Từ điển số 23/2: Khi Gen Z nghĩ hưu ở tuổi đôi mươi

Sống để làm việc hay làm việc để sống? Khi câu hỏi này trở nên bức thiết, nhiều bạn trẻ thuộc Gen Z đã chọn một lối đi táo bạo: nghỉ hưu ngay khi đang sung sức nhất. Không chờ đến tuổi già, họ quyết định tạm dừng công việc ngay khi còn trẻ để tìm lại ý nghĩa cuộc sống và bảo vệ sức khỏe tinh thần. Vậy, trào lưu này mang lại lợi ích gì, rủi ro nào đi kèm, và liệu đây có phải là con đường bền vững?

Tại sao Gen Z lại muốn "nghĩ hưu" sớm?

Nếu trước đây, nghỉ hưu là phần thưởng sau hàng chục năm cống hiến, thì với Gen Z, việc nghỉ việc không còn đồng nghĩa với thất bại mà là một chiến lược sống. Họ theo đuổi “nghỉ hưu ngắn hạn” (short-term retirement), tức là tạm rời xa công việc trong vài tháng hoặc một năm để nghỉ ngơi, du lịch, phát triển bản thân.

Xu hướng này trở nên bùng nổ trên TikTok với hàng triệu lượt xem. Những video ghi lại cảnh người trẻ dứt khoát nộp đơn nghỉ việc, thu dọn bàn làm việc, rồi lên đường khám phá thế giới đã truyền cảm hứng mạnh mẽ. Nhưng điều gì khiến Gen Z chọn bước đi này?

• Áp lực công việc và sức khỏe tinh thần: Họ không muốn bị cuốn vào guồng quay công sở khắc nghiệt với KPIs, deadline, email dồn dập. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra Gen Z là thế hệ dễ bị kiệt sức (burnout) nhất do môi trường làm việc căng thẳng.
• Không muốn chờ đợi đến tuổi 60 mới tận hưởng cuộc sống: Quan điểm “làm lụng cả đời để rồi về già mới tận hưởng” không còn hấp dẫn với Gen Z. Họ muốn tận hưởng cuộc sống ngay bây giờ, khi còn đủ trẻ, khỏe và nhiệt huyết.
• Mô hình công việc linh hoạt hơn: Với sự phát triển của công việc tự do (freelancer), digital nomad, làm việc từ xa, Gen Z có thể kiếm tiền linh hoạt mà không cần bó buộc vào một công ty cố định.

Không phải ai cũng dễ dàng " nghĩ hưu" sớm

Dù trào lưu này hấp dẫn, không phải ai cũng có thể thực hiện dễ dàng. Có nhiều ý kiến trái chiều về xu hướng này:

❌ Rủi ro tài chính: Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng việc nghỉ hưu ngắn hạn có thể dẫn đến khó khăn tài chính, nhất là nếu không có kế hoạch tiết kiệm rõ ràng. “Không phải ai cũng có đủ tiền để nghỉ vài tháng rồi lại tìm được công việc tốt như cũ,” một chuyên gia nhân sự chia sẻ.

❌ Ảnh hưởng đến sự nghiệp: Trong khi một số công ty chấp nhận những khoảng trống trong CV, nhiều nhà tuyển dụng vẫn ưu tiên những ứng viên có sự nghiệp liên tục, ổn định.

❌ Văn hóa công sở chưa chấp nhận: Ở các nước phương Tây, nghỉ phép dài ngày có thể được ủng hộ, nhưng tại nhiều quốc gia châu Á, việc nghỉ việc đột ngột dễ bị coi là thiếu chuyên nghiệp.

Một số người trẻ đã phải đối mặt với hậu quả của quyết định này. Có người xin nghĩ việc 6 tháng để đi du lịch, nhưng khi quay lại xin việc, họ gặp rất nhiều khó khăn vì các công ty lo ngại về khoảng trống trong CV.

Làm thế nào để nghĩ hưu ngắn hạn mà không "hối hận"

Nếu bạn đang cân nhắc tham gia xu hướng này, hãy đảm bảo rằng bạn có một kế hoạch rõ ràng:

✅ Tiết kiệm tài chính: Hãy có đủ tiền để chi tiêu ít nhất trong 6 tháng mà không cần thu nhập. Một quỹ khẩn cấp là rất cần thiết.

✅ Xác định mục tiêu rõ ràng: Nghỉ để làm gì? Du lịch, học thêm kỹ năng hay đơn giản là phục hồi sức khỏe tinh thần? Đừng nghỉ chỉ vì muốn “chạy trốn” khỏi công việc.

✅ Lập kế hoạch quay lại sự nghiệp: Nếu nghỉ quá lâu, bạn có thể bị mất kết nối với ngành nghề. Hãy duy trì mạng lưới quan hệ và cập nhật kiến thức để dễ dàng tái hòa nhập công việc sau này.

Dù gây tranh cãi, không thể phủ nhận rằng xu hướng này phản ánh sự thay đổi lớn trong tư duy lao động. Thế hệ trước xem công việc là nghĩa vụ suốt đời, nhưng Gen Z đang chứng minh rằng: Công việc không phải là tất cả. Điều quan trọng là sống sao cho cân bằng và ý nghĩa.

Bạn có sẵn sàng thử “nghỉ hưu ngắn hạn” không? Hãy chia sẻ quan điểm của bạn cùng Từ điển số!