Ban đầu, kế hoạch này được xây dựng với mục tiêu hình thành một lực lượng “gìn giữ hòa bình” nếu Kiev và Moskva đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Nhiều thành viên NATO như Đức, Ba Lan, Tây Ban Nha và Italy bày tỏ lo ngại, từ chối tham gia.
Một quan chức quốc phòng Anh được Sunday Times dẫn lời cho biết việc triển khai quân ở Ukraine tiềm ẩn rủi ro an toàn nghiêm trọng cho binh sĩ.
Tháng 3, Thủ tướng Anh Keir Starmer tuyên bố London “sẵn sàng triển khai lực lượng trên bộ và máy bay trên không cùng các đồng minh nếu cần thiết”. Tổng thống Pháp Macron cũng gửi thông điệp tương tự, khơi dậy tranh luận trong EU và NATO.
Nhưng đến tháng 5, tờ Financial Times cho biết kế hoạch đã bị gác lại do Mỹ từ chối hỗ trợ. Tờ The Times trước đó cũng nhận định phương án khó khả thi vì nhiều quân đội châu Âu thiếu nhân lực và hạn chế về năng lực triển khai chiến dịch.
Phía Nga nhiều lần cảnh báo nguy cơ leo thang nếu NATO hiện diện quân sự tại Ukraine. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tháng 7 cho rằng một số quốc gia NATO đang theo đuổi đường lối quân sự hóa và đối đầu.
Vào tháng 4, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Sergey Shoigu cảnh báo sự có mặt của lực lượng NATO ở Ukraine có thể đẩy xung đột tới nguy cơ bùng phát quy mô lớn hơn.
Moskva xem xung đột tại Ukraine là “cuộc chiến ủy nhiệm” do phương Tây tiến hành nhằm vào Nga, với Kiev đóng vai trò công cụ chiến lược. Theo nhận định của Sunday Times, nếu cuộc gặp sắp tới giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến sự, Kiev có thể đề nghị triển khai các quan sát viên quốc tế để giám sát. Tuy nhiên, khả năng “Liên minh tự nguyện” đảm nhận vai trò này được đánh giá là thấp.
Quyết định rút lui khỏi kế hoạch triển khai quân phản ánh giới hạn cả về năng lực quân sự và cân nhắc chính trị của các quốc gia châu Âu.
Mặc dù vẫn khẳng định lập trường ủng hộ Ukraine về chính trị, kinh tế và quốc phòng nhiều nước EU chọn cách tiếp cận thận trọng hơn nhằm tránh nguy cơ đối đầu trực tiếp với Nga - một rủi ro có thể kéo cả khối vào một cuộc xung đột rộng lớn, khó kiểm soát.
Trong bối cảnh chiến sự Ukraine vẫn là điểm nóng an ninh nghiêm trọng nhất ở châu Âu kể từ sau Chiến tranh Lạnh, quyết định này cũng phản ánh xu hướng ưu tiên giải pháp ngoại giao hơn là can dự quân sự trực tiếp.
Giới quan sát cho rằng, cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Nga sắp tới sẽ là phép thử quan trọng không chỉ cho triển vọng hòa bình ở Ukraine mà còn cho tương lai an ninh của toàn bộ khu vực.



