Từ tháng 12/2024 đến tháng 3/2025, khu vực này đã trải qua ba đợt xâm nhập mặn nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống người dân.
Các đợt xâm nhập mặn cao nhất ở cửa sông Cửu Long dự kiến diễn ra từ ngày 10-15/3 và 29/3-2/4.
Trên các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn, cao điểm xâm nhập mặn sẽ rơi vào khoảng ngày 10-15/3 và 27/4-1/5. Từ cuối tháng 5-2025, tình trạng xâm nhập mặn có xu hướng giảm dần.
Phòng Dự báo thủy văn Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia cho biết, mặc dù độ mặn cao nhất tại các trạm đo năm nay thấp hơn so với đỉnh mặn tháng 3/2024, một số địa phương như Bến Tre, Cà Mau và Bạc Liêu lại ghi nhận mức độ mặn cao hơn trung bình.
Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tiền Giang cho hay nước mặn 0,2 gam/lít đã xâm nhập theo sông Tiền vào địa phận tỉnh này, cách cửa sông gần 60km.
Trước diễn biến phức tạp, UBND tỉnh Tiền Giang đã khẩn cấp đóng nhiều cống ngăn mặn dọc theo sông Tiền, trong đó có cống âu Nguyễn Tấn Thành - cống ngăn mặn lớn thứ hai miền Tây, chỉ sau cống Cái Lớn - Cái Bé (Kiên Giang).
Biện pháp này nhằm bảo vệ nguồn nước ngọt phục vụ 1 triệu người dân và 130.000ha đất nông nghiệp tại Tiền Giang và Long An.
Tại Long An, UBND tỉnh yêu cầu các địa phương tập trung đảm bảo nước sinh hoạt và sản xuất. Các cơ sở y tế, trường học, khu dân cư không được thiếu nước ngọt.
Chính quyền địa phương cần triển khai các phương án trữ nước và hỗ trợ người dân tiếp cận nguồn nước sạch.
Trên địa bàn TPHCM, Đài Khí tượng - Thủy văn khu vực Nam Bộ nhận định từ tháng 4 đến tháng 6, điều kiện thời tiết trung tính có xác suất cao hơn so với La Nina, trong khi khả năng xuất hiện El Nino gần như không đáng kể.
Dự báo lượng mưa trong quý I/2025 sẽ cao hơn trung bình nhiều năm.
UBND TPHCM yêu cầu các quận, huyện, TP Thủ Đức theo dõi chặt chẽ diễn biến thiên tai, đặc biệt là nắng nóng, hạn hán và xâm nhập mặn.
Thành phố sẽ kiểm kê nguồn nước trên địa bàn để điều chỉnh kế hoạch phòng chống, đồng thời tiến hành nạo vét các tuyến kênh, mương nội đồng bị bồi lắng để tăng khả năng trữ nước.
Cục Khí tượng - Thủy văn khuyến cáo các tổ chức, cá nhân chủ động trữ nước ngọt từ sông Tiền, sông Hậu và nước mưa, phù hợp với đặc điểm từng địa phương.
Việc kiểm soát, vận hành công trình ngăn mặn và triển khai phương án trữ nước hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của xâm nhập mặn.
Nông dân cần lựa chọn cây trồng chịu mặn tốt, điều chỉnh cơ cấu con giống và áp dụng biện pháp chăm sóc hợp lý.
Hệ thống lọc nước mặn là giải pháp quan trọng giúp đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ sinh hoạt và tưới tiêu. Các hộ nuôi thủy sản cũng cần theo dõi độ mặn nước để điều chỉnh thời điểm thả nuôi, thu hoạch nhằm hạn chế rủi ro.
Xâm nhập mặn là thách thức nghiêm trọng với ĐBSCL và TPHCM, nhưng với sự chủ động của chính quyền và người dân, các địa phương có thể giảm thiểu thiệt hại và đảm bảo nguồn nước bền vững cho sản xuất và sinh hoạt.