Biển xanh mênh mông, gợn sóng dạt dào vốn là một hình ảnh chuyên chở nhiều xúc cảm và chiêm nghiệm về cuộc sống. Dường như cũng bởi lẽ đó mà lời ca dao tục ngữ về biển luôn chan chứa chất tình, song cũng truyền dạy những kinh nghiệm sống quý báu của tiền nhân.
Ca dao tục ngữ về biển đảo Việt Nam
Đi khắp chiều dài đất nước, chiêm ngưỡng cảnh biển bao la mới cảm nhận rõ sự ưu ái mà thiên nhiên ban tặng cho Việt Nam ta. Lời ca dao tục ngữ về biển đảo dưới đây như tiếng lòng đầy tự hào về sự trù phú ấy.
- Vũng Tàu núi lớn, vũng sâu
Khoan xuống một cái là dầu trào lên. - Bãi biển Nha Trang mịn màng, trắng trẻo,
Nước trong leo lẻo, gió mát trăng thanh.
Đêm đêm thơ thẩn một mình,
Đố sao cho khỏi vướng tình nước mây? - Kênh Vĩnh Tế, biển Hà Tiên
Ghe thuyền xuôi ngược bán buôn dập dìu.
- Khánh Hoà biển rộng non cao
Trầm hương Vạn Giã, yến sào Nha Trang. - Ngày anh về lại Khánh Hòa
Nha Trang biển hát tình xa, tình gần
Vào mùa dạy sóng ái ân
Thuyền yêu đứng đợi ai căng cánh buồm. - Lên non cho biết non cao
Xuống biển cầm sào cho biết cạn sâu. - Anh đứng ở Nha Trang
Trông sang xóm Bóng
Ánh trăng lờ mờ, lượn sóng lăn tăn
Gần nhau chưa kịp nói năng
Bây giờ sông cách, biển ngăn ngại ngùng!
Xem thêm:
100 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về quê hương, đất nước, con người Việt Nam
47 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về lòng yêu nước, yêu quê hương
360 câu ca dao dân ca Việt Nam hay nhất từ 3 miền đất nước
Ca dao tục ngữ về biển dự báo thời tiết
Nhìn mây trời, nhìn sóng biển động hay yên ả và dự báo những biến chuyển của thời tiết, để rồi đúc kết trong từng câu ca dao tục ngữ về biển, tất cả đã phần nào thể hiện được sự am tường và thấu hiểu thiên nhiên của cha ông ta.
- Động trời biển mới dậy theo
Biển đâu dám động, dám leo trước trời. - Động bể đông bắc nồi rang thóc
Động bể bắc đổ thóc ra phơi. - Bao giờ Hòn Đỏ mang tơi
Hòn Hèo đội mũ thì trời sắp mưa. - Biển động di lộng, biển lặng đi khơi.
Muối Sa Huỳnh ba năm còn mặn
Cá Sa Huỳnh có vạn nào hơn
Sáng mưa trưa nắng trời nồm
Trời cho thuận gió xuôi buồm ra khơi.
- Mây đen phủ kín Sơn Trà
Gấp lo thu dẹp kẻo mà có mưa. - Chiều chiều mây phủ Sơn Trà
Sấm rền Non Nước, trời đà chuyển mưa. - Cò bay ngược, nước vô nhà
Cò bay xuôi nước lui ra biển. - Đông Nam có chớp chéo nhau
Thấp sát mặt biển hôm sau bão về. - Mây kéo xuống biển thì nắng chang chang,
Mây kéo lên ngàn thì mưa như trút. - Tháng tám trời thổi gió nồm
Tháng ba đông bắc có làm không ăn.
Tục ngữ ca dao về biển trong lao động sản xuất
Từ lâu biển cả đã gắn liền với đời sống sản xuất của người Việt, cung cấp nguồn sống và nuôi lớn biết bao thế hệ. Chính vì thế, trong câu ca dao tục ngữ về biển cũng lấp lánh vẻ đẹp hăng say lao động.
- Buông câu thả lưới cho dài
Họa may kiếm được con cá biển ngoài lần vô. - Làng tôi nghề biển nghề sông
Những hôm trời lặng cá trong cá ngoài
Cá thu cho chí cá khoai
Còn như cá lẹp, cá mai đã nhiều. - Sông sâu mà biển cũng sâu
Muốn ăn cá lớn, rong câu cho dài. - Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông đêm,
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm biển lặng mới yên tấm lòng.
- Đi biển nhớ phương, đi đường nhớ hướng.
- Động tháng giêng nằm nghiêng mà thở.
- Tháng chín cá vịn nước sóng.
