Hợp chất PFAS và vi nhựa trở nên độc hại hơn khi kết hợp với nhau

VOH - Nghiên cứu mới cho thấy, các chất PFAS và vi nhựa trở nên độc hại và nguy hiểm hơn khi kết hợp với nhau, gây lo ngại khi con người luôn tiếp xúc đồng thời với cả hai loại chất này.

Các tác giả từ Đại học Birmingham, Anh đã tiến hành thí nghiệm bằng cách phơi nhiễm bọ chét nước với hỗn hợp PFAS và vi nhựa,

Họ phát hiện ra rằng, bọ chét nước chịu những ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng hơn, bao gồm tỷ lệ sinh sản thấp hơn, các vấn đề phát triển như dậy thì muộn và tăng trưởng kém.

vi nhua (1)

Hỗn hợp PFAS và vi nhựa có độc tính cao hơn đáng kể so với khi tiếp xúc riêng lẻ từng loại. - Ảnh: Getty Images.

Sự tăng cường của tác động độc hại này đáng báo động vì các nghiên cứu và quy định về PFAS và vi nhựa thường được thực hiện riêng rẽ. Tuy nhiên, con người trên thực tế gần như luôn tiếp xúc với cả hai loại chất này cùng một lúc.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, các sinh vật từng bị ô nhiễm hóa học trước đó có khả năng chống chịu kém hơn trước những tác động mới.

Các nhà nghiên cứu đã so sánh hai nhóm bọ chét nước: một nhóm chưa từng tiếp xúc với ô nhiễm và một nhóm đã từng bị ô nhiễm hóa học. Bọ chét nước, vốn nhạy cảm với hóa chất, thường được sử dụng để nghiên cứu độc tính sinh thái.

Cả hai nhóm bọ chét nước đều được phơi nhiễm với mảnh nhựa PET, một loại vi nhựa phổ biến, cùng với PFOA và PFOS, hai hợp chất PFAS nguy hiểm nhất. Hỗn hợp này phản ánh điều kiện phổ biến ở các hồ trên khắp thế giới.

Các tác giả nghiên cứu phát hiện, hỗn hợp PFAS và vi nhựa có độc tính cao hơn đáng kể so với khi tiếp xúc riêng lẻ từng loại.

Khoảng 40% mức độ độc hại gia tăng xuất phát từ sự tương tác giữa điện tích của vi nhựa và hợp chất PFAS. Phần còn lại của độc tính gia tăng là do sự cộng dồn các tác động độc hại của chúng.

Theo kết quả nghiên cứu, các bọ chét nước phơi nhiễm với hỗn hợp này có số lượng con cái giảm đáng kể, kích thước nhỏ hơn khi trưởng thành và quá trình phát triển sinh dục bị trì hoãn,

Các tác động quan sát được trong nghiên cứu đã nâng cao đáng kể hiểu biết về hậu quả khi tiếp xúc với nhiều loại hóa chất và chất độc hại cùng lúc.

Các tác giả nhấn mạnh rằng, cần tiếp tục nghiên cứu tác động độc hại của các chất này đối với động vật hoang dã nhằm đưa ra các biện pháp quản lý và bảo tồn phù hợp.

PFAS là một nhóm khoảng 15.000 hợp chất thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm chống nước, chống vết bẩn và chịu nhiệt. Chúng được gọi là "hóa chất vĩnh cửu" vì không phân hủy tự nhiên, dễ tích tụ và đã được liên kết với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư, bệnh thận, rối loạn miễn dịch, khuyết tật bẩm sinh và các bệnh về gan.       

Vi nhựa là các hạt nhựa cực nhỏ, được cố ý thêm vào sản phẩm hoặc phát sinh từ quá trình phân rã của các sản phẩm nhựa. Chúng đã được tìm thấy trong cơ thể con người và có khả năng vượt qua hàng rào máu não. và liên quan đến các vấn đề như rối loạn phát triển, mất cân bằng hormone, bệnh tim mạch. Nhiều loại vi nhựa còn chứa PFAS do được xử lý bằng hóa chất này.