Ngày 22/12 hằng năm là dịp cả nước hướng về truyền thống vẻ vang của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Đây cũng là Ngày hội Quốc phòng toàn dân - Ngày hội biểu dương sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thể hiện quân với dân một ý chí trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những câu ca dao, tục ngữ ngày 22/12 không chỉ tôn vinh lòng yêu nước và sự hy sinh của thế hệ đi trước, mà còn khơi dậy niềm tự hào, ý chí gìn giữ non sông cho thế hệ mai sau.
Ca dao về ngày 22/12
Bộ đội là những người chiến sĩ vì nhân dân quên mình, mang trên vai trọng trách bảo vệ Tổ quốc, không quản gian khổ, khó khăn nên được nhân dân gọi là "Bộ đội Cụ Hồ".
Ca dao quân dân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh
- Mỗi khi cháu bắn quân thù,
Thì cháu lại nhớ Bác Hồ muôn năm.
Mỗi khi lòng cháu hờn căm,
Thì cháu lại nhớ lời răn Bác Hồ.
Đại hạn nhớ ơn trận mưa,
Đêm tối mịt mờ, nhớ ngọn đèn soi. - Trên trời có ông sao Rua,
Việt Nam ta có Cụ Hồ, em ơi!
Ánh sao Rua sáng ngời một góc,
Gương Cụ Hồ tỏ khắp năm châu. - Tháp Mười đẹp nhất bông sen,
Nước Nam đẹp nhất có tên Cụ Hồ. - Ngọn Tây Phong Lĩnh Bác trèo,
Để giờ có núi, có đèo con qua.
Trường Sơn mây phủ mưa sa,
Chân chồn càng nhớ bước Cha mở đường. - Chúng con ở bốn phương trời,
Quay về hướng Cụ, muôn lời chúc mong.
Dài lâu như núi như sông,
Cụ Hồ sống mãi trong lòng chúng con. - Uống nước là nhớ đến nguồn,
Cơm no áo ấm nhớ ơn Bác Hồ,
Ơn Bác Hồ sâu hơn Nam Hải,
Công Bác Hồ bằng dải Trường Sơn.
Nam Hải sâu ta đo cũng được,
Trường Sơn dài ta vượt cũng qua.
Công ơn của Bác bao la,
Nhân dân kể đến bao giờ cho xong…
Cụ Hồ với dân,
Như chân với tay,
Như chày với cối,
Như cội với cành,
Toàn dân dốc một lòng thành.
Làm tròn nhiệm vụ đáp tấm tình Cụ thương dân. - Ngày xưa bưng lấy bát cơm,
Nhớ thầy, nhớ mẹ phong sương cấy cày.
Ngày nay bưng bát cơm đầy,
Ơn Bác, ơn Đảng ngày ngày không quên.
- Lòng Bác rộng khắp bao la,
Lòng dân, lòng Bác chan hòa nước non,
Chúng cháu ghi nhớ công ơn,
Quyết giết giặc Pháp rửa hờn cho dân. - Mưa rơi thêm lạnh rừng khuya,
Nghe không gian ngỡ bốn bề mênh mông.
Hành quân nhớ bếp lửa hồng,
Nhớ xưa Bác sống giữa rừng ấm vui. - Cụ Hồ là vị cha chung,
Là sao Bắc Đẩu, là vừng Thái Dương.
Chúng con đi giữa đêm trường,
Nhờ Cha dìu dắt, dẫn đường chúng con.
Ơn Cha như nước như non,
Như gương Hồ Thủy, như hòn Thái Sơn. - Cháu là em bé phương xa,
Theo anh vệ quốc xa nhà từ lâu.
Cháu qua sông Đuống, sông Cầu,
Phủ Thông, Đèo Khách, An Châu, Lũng Vài.
Qua bao vực thẳm hang dài,
Giúp anh vệ quốc đánh loài thực dân.
Cháu là thiếu sinh quân,
Nhân ngày sinh nhật Bác,
Có vài lời chất phác,
Kính chúc Bác sống lâu,
Không bao giờ bạc đầu.