- Nhà tôi nghề giả nghề nông
Lặng thì tôm cá đầy trong đầy ngoài. - Ra đi sóng biển mịt mù,
Trời cho lưới nặng dô hò ta kéo lên. - Chớ thấy sóng cả mà ngả tay chèo.
Biển rộng mặc biển, thuyền chèo có ngăn.
- Cha chài, mẹ lưới, con câu
Con trai tát nước, nàng dâu đi mò. - Chỉ điều xe tám đậu tư
Đố ai câu đặng con cá ngừ biển Đông. - Khơi: thu, ngừ, nục
Lộng: ve, đục, xòe. - Ai về nhắn với bậu nguồn
Mít non gửi xuống, cá chuồn gửi lên.
Xem thêm:
85 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về thiên nhiên quan hệ tới lao động sản xuất của con người
117 câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ về thời tiết, khí hậu
58 câu ca dao tục ngữ thành ngữ về lao động sản xuất
Ca dao tục ngữ về biển thể hiện tình cảm
Mượn cái mênh mông của biển trời để tỏ bày tình cảm hiền hòa và yêu thương sâu sắc cũng là một sự đan cài vô cùng tinh tế của người xưa.
- Dốc lòng trồng cúc bẻ bông
Ngó ra ngoài biển thấy ông đưa đò
Anh ở làm sao cho biết đói biết no
Biết ra khơi về lộng đây em lo kết nguyền. - Trời sinh có biển có nguồn
Có ta, có bạn, còn buồn nỗi chi? - Biển Đông sóng gợn cát đùa
Kết duyên chẳng đặng lên chùa đi tu. - Bao giờ bãi nọ xa gành
Cù Lao xa biển anh mới đành xa em.
- Đêm nay anh gối tay nàng
Ngày mai ra biển anh gối đàn dây neo
Bạn hẹn với ta lên động xuống đèo
Con chim kêu trên gành đá con vượn trèo Hải Vân
Bạn hẹn với ta trên ngõ sông Ngân
Cầu cao vời vợi có cặp sóng thần bửa bao. - Một mai mai một ngó chừng
Ngó sông sông rộng ngó rừng rừng cao
Ngó ra ngoài biển ngoài Lao
Thấy thuyền anh chạy như dao cắt lòng. - Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn.
- Lúc nào Hòn Chữ bẻ tư
Biển Nha Trang cạn nước, anh mới từ duyên em. - Ơi đò ngang qua, đò ngang lại,
Có gặp chồng em qua lại biển này không?
Đêm khuya, trời phất ngọn gió đông,
Lạnh ơi hỡi lạnh, cám cảnh cho chồng nhiều đoạn khúc nôi! - Chồng em đi kéo ngao ngoài biển,
Đêm khuya, trời phất phưởng ngọn gió đông;
Da thời lạnh ngắt như đồng,
Tay bồng con dại, cám cảnh cho chồng lắm thay. - Biển Đông có lúc vơi đầy,
Chứ lòng cha mẹ biển trời nào dâng. - Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ngời ngời biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi! - Nước biển mênh mong không đong đầy tình mẹ,
Mây trời lồng lộng không phủ kín công cha. - Bao la bóng nước biển Đông,
Không bằng một nửa tấm lòng mẹ tôi.
- Ngó hoài ra tận biển Đông,
Thấy mây thấy nước, sao không thấy chàng? - Biển tình chìm nổi, bối rối tư lương,
Thiếp với chàng như lửa với hương. - Con chim phượng hoàng bay ngang hòn núi bạc,
Con cá ngư ông móng nước biển khơi;
Gặp nhau đây nhắn gởi một đôi lời,
Kẻo một mai tê con cá về sông vịnh, con chim nọ đổi dời non xanh. - Chim trên trời hóa kiểng
Cá ngoài biển hóa long
Lòng tong ăn bóng ăn rong
Anh đi lục tỉnh giáp vòng
Tới đây trời khiến đem lòng thương em. - Chừng nào biển cạn thành ao
Bắc cầu chiếc đũa mà trao ân tình. - Buồn trông mặt bể Nha Trang
Thương cha nhớ mẹ lệ tràn thấm bâu. - Lấy chồng nghề ruộng em theo
Lấy chồng nghề biển hồn treo cột buồm. - Ngó ra ngoài biển ba lần
Thấy anh ở trần trong bụng xót xa. - Tìm em như thể tìm chim,
Chim bay biển Bắc, đi tìm biển Đông.
Đứng trước biển cả rộng lớn và sâu thẳm, con người bỗng trở nên thật nhỏ bé. Cũng giống như ngẫm nghĩ từng lời dạy từ câu ca dao tục ngữ thành ngữ về biển, ta mới càng trân quý và thấm thía hơn vốn hiểu biết mênh mông về cuộc sống, lẽ đời của cha ông.
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Sống đẹp.