Vũ Hoàng Chương là một nhà thơ lớn ở thế kỷ XX. Thơ của ông luôn sang trọng, giàu chất nhạc, mang đậm sắc thái phương Đông. Hãy cùng cảm nhận dư vị hoài cổ qua những bài thơ Vũ Hoàng Chương mà VOH đã tổng hợp trong bài viết này nhé!
Vũ Hoàng Chương là ai?
Vũ Hoàng Chương (14/5/1915 - 6/9/1976) sinh ra tại Nam Định trong một gia đình gia giáo. Tuy nhiên, nguyên quán của ông lại ở làng Phù Ủng, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng (nay là xã Phù Ủng, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên).
Thuở nhỏ, Vũ Hoàng Chương học chữ hán tại nhà, sau đó học tiểu học ở Nam Định. Năm 1937, ông thi đỗ Tú Tài. Năm 1941, nhà thơ học Cử nhân toán tại Hà Nội, rồi đi dạy ở Hải Phòng. Cũng trong khoảng thời gian này, ông bắt đầu sáng tác thơ và kịch.
Về sau, Vũ Hoàng Chương quay lại Hà Nội và cùng Chu Ngọc, Nguyễn Bính lập Ban kịch Hà Nội. Năm 1944, ông kết hôn với Đinh Thục Oanh (chị ruột nhà thơ Đinh Hùng).
Sau Cách mạng Tháng Tám, thi sĩ cho diễn vở kịch thơ Lên đường của Hoàng Cầm tại Nam Định. Năm 1950, ông bỏ miền quê, trở về Hà Nội rồi làm nghề dạy văn cho đến năm 1975.
Năm 1959, Vũ Hoàng Chương vào Sài Gòn, tiếp tục công việc sáng tác, dạy học ở các trường trung học và Đại học Văn khoa Sài Gòn.
Từ năm 1969 - 1973, Vũ Hoàng Chương làm Chủ tịch Trung tâm Văn bút Việt Nam. Năm 1972, nhà thơ đoạt giải văn chương toàn quốc lần thứ hai. Cùng năm đó, ông lần đầu tiên được đề cử giải Nobel văn học mặc dù không đoạt giải.
Trong sự nghiệp sáng tác của mình, Vũ Hoàng Chương đã để lại cho đời nhiều tập thơ và kịch thơ ấn tượng như:
- Thơ say (1940)
- Mây (1943)
- Thơ lửa (cùng Đoàn Văn Cừ, 1948)
- Rừng phong (1954)
- Hoa đăng (1959)
- Trời một phương (1961)
- Lửa từ bi (1963)
- Ánh trăng đạo lí (1966)
- Bút nở hoa đàm (1967)
- Cành mai trắng mỏng (1968)
- Ta đợi em từ 30 năm (1970)
- Đời vắng em rồi say với ai (1971)
- Ngồi quán (1971),
- Chúng ta mất hết chỉ còn nhau (1973)
- Trương Chi (1944)
- Vân muội (1944)
- Hồng diệp (1944)
Thơ Vũ Hoàng Chương hay, giàu cảm xúc
Các bài thơ hay nhất của Vũ Hoàng Chương chất chứa sự bi thương, cảm khái nhưng vô cùng tự nhiên, nhẹ nhàng. Mỗi tác phẩm đều là tiếng lòng của người thi sĩ trải qua nhiều bể dâu cuộc đời, pha chút cuồng ngông, ngạo nghễ.
Hoa sen
Kiều trang phơi phới gót thanh tao
Đưa đón thời duyên mặc lý đào
Nhụy một khuôn vàng gương náu bụi
Cánh ba tầng ngọc tháp vươn cao.
Lòng kia vẫn thẳng dù vương vít
Hương ấy càng xa lại ngạt ngào
Biết mặt gió xuân từ mấy độ
Mà hoa quân tử ý chưa trao.
Khóc Hư Chu
Mồ kia sâu, hận ấy dài
Hỏi ai đây dám cùng ai lên đường?
Có chăng là hoa Bạch Vương
Cảm thơ ai giữa vườn sương hôm nào!
Tiếc thay, hoa cũng gầy hao
Dễ chi vượt nổi chiêm bao gập ghềnh!
Là thôi, đành vậy, thôi đành
Khói mây trắng mãi trên cành trông theo.
Ngổn ngang gò đống buồn teo
Thơ, Nghiên, Hoa, Mộng… gió vèo đấy thôi!
Đón xuân mười chín
Bấm đốt từ di cư đến nay
Đón xuân vừa vặn hết bàn tay,
Sang sông Ngựa đã hai lần hí
Vạch đất Trâu thêm một luống cày.
