Bệnh khó chữa, mãn tính, đau đã lâu nên như nắng hạn gặp mưa, bệnh nhân tin theo những lời đồn, quảng cáo về các loại thuốc và cứ mua về sử dụng ngay mà không hề được bác sĩ hướng dẫn thậm chí cũng chẳng biết thành phần thuốc hay thực phẩm chức năng mình dùng có tác dụng gì với căn bệnh mình đang mang.
Mới đây, các bác sĩ Bệnh viện Da Liễu TPHCM vừa cứu một trường hợp hoại tử thượng bì nhiễm độc nặng, tiên lượng tỷ lệ tử vong lên tới 50%. Bệnh nhân còn khá trẻ, chỉ mới 25 tuổi ngụ tại tỉnh Lâm Đồng, đến bệnh viện khám trong tình trạng cơ thể mệt, trên da xuất hiện các ban đỏ, bóng nước và vết trợt chiếm hơn 60% diện tích cơ thể, kèm theo tổn thương niêm mạc mắt, miệng, mũi…Khi vào bệnh viện, bệnh nhân kể mình có bệnh vảy nến, được người quen giới thiệu một số loại thực phẩm chức năng để điều trị, tăng cường sức đề kháng, làm đẹp da, thải độc tố…nên chị đã mua bộ gồm 7 sản phẩm thực phẩm chức năng với giá gần 5.000.000đ. Sau khi sử dụng được khoảng 5 – 7 ngày thì xuất hiện các nốt ban nhỏ, lấm tấm…. Uống vào, khi thấy cơ thể mình phát ban, hoảng sợ bệnh nhân điện thoại hỏi người bán nhưng nguy hiểm hơn người bán nói thuốc đang phát huy tác dụng.
Bệnh nhân kể: “Em sử dụng thực phẩm chức năng này chủ yếu là vitamin tổng hợp để tăng sức đề kháng, làm đẹp da, bổ sung thêm canxi bảo vệ sức khỏe. Tin tưởng người quen thì mình mới mua. Tuy nhiên, khi dùng khoảng 1 tuần là nổi ban nhỏ nhỏ chấm chấm, rồi phát ban ra, em cũng hỏi người bán tình trạng vậy có nên ngưng không nhưng người bán nói rằng đang thải độc tố như vậy mới tốt cứ dùng tiếp”.
Việc sử dụng thực phẩm chức năng vô tội vạ, tự ý dùng mà không hề được các bác sĩ khuyến cáo đang là một thực trạng hiện nay. Nhiều người uống vào cho rằng “không bổ bề ngang cũng bổ bề dọc” tuy nhiên, cách nghĩ này hoàn toàn sai lầm.
Với trường hợp này, Bác sĩ Nguyễn Trúc Quỳnh – Khoa Lâm sàng 1 – Bệnh viện Da Liễu Thành phố cho biết bệnh nhân được chẩn đoán là hoại tử thượng bì nhiễm độc do sử dụng thực phẩm chức năng: “Hoại tử thượng bì nhiễm độc là một phản ứng dị ứng thuốc nặng, ảnh hưởng da và niêm mạc, tỷ lệ tử vong từ 30 lên đến 50%. Thường bệnh nhân sẽ xuất hiện triệu chứng từ 1 đến 4 tuần. Bệnh khởi phát đột ngột với triệu chứng sốt cao, mệt mỏi, đau nhức khớp. Sau đó sẽ là những vết đỏ sẩm trên mặt lan toàn thân. Sau vài ngày hay vài giờ sẽ xuất hiện nhiều bọng nước, những vết trợt với diện tích tổn thương trên 30% hay toàn bộ diện tích cơ thể. Ngoài tổn thương da bệnh nhân còn tổn thương niêm mạc mắt gây viêm dính kết mạc hay mù lòa nếu không điều trị kịp thời. Biến chứng thường gặp nhất của hoại tử thượng bì nhiễm độc là nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn phổi, xuất huyết tiêu hóa cùng dinh dưỡng kém…”.
Với trường hợp nặng như vậy, bệnh nhân được hội chẩn toàn bệnh viện, chuyên khoa mắt, tai mũi họng, chuyên khoa bỏng để hỗ trợ chăm sóc tại chỗ cho bệnh nhân… Sau hơn 5 tuần điều trị tích cực, thương tổn da lành tốt, tình trạng ổn định. Bác sĩ Quỳnh cho biết, nếu bệnh nhân nghe lời người bán tiếp tục uống các sản phẩm trên, không được điều trị kịp thời và đúng cách thì nguy cơ tử vong là rất cao.
