Tin tứcNgày 10/7, Bộ Ngoại giao Phần Lan thông báo nước này đã gửi văn bản lên Liên Hợp Quốc để khởi động quá trình rút khỏi Công ước Quốc tế cấm mìn sát thương (Công ước Ottawa). Theo quy định, quyết định này sẽ có hiệu lực sau 6 tháng, vào tháng 1/2026.
Động thái của Phần Lan diễn ra trong bối cảnh môi trường an ninh khu vực ngày càng căng thẳng, đặc biệt sau khi Nga tiến hành các hoạt động quân sự gần biên giới với các quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Cùng với Phần Lan, các nước láng giềng gồm Litva, Latvia, Estonia và Ba Lan – tất cả đều là thành viên NATO và Liên minh châu Âu (EU) – cũng đã thông qua việc rút khỏi Công ước Ottawa, viện dẫn mối đe dọa an ninh ngày càng gia tăng từ Nga.
Trước đó, ngày 4/7, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb đã ký phê chuẩn quyết định rút khỏi công ước sau khi Quốc hội nước này bỏ phiếu thông qua vào ngày 19/6. Văn kiện sau đó sẽ được đệ trình lên Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres theo quy trình chính thức.
Reuters dẫn lời các quan chức quốc phòng Phần Lan và Litva cho biết hai nước đang lên kế hoạch sản xuất mìn sát thương bộ binh trong nước từ năm 2026 để tăng cường khả năng phòng thủ nội địa.
Đề xuất rút khỏi Công ước Ottawa đã được các nước Baltic và Ba Lan nêu lên từ tháng 11/2024. Lãnh đạo Phần Lan sau đó cho biết nước này đang nghiêm túc cân nhắc biện pháp tương tự, với lý do phải ứng phó trước nguy cơ an ninh ngày càng rõ rệt trong khu vực.
Đến nay, cơ quan lập pháp của Estonia, Latvia và Litva đều đã chính thức phê chuẩn việc rút khỏi hiệp ước.
Tuy nhiên, quyết định của các quốc gia nói trên đã làm dấy lên lo ngại từ cộng đồng quốc tế. Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc và Ủy ban Chữ thập Đỏ Quốc tế đã lên tiếng bày tỏ quan ngại, cảnh báo việc các nước rút khỏi Công ước Ottawa có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng về nhân đạo.
Công ước Ottawa, được thông qua tháng 9/1997 tại Canada, có mục tiêu loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng, sản xuất, tích trữ và chuyển giao mìn sát thương trên toàn cầu. Tính đến nay, hơn 160 quốc gia đã phê chuẩn hoặc tham gia công ước này.
