Tin tứcĐoàn giám sát cho rằng nguồn nhân lực của Việt Nam hiện cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển, cả về số lượng và chất lượng, cơ cấu ngày càng phù hợp; trình độ, kỹ năng được nâng cao; năng suất lao động, việc làm và thu nhập có chuyển biến tích cực.
Trong khu vực công lập, phần lớn cán bộ, công chức, viên chức có trình độ từ đại học trở lên; công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý được thực hiện công khai, minh bạch, đảm bảo chất lượng. Khu vực ngoài công lập, số lao động tăng bình quân 0,65%/năm giai đoạn 2021-2024, cao nhất là khu vực FDI. Năm 2024, có 47,3 triệu lao động làm việc ở khu vực ngoài nhà nước, chiếm 89,3% lực lượng lao động và trên 91% số lao động có việc làm của nền kinh tế.
Chất lượng giáo dục, đào tạo được nâng cao; cơ cấu ngành nghề và trình độ đào tạo đa dạng, nhiều ngành mới mở để đáp ứng thị trường lao động. Từ năm 2018 đến 10/2024, có 706 sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ được tuyển dụng vào cơ quan, tổ chức; nhiều người được cấp học bổng, hỗ trợ đào tạo sau đại học trong và ngoài nước. Một số địa phương thi tuyển công khai vị trí lãnh đạo, trả lương cao cho giảng viên, bác sĩ giỏi, áp dụng cơ chế linh hoạt để giữ nhân tài.
Tuy nhiên, đoàn giám sát cũng chỉ ra hạn chế: Chính phủ, một số bộ, ngành và hầu hết địa phương chưa ban hành chiến lược dài hạn về phát triển nhân lực chất lượng cao; chưa có quy định đầy đủ để nhận diện, phát hiện, thu hút và bồi dưỡng nhân tài.
Đất nước đối mặt nguy cơ thiếu hụt nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là chuyên gia đầu ngành, “tổng công trình sư”, nhóm nghiên cứu mạnh trong khoa học, công nghệ, kinh tế mới, công nghiệp quốc phòng và các lĩnh vực trọng yếu. Cơ cấu đào tạo chưa hợp lý, chưa gắn kết chặt chẽ với nhu cầu thực tiễn; tỷ lệ sinh viên theo học nhóm ngành khoa học cơ bản, nông - lâm - thủy sản giảm; khoảng 30% sinh viên tốt nghiệp không làm việc đúng ngành.
Đầu tư cho đào tạo nhân lực chất lượng cao chưa tương xứng; việc nhân rộng chương trình đào tạo nghề theo chuẩn quốc tế còn khó khăn; cơ chế tài chính giáo dục bất cập, tỷ lệ chi đầu tư thấp; chiến lược phát triển giáo dục đại học thiếu trọng tâm; xã hội hóa giáo dục hiệu quả chưa cao.
Đoàn giám sát kiến nghị đổi mới mạnh mẽ cơ chế sử dụng, trọng dụng, phát triển và giữ chân nhân lực chất lượng cao; tổ chức các chương trình, dự án riêng với cơ chế đãi ngộ và môi trường làm việc mở, khuyến khích sáng tạo; triển khai hiệu quả chính sách thu hút, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, đặc biệt đối với nhà giáo, nhà khoa học và người làm công tác khoa học, xây dựng pháp luật.
