Tin tứcNgân hàng Thế giới (WB) vừa công bố một báo cáo toàn diện cho thấy các quốc gia bị xem là “mong manh và bị ảnh hưởng bởi xung đột” đang ngày càng tụt hậu sau đại dịch COVID-19, trong bối cảnh bạo lực leo thang, kinh tế suy giảm và tình trạng đói nghèo ngày càng trầm trọng.
Báo cáo của WB phân tích tình hình tại 39 quốc gia và vùng lãnh thổ trải dài từ Quần đảo Marshall ở Thái Bình Dương đến Mozambique tại châu Phi hạ Sahara. Đây là nhóm bị coi là “tuyệt vọng nhất thế giới”, nơi mà các cuộc xung đột vũ trang, bất ổn chính trị và quản trị yếu kém đang làm tê liệt nỗ lực phát triển.
Theo WB, kể từ năm 2020, sản lượng kinh tế bình quân đầu người tại nhóm này giảm trung bình 1,8% mỗi năm. Trong khi đó, các nước đang phát triển khác ghi nhận mức tăng trưởng bình quân 2,9%/năm. Ông Ayhan Kose, chuyên gia kinh tế cấp cao tại WB, cho rằng “trì trệ đã trở thành trạng thái bình thường” đối với các nền kinh tế trong khủng hoảng.
Hiện có hơn 420 triệu người ở 39 quốc gia và vùng lãnh thổ này sống với thu nhập dưới 3 USD mỗi ngày – mức mà WB định nghĩa là “nghèo đói cùng cực”. Dù nhóm này chỉ chiếm chưa đến 15% dân số toàn cầu, nhưng họ lại chiếm phần lớn số người nghèo nhất thế giới.
Không chỉ kinh tế tụt dốc, các chỉ số về giáo dục và y tế cũng ở mức đáng báo động. Trung bình, người dân ở nhóm quốc gia này chỉ được đi học 6 năm, thấp hơn gần 3 năm so với các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình khác. Tuổi thọ trung bình tại đây ngắn hơn 5 năm và tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh cao gấp đôi.
Bạo lực và xung đột là yếu tố then chốt kéo lùi tiến trình phát triển. Trong những năm 2000, thế giới ghi nhận trung bình khoảng 6.000 cuộc xung đột mỗi năm. Nhưng đến nay, con số đã tăng gấp hơn ba lần, lên gần 20.000 cuộc/năm. Số người thiệt mạng cũng tăng mạnh – từ dưới 42.000 người/năm trong thập niên 2000 lên gần 194.000 người mỗi năm trong giai đoạn 2000–2024.
Trong 39 quốc gia và vùng lãnh thổ được nghiên cứu, có 21 nơi đang trải qua xung đột vũ trang, bao gồm Ukraine, Sudan, Ethiopia và Dải Gaza. Những nơi có tỷ lệ tử vong vì xung đột vượt 150 người/1 triệu dân đã ghi nhận mức giảm tích lũy tới 20% GDP chỉ sau 5 năm.
Hệ lụy tiếp theo là mất an ninh lương thực. WB cảnh báo có tới 18% dân số ở các quốc gia dễ tổn thương – tương đương 200 triệu người – đang đối mặt với đói nghiêm trọng. Trong khi đó, tỷ lệ này tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình khác chỉ là 1%.
