Tin tứcCác vòng gọi vốn của những tên tuổi như Anthropic, Safe Superintelligence, OpenAI, Anysphere cùng nhiều công ty khởi nghiệp khác đã hình thành khối tài sản khổng lồ, thiết lập nhiều kỷ lục định giá. Theo CB Insights, hiện có 498 “kỳ lân” AI – công ty khởi nghiệp được định giá từ 1 tỉ USD trở lên – với tổng giá trị 2.700 tỉ USD. Trong số này, 100 công ty được thành lập từ năm 2023; hơn 1.300 công ty AI khác được định giá trên 100 triệu USD.
Cùng với đà tăng giá cổ phiếu Nvidia, Meta, Microsoft, sự mở rộng của hạ tầng trung tâm dữ liệu, nhu cầu tính toán lớn và mức đãi ngộ cao cho kỹ sư AI đã thúc đẩy tốc độ gia tăng tài sản cá nhân vượt xa các làn sóng công nghệ trước. Nhà nghiên cứu Andrew McAfee (MIT) nhận định đây là thời kỳ tạo tài sản nhanh và lớn nhất trong hơn một thế kỷ.
Bloomberg ước tính, đến tháng 3/2025, bốn công ty AI tư nhân lớn nhất thế giới đã tạo ra ít nhất 15 tỉ phú với tổng giá trị ròng khoảng 38 tỉ USD. Kể từ đó, hơn 10 “kỳ lân” AI mới ra đời.
Bà Mira Murati, cựu Giám đốc công nghệ OpenAI, rời công ty tháng 9/2024 và sáng lập Thinking Machines Lab tháng 2/2025. Chỉ 5 tháng sau, công ty huy động 2 tỉ USD – vòng gọi vốn lớn nhất lịch sử – với định giá 12 tỉ USD. Anthropic AI đang đàm phán gọi 5 tỉ USD, nâng định giá lên 170 tỉ USD, gấp gần ba lần so với tháng 3/2025, mở đường cho Giám đốc điều hành Dario Amodei và sáu nhà sáng lập khác trở thành tỉ phú.
Anysphere được định giá 9,9 tỉ USD vào tháng 6, nhưng chỉ vài tuần sau, con số này tăng lên 18–20 tỉ USD, đưa nhà sáng lập kiêm CEO Michael Truell vào danh sách tỉ phú ở tuổi 25.
Tuy nhiên, phần lớn tài sản AI gắn với các công ty chưa niêm yết, khiến việc hiện thực hóa lợi nhuận gặp khó. Khác thời bong bóng dot-com, nhiều startup AI duy trì trạng thái tư nhân lâu hơn nhờ nguồn vốn dồi dào từ quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ tài sản quốc gia và nhà đầu tư công nghệ. Thị trường thứ cấp phát triển nhanh cũng tạo điều kiện cho cổ đông bán cổ phần, thu tiền mặt hoặc vay thế chấp.
Làn sóng AI tập trung chủ yếu tại khu vực Vịnh San Francisco (Mỹ), gợi nhớ thời kỳ dot-com. Năm 2024, các công ty tại Thung lũng Silicon huy động hơn 35 tỉ USD vốn mạo hiểm. Hiện San Francisco có 82 tỉ phú, vượt New York (66), và số triệu phú tại khu vực vịnh đã tăng gấp đôi trong 10 năm, so với mức tăng 45% của New York.
Ông McAfee khẳng định Thung lũng Silicon, dù từng bị cho là “hết thời”, vẫn là trung tâm của đổi mới công nghệ.