Để lái thuyền chiến thắng. - Cụ Hồ ở giữa lòng dân,
Tuy xa xa lắm, tuy gần gần ghê.
Mỗi khi thư Cụ gửi về,
Rộn ràng khắp chợ cùng quê đón mừng.
Ai ngoài muôn dặm trùng dương,
Cũng thường nhận được tình thương Cụ Hồ.
Mong ngày độc lập Cụ vô,
Thỏa lòng ao ước, ước mơ đêm ngày. - Đông Xuân bộ đội nhập thành,
Diệt tề, trừ ác, giúp dân phá kềm.
Màn đêm lại rực ánh đèn,
Trong phòng triển lãm, kẻ chen người chờ.
Ông già mái tóc bạc phơ,
Ngắm ảnh Cụ Hồ trìu mến thiết tha.
Rồi ôm hình Bác, gọi: Cha!
Nghẹn ngào ông lão day qua mọi người: - Bà con ơi, gặp Cụ rồi!
Ngày mình độc lập gần rồi, bà con!
Ông già xoay mặt vào tường,
Ngước lên tấm ảnh ôm hôn Cụ Hồ. - Hành quân với cháu hôm nay,
Có thơ của Bác chép tay mấy bài.
Cháu đi mãi miết đường dài,
Đọc thơ Bác, thấy nhẹ vai, ấm lòng.
Cháu đi, có Bác đi cùng,
Mỗi lời thơ sáng một vùng núi sông. - Hành quân dưới rặng cây xanh,
Tưởng như đi dưới ân tình Bác che.
Màu xanh thăm thẳm đường quê,
Lòng con nhớ Bác Tết về trồng cây.
Con đi, bóng mát che đầy,
Đếm sao hết được rừng cây Bác Hồ.
Nhớ xưa gậy trúc, dép đen,
Đi thăm mặt trận, Bác lên đỉnh đèo.
Đường rừng khúc khuỷu cheo leo,
Bác đứng trên đèo vẫy gọi con lên.
Con mang hình Bác trong tim,
Hành quân đánh Mỹ qua nghìn gian lao.
Mỗi lần vượt dốc núi cao,
Vẫn nghe tiếng Bác ngọt ngào vang ngân. - Bác về thăm đảo năm xưa,
Đa chưa bén gốc, dừa chưa vươn tàu.
Tiễn chân Bác mới hôm nào,
Mà đa xanh bóng, dừa cao trĩu buồng.
Ước gì Bác đến thăm luôn,
Bóng đa che nắng, dừa non con mời. - Nước dưới sông, khi dâng, khi cạn,
Trăng trên trời, khi sáng, khi lu.
Ai ra miền Bắc, thưa với cụ Hồ:
Lòng miền Nam vẫn tròn vành vạnh như chiếc nón bài thơ đội đầu. - Lòng dân như hoa hướng dương,
Trăm ngàn đổ lại một phương mặt trời,
Dù cho vật đổi sao dời,
Nguyện cùng non nước một lời sắt son.
Ca dao về tình quân dân
- Chiến trường thu dọn đã xong,
Sáng nay vác cuốc ra đồng xới ngô.
Đồng bào trông thấy hoan hô:
“Hoan hô anh lính Cụ Hồ ngoan ghê!”.
Lính Cụ Hồ đủ mọi nghề,
Hết đi tác chiến lại về chỉnh quân.
Học hành luyện tập thật chăm,
Đoàn kết giúp đỡ nhân dân thật nhiều.
Cụ Hồ dân kính, dân yêu,
Mà anh bộ đội dân chiều dân thương.
Cụ Hồ có vạn đàn con,
Đúng anh bộ đội là con Cụ Hồ. - Hoa cà hoa bắp
Nở khắp cánh đồng,
Này vải đâm bông,
Bên vồng khoai sắn…
Em mong sao mưa nắng thuận hòa,
Tình khoai, nghĩa lúa, trẻ già ấm no;
Nuôi anh bộ đội Cụ Hồ,
Đánh đâu thắng đấy, giữ cờ vàng sao. - Lính Cụ Hồ như lúa mùa chiêm,
Lanh như cắt biếc, dịu hiền bồ câu.