Thời gian qua, Bệnh viện Da Liễu Thành phố tiếp nhận khá nhiều trường hợp dị ứng với thuốc, thực phẩm chức năng trong đó có nhiều trường hợp nặng phải nhập viện điều trị. Cũng tương tự vậy, cách đây vài tháng, bệnh viện Chợ Rẫy cũng tiếp nhận 1 trường hợp ngộ độc thuốc nam mà chi phí điều trị đã lên đến vài trăm triệu đồng. Bệnh nhân nữ cũng còn khá trẻ, mới 27 tuổi. Khi phát hiện mình mắc bệnh viêm cột sống dính khớp bệnh nhân đến thăm khám tại khoa Nội cơ xương khớp bệnh viện Chợ Rẫy, tuy nhiên bệnh nhân lại không theo kế hoạch điều trị tại đây.
Nghe lời khuyên của hàng xóm rằng “bị bệnh viêm cột sống dính khớp nên uống thuốc nam sẽ tốt hơn thuốc tây”, bệnh nhân đã chuyển sang uống thuốc nam. Sau 4 tháng dùng thuốc nam, không những tình trạng bệnh viêm cột sống dính khớp không cải thiện, mà bệnh nhân còn đối mặt với tiêu chảy kéo dài, cơ thể bị phù, suy kiệt... Diễn tiến bệnh càng lúc càng nặng và khi đến khám lại tại Bệnh viện Chợ Rẫy, các bác sĩ phát hiện chị đã bị loét đường ruột rất nặng, nhiễm độc kim loại nặng từ thuốc nam. Tình trạng nhiễm độc kim loại nặng này đã để lại một di chứng khá nặng, đó là tình trạng mất protein qua đường ruột. Vì vậy, bệnh nhân buộc phải truyền albumin, truyền đạm mỗi ngày trong suốt 2 năm, chi phí điều trị lên đến hàng trăm triệu đồng.
Bệnh nhân này kể lại: “Em có về nhà uống thuốc nam trong vòng 4 tháng. Sau 4 tháng không thấy đỡ càng ngày càng nặng, cơ thể bị phù, không có sức, tiêu chảy kéo dài, ăn uống không được… Quá mệt, em vào lại Bệnh viện Chợ Rẫy thăm khám lại tình trạng của mình”.
Tiếp nhận, phối hợp điều trị thành công trường hợp này, Thạc sĩ. Bác sĩ Doãn Uyên Vy, Phụ trách Phòng khám Chống độc Bệnh viện Chợ Rẫy cảnh báo: “Qua trường hợp này, khuyến cáo cho mọi người cũng như là một trong số những ví dụ để cho mọi người thấy tác dụng có hại của thuốc, nó âm thầm và biểu hiện như một bệnh lý nội khoa. Quan trọng là khi thấy triệu chứng vậy mình tưởng là độc tố xổ ra ngoài vậy là tốt và tiếp tục sử dụng. Ngay cả bác sĩ nội khoa cũng sẽ khó lòng tìm hiểu được căn nguyên khi thấy triệu chứng của bệnh nhân như vậy. Với sự phối hợp của bác sĩ chuyên về nhiễm độc sẽ tìm hiểu, phân tích và truy tìm nguyên nhân, sau đó mới kết hợp với bác sĩ nội khoa giải quyết được tận gốc vấn đề”.
Người đau lâu mang trong lòng gánh nặng lo toan luôn mong bản thân sẽ hết bệnh là tâm lý dễ hiểu, cần sự chia sẻ cảm thông. Tuy nhiên, trên đời này không có cái gọi là thần dược! Bản thân các dược thảo, chế phẩm bắt nguồn từ thực phẩm có trong thực phẩm chức năng không gây dị ứng nhưng các tá dược hay chất bảo quản có trong thực phẩm chức năng đều có nguy cơ gây dị ứng, thậm chí gây dị ứng rất nặng.
Do đó, cũng giống như thuốc, thực phẩm chức năng cũng gây dị ứng và trong trường hợp này cũng có thể gọi là “dị ứng thuốc”. Dị ứng thuốc hay dị ứng thực phẩm chức năng biểu hiện bằng nhiều dạng. Nặng nhất là sốc phản vệ, hoại tử thượng bì nhiễm độc… có thể gây chết người.
Hoặc biểu hiện nhẹ hơn ở nhiều cơ quan khác nhau trên da nổi mề đay, mẩn ngứa, trên hệ hô hấp khó thở, hen suyễn, trên hệ tiêu hóa đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy, trên mắt bị viêm đỏ kết mạc. Để tránh tình trạng dị ứng thuốc, thực phẩm chức năng, các bác sĩ đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo và khuyến cáo người dân không tùy tiện sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng. Chỉ dùng khi thật sự cần thiết và phải có chỉ định của bác sĩ bởi vì nguy cơ nguy cơ sốc phản vệ, hay nhiễm độc luôn tiềm ẩn và có thể xảy đến bất kỳ lúc nào!
