Trình bày Tờ trình tóm tắt của Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, quá trình triển khai các Luật hiện hành cho thấy nhiều quy định đã bộc lộ hạn chế, chồng chéo hoặc không còn phù hợp với yêu cầu quản lý nhà nước.
Đối với Luật Lý lịch tư pháp, việc sửa đổi là cần thiết nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý, khai thác và cấp Phiếu lý lịch tư pháp; phù hợp với chủ trương chuyển giao nhiệm vụ quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công về lý lịch tư pháp từ Bộ Tư pháp sang Bộ Công an, bảo đảm thống nhất, tập trung dữ liệu về con người, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số quốc gia, cải cách hành chính và phục vụ người dân tốt hơn.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp cơ bản giữ nguyên phạm vi điều chỉnh so với Luật năm 2009; đồng thời sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật và giải quyết những tồn tại, khó khăn trong thực tiễn, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp trong thời gian tới.
Nội dung sửa đổi, bổ sung tập trung vào những vấn đề sau đây:
Mở rộng mục đích quản lý lý lịch tư pháp; Sửa đổi mô hình Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp một cấp tập trung, thống nhất; Sửa đổi, bổ sung quy định cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 nhằm khắc phục tình trạng lạm dụng Phiếu lý lịch tư pháp số 2, phù hợp với quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Bổ sung một số quy định liên quan đến: nguồn thông tin lý lịch tư pháp theo quy định của pháp luật có liên quan; Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp liên thông, đồng bộ với hệ thống dữ liệu quốc gia về dân cư và kết nối, chia sẻ với các Cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác và các tiêu chuẩn của Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp.
Trách nhiệm của cơ quan điều tra, cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát trong việc cung cấp thông tin về hành vi phạm tội mới; việc cung cấp thông tin lý lịch tư pháp cho cơ quan, tổ chức thay cho Phiếu lý lịch tư pháp.
Bãi bỏ quy định về: nhiệm vụ, quyền hạn thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước tại địa phương của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố; “Giấy chứng nhận đương nhiên xóa án tích” và việc xử lý thông tin này.
Hợp nhất quy định về nhiệm vụ của cơ quan Công an trong việc cung cấp thông tin lý lịch tư pháp về án tích. Quy định nhiệm vụ của Cục Hồ sơ nghiệp vụ và Công an cấp tỉnh trong việc xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp; tiếp nhận, cung cấp thông tin về án tích. Quy định thủ tục yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2.
Trình bày báo cáo thẩm tra tóm tắt sau đó, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, cho hay ủy ban cơ bản tán thành với các nội dung sửa đổi, bổ sung như Chính phủ trình.
Một số ý kiến đề nghị cần có đánh giá tác động kỹ lưỡng đối với quy định về việc cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Lý do là quy định này có thể khiến người dân gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục về xin thị thực, xuất cảnh, nhập cư... mà quốc gia sở tại yêu cầu phải cung cấp các thông tin liên quan đến án tích.
Nhóm ý kiến trên đề nghị nghiên cứu, chỉnh lý quy định theo hướng xác định rõ một số trường hợp cụ thể mà cơ quan, tổ chức có thể yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2.
Một số ý kiến khác thì cho rằng đề xuất như dự thảo vẫn khó có thể khắc phục tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2 vì nếu các cơ quan, tổ chức, nhất là cơ quan, tổ chức nước ngoài vẫn yêu cầu thì cá nhân vẫn miễn cưỡng phải cung cấp để có thể hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục.
Ý kiến này đề nghị nghiên cứu, bỏ hẳn quy định về việc cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2, nội dung này chỉ được lưu giữ trong cơ sở dữ liệu và phục vụ việc tra cứu, sử dụng của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.



