Tin tứcChiều 26/12, tại kỳ họp thứ 7, Hội đồng nhân dân TPHCM đã thông qua chủ trương bổ sung 5 dự án metro theo Nghị quyết 188 của Quốc hội, đồng thời giao Ủy ban nhân dân TPHCM làm cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành.
Theo nghị quyết được thông qua, 5 dự án metro được bổ sung gồm: tuyến số 1 (Thành phố mới Bình Dương – Suối Tiên); tuyến số 2 (Thủ Dầu Một – TPHCM); tuyến số 3 (Bà Rịa-Vũng Tàu – Phú Mỹ); tuyến Thủ Thiêm – Long Thành; và kéo dài tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên đến trung tâm hành chính tỉnh Đồng Nai và sân bay Long Thành.
Trong tờ trình trước đó, Ủy ban nhân dân TPHCM cho biết việc sáp nhập tỉnh Bình Dương và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu vào TPHCM đã mở ra không gian phát triển mới, tạo tiền đề cho định hướng phát triển đô thị. Trên cơ sở đó, thành phố đã rà soát tổng thể quy hoạch và sắp xếp thứ tự ưu tiên đầu tư hạ tầng, trong đó đặc biệt là hạ tầng giao thông và đường sắt đô thị.
Định hướng đặt ra là ưu tiên các tuyến đường sắt kết nối vùng theo trục hướng tâm và vành đai, gắn với phát triển đô thị; hướng đến nâng cao năng lực giao thông công cộng, giảm áp lực cho đường bộ, bảo đảm vận tải hiệu quả, phát triển bền vững và phù hợp với không gian hành chính – kinh tế mới sau sáp nhập.
Cụ thể, tuyến metro số 1 (Thành phố mới Bình Dương – Suối Tiên) nhằm mở rộng mạng lưới, kết nối đồng bộ với metro số 1 hiện hữu (Bến Thành – Suối Tiên). Mục tiêu của tuyến này là kết nối hai trung tâm hành chính, chính trị của TPHCM từ phường Bình Dương đến phường Sài Gòn, đồng thời giảm tải cho đường Mỹ Phước – Tân Vạn, tạo không gian phát triển mới và đẩy nhanh đô thị nén theo mô hình TOD.
Tuyến metro số 2 (Thủ Dầu Một – TPHCM) nối trực tiếp phường Thủ Dầu Một với các khu vực lân cận và trung tâm thành phố. Tuyến này kết nối liền mạch với metro số 3 (Hiệp Bình Phước – An Hạ), hình thành trục hành lang xuyên tâm, qua đó giảm tải cho Quốc lộ 13.
Trong khi đó, tuyến Bà Rịa-Vũng Tàu – Phú Mỹ được quy hoạch đi ven biển, dẫn ra Quốc lộ 51, kết nối sân bay Long Thành và các khu vực dọc tuyến với trung tâm phường Vũng Tàu. Tuyến metro này được kỳ vọng thúc đẩy phát triển du lịch biển, góp phần hình thành trung tâm logistics quốc gia và Khu thương mại tự do Cái Mép Hạ.
Theo Ủy ban nhân dân TPHCM, sân bay quốc tế Long Thành đã hoàn thành giai đoạn 1 và dự kiến khai thác thương mại giữa năm 2026, do đó nhu cầu kết nối giao thông giữa TPHCM, sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành trở nên cấp thiết. Bên cạnh các tuyến đường bộ, cao tốc đang được đầu tư, Chính phủ yêu cầu sớm triển khai tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành nhằm rút ngắn thời gian di chuyển và tạo động lực phát triển kinh tế vùng.
Theo đó, tuyến Thủ Thiêm – Long Thành bắt đầu từ Thủ Thiêm, chạy dọc cao tốc TPHCM – Long Thành – Dầu Giây, đường Vành đai 3, sau đó đi theo hướng tỉnh lộ 25B để kết nối với sân bay Long Thành.
Tuyến metro này dài 42 km, gồm 20 nhà ga và 1 depot, điểm đầu tại ga Thủ Thiêm thuộc TPHCM, điểm cuối tại ga Long Thành. Tuyến đi qua 3 phường của TPHCM gồm An Khánh, Bình Trưng, Long Trường và 2 xã của Đồng Nai là Nhơn Trạch, Long Thành. Dự án dự kiến triển khai từ năm 2026 và hoàn thành năm 2031.
Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án khoảng 84.753 tỷ đồng, trong đó chi phí bồi thường, tái định cư là 5.504 tỷ đồng. Dự án được triển khai theo phương thức đối tác công tư, với Ủy ban nhân dân TPHCM là cơ quan có thẩm quyền thực hiện.
Đối với tuyến kéo dài metro Bến Thành – Suối Tiên đến trung tâm hành chính tỉnh Đồng Nai và sân bay Long Thành, mục tiêu đặt ra là khai thác hiệu quả sân bay mới, phát triển dịch vụ đô thị và logistics, đồng thời giảm tải cho Xa lộ Hà Nội và Quốc lộ 51. Ủy ban nhân dân TPHCM giao Ban Quản lý đường sắt đô thị làm chủ đầu tư, chuẩn bị đầu tư các dự án metro số 1 và số 2, bảo đảm kết nối hệ thống nội thành với các cảng hàng không bằng mạng lưới metro hiện đại.