Bấy lâu chẳng thấy đâu đâu,
Đồn rằng ăn lá, ăn rau trên rừng.
Giờ đây vô số quá chừng,
Súng mang, tay bắt, mặt mừng bà con. - Em gieo dăm khấu đậu tương,
Cấy ao rau muống trong vườn cho sây.
Bao giờ bộ đội về đây,
Có ao rau muống, có đầy chum tương.
Ra công trồng một vườn cà,
Cà đem muối mặn cả nhà ăn chung.
Vịt gà nuôi béo nhốt lồng,
Chờ anh bộ đội lập công trở về. - Nắng chi làm miệng anh khô,
Để anh khát nước đi cho mệt nhiều.
Nhà em phố xá buôn nghèo,
Nấu thùng nước vối đặt theo bên đường.
Chờ anh từ sớm tinh sương,
Bát khô nước nguội soi gương mặt người.
Ghé qua, anh uống vội vàng,
Rồi anh rảo bước lên đàng lập công.
Bên hè bà cụ đứng trông,
Chép mồm: “Đồng chí long đong quá nhiều!” - Nhà em đỉnh núi sương mù,
Vòng đeo cổ, áo chàm thô xanh lè.
Đêm khuya đồng chí kéo về,
Chật sàn nằm ngủ, bộn bề súng bom.
Gọi đàn chim nhạn bay cao,
Thăm quân du kích em vào chiến khu.
Bên vai đeo túi cơm khô,
Suối reo rừng hát như hò tiến lên.
Say sưa quên cả ươn hèn,
Tim em rập với điệu kèn Việt Minh. - Mùa đông gió bấc mưa phùn,
Xót người mang súng lội bùn thâu đêm.
Mau đem tiền bạc góp thêm,
Để mua áo ấm, chăn êm tặng người. - Mưa lâm râm ướt đầm lá cải,
Em thương chàng áo vải phong phanh.
Vội may chiếc trấn thủ xanh,
Gửi ra mặt trận cho anh ấm lòng. - Anh đi gìn giữ nước non,
Tóc xanh em đợi, lòng son em chờ,
Anh ra đi lính Cụ Hồ,
Con sông, con hói, con đò đưa anh… - Trời mưa to, không lo ướt áo,
Bồ không che, ướt gạo em lo.
Ra đi làng xóm dặn dò,
Một hai chuẩn bị đôi bồ che mưa.
Bồ che mưa không lo gạo ướt,
Nhẹ vai gồng, chóng vượt đường trơn.
Gạo khô gửi tới chiến trường,
No lòng bộ đội, ngon cơm, diệt thù.
Ca dao về ý chí chiến đấu của bộ đội ta
- Ai về Yên Dưỡng, Hoàng Mô,
Mà xem quân lính Cụ Hồ sang sông.
Đêm ngày mê mải chiến công,
Thoáng nom như có cả chồng em kia. - Hôm qua sinh nhật Cụ Hồ,
Bộ đội thắng trận ăn to hai đồn.
Chúng em sung sướng mừng rơn,
Theo anh vệ quốc lên đồn khiêng bom.
Moóc-chê đạn cỡ đầy hòm,
Kĩu cà kĩu kịt nặng chồn tê vai.
Các anh thích chí cả cười,
Em vui chân bước, buột lời, cười theo.
Anh quay nhìn lại mắt nheo,
Má em đỏ ửng… hồng reo nắng hồng. - Thằng Tây đừng có cậy xác dài,
Chúng tao người nhỏ nhưng dai hơn mày!
Thằng Tây đừng có cậy béo quay,
Mày thức hai buổi là mày bở hơi!
Chúng tao thức bốn đêm rồi,
Ăn cháo ba bữa, chạy mười chín cây.
