Loại vaccine ChAdOx1 NipahB, do các nhà khoa học tại Đại học Oxford (Anh) phát triển, đã bắt đầu các thử nghiệm lâm sáng lần đầu trên người từ tháng 1/2024 tại Oxford,
Trong quá trình thử nghiệm tại Oxford, tổng cộng 51 người trong độ tuổi từ 18 đến 55 đã hoàn thành an toàn một năm theo dõi, với kết quả dự kiến sẽ được công bố trong những tháng tới.
Các thử nghiệm giai đoạn hai của vaccine, được triển khai với sự hợp tác của Trung tâm Nghiên cứu Bệnh tả Quốc tế tại Bangladesh (ICDDRB) và được tài trợ bởi Liên minh Sáng kiến Sẵn sàng Ứng phó Dịch bệnh (CEPI), đã bắt đầu từ đầu tháng 12. Thử nghiệm sẽ tuyển chọn 306 tình nguyện viên khỏe mạnh trong độ tuổi từ 18 đến 55.
Vắc xin phòng ngừa virus Nipah đã bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng giai đoạn hai. - Ảnh: Getty Images.
Giáo sư Dame Sarah Gilbert, chuyên gia vaccine học tại Đại học Oxford, cho biết, thử nghiệm mới tại Bangladesh đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực phát triển vaccine phòng virus Nipah.
Bà nhấn mạnh rằng những kết quả đạt được đến nay, với sự hỗ trợ của các đối tác và nhà tài trợ, cho thấy giá trị của hợp tác quốc tế cũng như đầu tư dài hạn cho công tác chuẩn bị ứng phó đại dịch.
Giáo sư Brian Angus, trưởng nhóm nghiên cứu thử nghiệm, cho biết, việc bắt đầu thử nghiệm giai đoạn hai tại một quốc gia thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi các đợt bùng phát virus Nipah là bước đi then chốt nhằm bảo đảm vaccine này vừa hiệu quả vừa phù hợp với những người cần được bảo vệ nhất. Đây là phần thiết yếu để bảo đảm khả năng tiếp cận công bằng đối với các biện pháp bảo vệ trước các bệnh truyền nhiễm mới.
Virus Nipah là virus lây truyền từ động vật sang người, do loài dơi ăn quả mang mầm bệnh. Con người cũng có thể bị lây nhiễm thông qua vật chủ trung gian, hoặc lây truyền từ người sang người, bao gồm cả trong môi trường y tế.
Bằng chứng về sự hiện diện của virus đã được phát hiện ở các loài dơi tại nhiều quốc gia, trong đó có Campuchia, Ghana, Indonesia, Madagascar, Philippines và Thái Lan.
Loại virus này lần đầu tiên được ghi nhận vào năm 1999, trong một đợt bùng phát ở những người chăn nuôi heo tại Malaysia. Năm 2001, bệnh xuất hiện tại Bangladesh và sau đó gần như hằng năm đều ghi nhận các đợt bùng phát ở nước này, đồng thời lan sang một số khu vực ở miền đông Ấn Độ.
Trong số 750 ca mắc được ghi nhận kể từ năm 1998, đã có 415 trường hợp tử vong, với tỷ lệ tử vong có thể lên tới 75%.
Hiện chưa có vaccine hay phương pháp điều trị đặc hiệu nào được phê duyệt, khiến Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếpvirus Nipah vào nhóm mầm bệnh ưu tiên nghiên cứu do nguy cơ gây đại dịch.
Các triệu chứng ban đầu của bệnh bao gồm sốt, đau đầu, đau cơ, đau họng và nôn ói. Những biểu hiện này có thể nhanh chóng tiến triển thành viêm não cấp, viêm phổi và các vấn đề hô hấp nghiêm trọng.


