câu ca dao, tục ngữ về sự sự giả tạo, gian manh để phê phán thói hư tật xấu của con người.
- Ăn gian nó giàn ra đấy.
- Ăn mặn nói ngay còn hơn ăn chay nói dối.
- Bụng gian miệng thẳng.
- Buôn đằng sóng, nói đằng gió.
- Buôn gian bán lận.
- Bứng cây sống trồng cây chết.
- Bề ngoài thơn thớt nói cười,
Mà trong gian hiểm giết người không đao. - Cơm cá giả mặt bụt.
- Nêu cao nhưng bóng chẳng ngay.
- Mật ngọt chết ruồi.
- Đi nói dối cha, về nhà dối chú.
- Đường đi hay tối, nói dối hay cùng.
- Khẩu Phật tâm xà.
- Nói dối như Cuội.
- Hòn đất mà biết nói năng,
Thì thầy địa lý hàm răng chẳng còn. - Ăn thật làm bỡn.
- Buôn bưởi bán bòng.
- Nói khoác gặp thời.
- Đi đêm lắm có ngày gặp ma.
- Đong đầy bán vơi.
Những câu nói hay về sống trung thực, ngay thẳng
Lòng ngay thẳng, dám đứng lên đấu tranh với sự giả dối luôn được trân trọng và ngợi ca bởi nó thể hiện phẩm chất tốt đẹp của con người. Sống ngay thẳng mang lại cho ta nhiều lợi ích, giúp ta xây dựng một cuộc sống tốt đẹp và ý nghĩa. Dưới đây là những câu nói hay về sống ngay thẳng được nhiều người yêu thích.
- Sống ngay thẳng không cần phải ồn ào, chỉ cần bản thân mình biết mình sống đúng với lương tâm.
- Sự thật dù cay đắng đến đâu cũng đáng được trân trọng hơn bất kỳ lời nói dối ngọt ngào nào.
- Sống ngay thẳng sẽ giúp bạn có được sự tôn trọng của mọi người và tạo dựng được uy tín cho bản thân.
- Hãy luôn sống thật với chính mình, dù có khó khăn đến đâu cũng đừng bao giờ đánh mất lòng ngay thẳng.
- Lòng trung thực là chương đầu tiên của cuốn sách trí tuệ.
- Dối trá và lừa lọc là hành động của kẻ ngu xuẩn không có đủ trí óc để trung thực.
- Sự trung thực là viên đá nền của mọi thành công, không có nó, sự tin cậy và khả năng hành động sẽ không tồn tại.
- Một cái đầu tỉnh táo, một trái tim trung thực và một linh hồn khiêm nhường, đó là ba người dẫn đường tốt nhất qua thời gian và cõi vĩnh hằng.
- Trong mọi việc phải tuân thủ ba nguyên tắc: sự thật, trung thực, hữu ích.
- Lòng trung thực là nền tảng của mọi mối quan hệ và tương tác xã hội.
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam có muôn ngàn câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về trung thực và trên đây là những câu phổ biến, được lưu truyền rộng rãi nhất. Qua những lời răn dạy sâu sắc này của ông cha mong rằng đức tính trung thực trong mỗi chúng ta được nuôi dưỡng ngày càng mạnh mẽ hơn!
Đừng quên theo dõi chuyên mục Sống đẹp của voh.com.vn để cập nhật liên tục những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất.
