Chuyến thăm của Thủ tướng Modi, cho thấy Ấn Độ lo Nga nghiêng về Trung Quốc?

VOH - Trong một động thái khiến Hoa Kỳ tức giận, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi vừa đến thăm Nga. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Modi từ khi nhậm chức nhiệm kỳ 3.

Chuyến thăm Nga kéo dài 2 ngày. Ông đã gặp Tổng thống Putin và trao đổi hàng loạt lĩnh vực. Điều này báo hiệu mối quan hệ chặt chẽ giữa 2 nước, cũng như Ấn Độ không ngần ngại theo đuổi đường lối đối ngoại độc lập.

c_Putin_Modi
Thủ tướng Modi (trái) vừa có chuyến thăm đáng chú ý tới Nga - Ảnh: CNN

Ông Vinay Kwatra, thư ký bộ ngoại giao Ấn Độ nói với các phóng viên tại New Delhi rằng, có nhiều vấn đề giữa Nga và Ấn Độ đã tích tụ trong thời gian qua và cần được giải quyết.

Quan hệ Nga-Ấn Độ đã phát triển mạnh từ thời chiến tranh lạnh. Nga là bên cung cấp vũ khí lớn nhất cho Ấn Độ. Từ khi xung đột ở Ukraine diễn ra, thương mại 2 nước đã lên cao đáng kể. Ấn Độ là đối tác mua dầu mỏ hàng đầu của Nga.

Ông Kwatra nhấn mạnh, quan hệ thương mại song phương vẫn bền vững.

Theo một số nhà quan sát, chuyến đi của ông Modi khiến phương Tây khó chịu.

Ông Ved Shinde từ viện nghiên cứu Lowy của Úc nhận xét: “Từ khi chiến sự Ukraine khởi phát, Ấn Độ hưởng lợi nhờ mua dầu giá rẻ từ Nga. Sự hợp tác này khiến phương Tây nhăn mặt, vì mang lại cho Nga nguồn thu lớn. Ngoài ra, nó cũng cho thấy phương Tây khó cô lập được Nga.”

Tháng 5/2024, thứ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ Kurt Campbell đã bày tỏ lo ngại về mối quan hệ giữa Nga và Ấn Độ. Tuy nhiên ông thừa nhận, quan hệ Ấn Độ - Nga có bản chất khác hoàn toàn quan hệ Ấn Độ - Hoa Kỳ. Nhiều lĩnh vực Ấn Độ và Hoa Kỳ cần hợp tác vì lợi ích của cả 2, nhưng cũng không có gì ngạc nhiên khi 2 nước có góc nhìn khác nhau về quan điểm và lịch sử.

Nhiều nhà quan sát nhận định, Ấn Độ đang tìm cách cân bằng quan hệ với 3 siêu cường toàn cầu là Hoa Kỳ, Nga và Trung Quốc.

Ông Shinde nói tiếp: “Có nhiều mức độ khác nhau trong các mối liên kết của Ấn Độ. Đừng nhầm lẫn quan hệ Ấn Độ - Hoa Kỳ và quan hệ Ấn Độ - Nga. Hoa Kỳ mang lại kết quả thực chất hơn và có ảnh hưởng lớn đến tương lai Ấn Độ. Nga thì nghiêng về lịch sử. Ấn Độ muốn tận dụng quan hệ truyền thống với Nga, để hỗ trợ nền kinh tế và nhu cầu quốc phòng.”

Theo ông Kwatra, mục tiêu khác trong chuyến thăm Nga lần này, là giảm thâm hụt thương mại song phương.

Ví dụ Ấn Độ nhập khẩu 60 tỷ USD hàng hóa từ Nga mỗi năm, nhưng Nga nhập khẩu chưa đến 6 tỷ USD hàng hóa từ Ấn Độ trong cùng thời gian. Do vậy, Nga đang tồn đọng 1 lượng lớn đồng rupee trong kho dự trữ ngoại tệ.

Ngoài ra, Trung Quốc cũng là chủ đề quan trọng trong chuyến thăm. Ấn Độ đang cố gắng quản lý mối quan hệ của mình với cường quốc số 1 châu Á. Hai nước thường xuyên căng thẳng sau vụ đụng độ biên giới năm 2020 khiến hàng chục binh sĩ mỗi bên thiệt mạng. Thủ tướng Modi đã không tham dự hội nghị thượng đỉnh khối hợp tác Thượng Hải (SCO) tại Kazakhstan vào đầu tháng 7/2024.

Tại hội nghị thượng đỉnh SCO này, Tổng thống Putin nói quan hệ Nga - Trung đang ở thời điểm tốt nhất lịch sử.

Ấn Độ lo ngại, trong tình huống nếu họ xung đột với Trung Quốc, thì Nga có nghiêng về Trung Quốc hay không? Moscow liệu có giữ lập trường cân bằng?

Ông Shinde chia sẻ tiếp: “Sự ổn định đã được thử thách qua thời gian, là quan hệ Ấn Độ - Nga nên đóng vai trò nền tảng ở trung tâm Á - Âu.”

Có ý kiến nhận xét, Trung Quốc và Pakistan đã trở thành 1 trục chống lại Ấn Độ. New Delhi có lý do để lo ngại, về khả năng Nga bị kéo vào trục này, và ngả hẳn về phía Trung Quốc. Đặc biệt khi sự phụ thuộc của Nga vào kinh tế Trung Quốc ngày càng lớn.