Bây giờ mới gặp mày đây,
Sức tao vẫn đủ bắt mày hàng tao. - Trập trùng bước thấp bước cao,
Đường xa dặm thẳm biết bao nhọc nhằn.
Trên vai đạn mấy mươi cân,
Mang đi bắn nát đầu quân bạo tàn. - Thằng Tây cậy có máy bay,
Ta có phép này bịt mắt mày đây.
Ngụy trang ta lấy cành cây,
Gài cho thật kín, đố mày biết tao. - Ai qua phố Phủ Đoan Hùng,
Hẳn rằng còn nhớ voi gầm sông Lô.
Rừng xanh khói lửa mịt mù,
Nước sông đỏ máu quân thù chưa phai.
Luyện quân voi luyện cho tài,
Lập công voi xé một vài ca nô.
Dòng sông nước đục lờ đờ,
Bên kia bãi cát: nấm mồ thực dân! - Con đò trong bãi nằm dài,
Em là du kích đợi hoài các anh,
Quân về mình biếc lá xanh,
Ngậm tăm lựa bóng trăng thanh xuống đò.
Hôm đi thuyền bến nặng chờ,
Hôm về thắng trận câu hò lại vang. - Dù cho gió rét mưa bay,
Khó khăn gian khổ chẳng lay chuyển lòng.
Tôi là chiến sĩ dân công,
Máy bay, đại bác quyết không chịu lùi. - Xôn xao tiếng giục xuống thuyền,
Chen vai sát cánh ngồi bên mạn chèo.
Trăng lên in bóng gương treo,
Dưới dòng nước chảy như theo đoàn người. - Nằm trong bụi rậm chờ Tây,
Có con chim nhỏ đậu ngay trước nòng.
Chim xòe cánh nhỏ rỉa lông,
Líu lo chim hót vừa trong vừa lành.
Chim ơi! Giặc đến đã gần,
Bay đi kẻo nữa súng gầm nơi đây.
Mai ngày tạnh gió quang mây,
Đậu đâu tùy mày, ta chẳng can đâu.
- Một năm chín tháng dưới hầm,
Mặc da xanh bủng, mặc cằm đầy râu.
Hết nằm bãi sậy, rừng lau,
Lại nằm bụi dứa hầm sâu quanh nhà.
Mười đồn ta quét còn ba,
Sờ cằm cứ ngỡ tuổi già năm mươi.
Ba đồn quét gọn một hơi,
Soi gương thấy tuổi hai mươi lại về. - Đập đoàng Tây bắn ca nông,
Vườn rau ta trồng, ta cứ trồng thêm.
Đập đoàng Tây bắn vang rền,
Đồng bào, bộ đội cày thêm cứ cày. - Đói lòng cơm nắm giở ra,
Chia nhau lót dạ, ngủ qua đêm dài.
Nhìn nhau lặng tiếng im hơi,
Cành cây gió động, mưa rơi ướt đầu.
Nằm đây bố trí bên nhau,
Súng ơi! Có rét chui đầu vào chăn. - Thằng Mỹ đang bị sa lầy,
Cố rút chân nọ, chân này sa thêm.
Gần xa hãy đứng mà xem,
Bùn ngập tận cổ, bùn nhoèn tận râu.
Miệng gào, tay cấu trước sau,
Càng giãy càng chóng ngập đầu cho coi.
Đánh thêm, đánh mạnh, ta ơi!
Đánh cho Mỹ ngập cả đuôi lẫn đầu. - Cho dù Mỹ ngụy trăm tay,
Quyết không chia được đất này làm hai.
Cho dù cạn nước Đồng Nai,
Nát chùa Thiên Mụ không phai lòng vàng. - Bóng mây chiều hiu hiu gió thổi,
Bên Cửa Tùng sóng dội thuyền xao.
Dẫu cho giặc Mỹ ngăn giậu, đón rào,
Bắc Nam vẫn một, máu đào vẫn chung. - Đố ai quét sạch lá rừng,
Đố ai cướp được cả rừng lòn bon.
