Tin tứcĐây được xem là động thái làm gia tăng căng thẳng ngoại giao với Đan Mạch và chính quyền Greenland, theo Reuters.
Đặc phái viên mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Greenland là Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry. Quyết định này ngay lập tức vấp phải phản ứng mạnh từ Copenhagen và Nuuk, trong bối cảnh Washington tiếp tục thể hiện sự quan tâm ngày càng rõ rệt tới vùng lãnh thổ tự trị giàu tài nguyên này.
Phát biểu với báo giới tại Palm Beach, bang Florida, ông Trump nhấn mạnh Greenland có ý nghĩa sống còn đối với an ninh Mỹ.
“Chúng tôi cần Greenland vì an ninh quốc gia, không phải vì khoáng sản. Nhìn dọc bờ biển Greenland, quý vị sẽ thấy tàu của Nga và Trung Quốc xuất hiện ở khắp nơi. Chúng tôi phải có Greenland vì an ninh”, ông Trump nói, đồng thời cho biết ông Landry mong muốn “dẫn đầu các nỗ lực này”.
Greenland là lãnh thổ tự trị thuộc Đan Mạch, nằm giữa châu Âu và Bắc Mỹ, có vị trí chiến lược quan trọng trong hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của Mỹ.
Hòn đảo với khoảng 57.000 dân này được trao quyền trưng cầu độc lập theo thỏa thuận năm 2009, song nền kinh tế vẫn phụ thuộc lớn vào ngành đánh bắt thủy sản và trợ cấp từ Đan Mạch.
Trước phát biểu của ông Trump, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Thủ hiến Greenland Jens-Frederik Nielsen đã ra tuyên bố chung, khẳng định “Greenland thuộc về người Greenland”, không ai có thể tự ý sáp nhập ngay cả với lý do an ninh quốc tế, và “Mỹ không thể tiếp quản Greenland”.
Thủ hiến Greenland Jens-Frederik Nielsen cũng viết trên Facebook rằng các tuyên bố mới từ Tổng thống Mỹ “không làm thay đổi điều gì”, nhấn mạnh Greenland có quyền tự quyết tương lai của mình.
Căng thẳng tiếp tục leo thang được cho là có liên quan đến vấn đề Greenland, khi chính quyền Trump tạm dừng cấp phép cho 5 dự án điện gió ngoài khơi lớn tại bờ Đông nước Mỹ, trong đó có 2 dự án do tập đoàn năng lượng nhà nước Đan Mạch Orsted phát triển - động thái được xem là gia tăng sức ép đối với Copenhagen.
Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen cho biết sẽ triệu tập Đại sứ Mỹ tại Đan Mạch để làm rõ vấn đề. Ông gọi việc bổ nhiệm một đặc phái viên Mỹ với mục tiêu “tiếp quản Greenland” là “hoàn toàn không thể chấp nhận được”.
Trong khi đó, Thủ tướng Đan Mạch Frederiksen thừa nhận nước nà đang đối mặt với tình thế khó khăn, khi căng thẳng xuất phát từ một đồng minh lâu năm là Mỹ.
Copenhagen thời gian qua đã tăng đầu tư cho quốc phòng Bắc Cực nhằm đáp lại những chỉ trích từ Washington về năng lực an ninh khu vực, đồng thời tìm cách hàn gắn quan hệ với chính quyền Greenland.
Giới học giả nhận định động thái của ông Trump cho thấy những nỗ lực của Đan Mạch trong việc đầu tư cho Greenland và an ninh Bắc Cực chưa đủ để làm dịu quan điểm cứng rắn của Washington đối với hòn đảo có vị trí chiến lược đặc biệt này.