Thù cao như núi như non,
Lòng này như thể keo sơn chẳng rời.
Đố ai cắt nước làm đôi,
Vành trăng xẻ nửa, mặt trời chia hai. - Lòng ta như giếng nước trong,
Giặc vào lấn chiếm những mong khuấy bùn.
Giếng nước trong quyết không thể đục,
Giặc Mỹ vào, đánh gục chẳng tha.
Quyết tâm bám đất giữ nhà,
Giặc vô tan xác, giặc ra bỏ đầu. - Biển cạn, lòng không cạn,
Núi lở, non mòn, nghĩa bạn còn đây.
Dù trong nước đọng bùn lầy,
Nhị vàng bông trắng vẫn đầy hương thơm. - Nước lớn đầy sông, lá lòng tong lội ngược,
Chín con rồng vàng no nước phù sa.
Miền Nam ruột thịt của ta,
Xương máu mẹ già, tim óc cha ông.
Phát huy truyền thống anh hùng,
Phất cao cờ hồng, soi khắp năm châu. - Bắc Nam là con một nhà,
Là gà một mẹ, là hoa một cành.
Nguyện cùng biển thẳm non xanh,
Thương nhau nuôi chí đấu tranh cho bền. - Đấu tranh thống nhất non sông,
Ngàn năm để thỏa ước mong Bác Hồ. - Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ câu Bác dạy, nhớ điều Bác khuyên.
Ghi lời vàng ngọc không quên,
Con đường thống nhất càng bền đấu tranh. - Ăn trái khổ qua, ai nhả ra cho đặng,
Dẫu cay, dẫu đắng, cũng ráng nuốt trôi.
Căm thù cay đắng mấy mươi,
Ta phải ngậm suốt ba chục năm trời mới diệt hết xâm lăng. - Giặc Mỹ đã tan, miền Nam giải phóng,
Cờ sao bay lồng lộng Sài Gòn,
Bay vô từng xóm, từng thôn,
Lúa xanh, điệp đỏ, nhịp máy dồn tiếng hát, câu ca.
Tục ngữ, thành ngữ về ngày 22/12
Dưới đây là một số tục ngữ, thành ngữ có liên quan đến Ngày Thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, mang ý nghĩa tôn vinh truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường và sự hy sinh của các chiến sĩ.
- Chung lưng đấu cật.
- Kề vai sát cánh.
- Vào sinh ra tử.
- Gan vàng dạ sắt.
- Muôn người như một.
- Vì nước quên mình.
- Yêu nước thương nòi.
- Quyết chiến quyết thắng.
- Chết vinh còn hơn sống nhục.
- Vượt nắng thắng mưa.
- Yêu nước thương nhà.
- Mình đồng da sắt.
- Quân lệnh như sơn.
- Trung với nước hiếu với dân.
- Quân cường nước thịnh / Binh cường nước mạnh.
- Nằm gai nếm mật / Nếm mật nằm gai.
- Bình hùng tướng giỏi. x. Binh hùng tướng mạnh.
- Điều binh khiển tướng. x. Điều quân khiển tướng.
→ Giải nghĩa: Điều khiển, tổ chức, sắp xếp quân đội; Tổ chức, điều hành nhân lực. - Thiên binh vạn mã.
→ Nghĩa đen: Muôn quân vạn ngựa.
→ Nghĩa bóng: Lực lượng to lớn, quân đội đông đảo, hùng mạnh. - Thực túc binh cường / Bị gạo có đầy, gậy tầy mới chắc.
(Thực: ăn; Túc: đầy đủ; Binh: quân; Cường: mạnh.)
→ Vật chất đầy đủ thì quân đội mới mạnh.
Những câu ca dao, thành ngữ, tục ngữ ngày 22/12 phản ánh sâu sắc truyền thống anh hùng, tôn vinh những chiến công vang dội của quân đội ta. Đồng thời nhắc nhở các thế hệ về tinh thần yêu nước và lòng tự hào dân tộc.
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại voh.com.vn - Sống đẹp.