Lửa ném tràn lan đầu gió Bắc
Vàng rung thăm thẳm đáy hồ Tây
Bút toan chạy ngược đau lòng chữ
Núi vẫn nằm ngang bạc tóc mây.
Dăm kẻ tri giao toàn kiết xác
Nửa đêm trừ tịch cũng vờ say
Hằng Nga bỏ địa cầu đi mãi
Tết đến buồn không chịu vẽ mày.
Xưa rồi lửa phóng tên bay
Giờ chơi nhạc sống nào đây hỡi giàn
Bóng ai trên đá ngồi gan
Có nghe rung một giây đàn lẻ loi.
Trời xuân chẳng én đưa thoi
Mà như gấm đẩy bức Hồi Văn qua
Nghé kêu đầy bến vàng hoa.
Một phiến u hoài
Cắt vào tâm sự thê lương
Mỗi đêm rằm chuốt thành gương sáng ngời
Mặc ai gió lặng mây lười
Trăng tròn ta gửi cho người tròn trăng.
Bốn năm qua rồi đó chăng?
Nàng soi vẫn thấy đêm vằng vặc xưa
Mắt xanh in bóng thuyền mơ
Tóc hoa vàng đọng vần thơ gieo vàng.
Trăng mười lăm gửi đều sang
Tuổi mười lăm cũng mê nàng không đi
Biển Đông con nước dậy thì
Lại tròn thêm một chu kỳ tối nay.
Chim thần, hãy ngậm gương bay!
Và sao Bắc đẩu, chuyền tay về Đoài!
Theo gương hồn bướm lạc loài;
Hoa soi bóng, gợn u hoài đến đâu!
Lời thiếu nữ
Giờ đây phu trạm vừa đem
Lá thư anh gửi mừng em lấy chồng
Lá thư phấn đượm hương nồng
Kèm theo một bức khăn hồng anh cho.
Nên quen vì một chuyến đò
Anh ơi bèo nước hẹn hò chi đâu
Kẻ xuôi người ngược bấy lâu
Hàng năm một buổi thấy nhau họa là.
Tình thân sao khác người ta
Không ai thề thốt sao mà nhớ mong
Chia tay dù mấy năm ròng
Xa xôi đâu dám nhạt lòng mến tin
Ấu thơ buổi ấy đầu tiên
Trọn đời chưa dễ ai quên được nào.
Từ xưa muốn ngỏ mà sao
Bâng khuâng chẳng biết rằng trao gửi gì
Đến nay gần lúc vu quy
Gối chăn sắm sửa mang đi theo chồng
Nhận thư ướm bức khăn hồng
Em buồn với cả tấm lòng anh ơi.
Nhớ về Hà Nội vàng son
Ôi ngày mười chín, ngày oanh liệt!
Sóng đỏ hoa vàng khắp bốn phương
Hà Nội tiếng reo hò bất tuyệt
Vang sang bờ nọ Thái Bình Dương.
Ba mươi sáu phố, ngày hôm ấy
Là những nhành sông đỏ sóng cờ
Chói lọi sao vàng, hoa vĩ đại
Năm cánh hoa xòe trên năm cửa ô.
Xôn xao hành khúc “Xây đời mới”
Tráng khúc du dương “Ngọn Quốc kì”
Tóc bạc má hồng mê vận hội
Cùng trai nước Việt hát “Ra đi”.
Chen tiếng hoan hô, này khẩu hiệu
Muôn năm Chủ tịch Hồ Chí Minh!
Muôn năm người lính già tiêu biểu
Vì giang sơn quyết bỏ gia đình.
Ôi ngày mười chín, ngày sung sướng!
Vạn ước mong dồn một ước mong!
Ôi mùa thi ấy, mùa tin tưởng!
Một tấm lòng mang vạn tấm lòng.
Ba kỳ hỡi người dân Việt!
Mau võ trang cùng tiến bước lên
Cùng tiến bước mau! Thề một chết
Đòi hoa Hà Nội, sóng Long Biên.
Cho hoa kia nở vàng như cũ
Cho sóng này dâng đỏ gấp xưa
Ôi lá cờ sao! Từng đã ngự
Giữa lòng dân tộc, giữa kinh đô!
Kinh đô ngàn thuở, đòi cho được
Và quét hôi tanh sạch đất này
Trả hôm mười chín mùa thu trước
Về cho mười chín thu mai đây.
Thơ đề áo
Năm xưa Ất Mão, áo da vàng
Mới lọt lòng ta đã sẵn mang
Làm kẻ tình si rồi, áo lá
Khoát ra ngoài kiếp thơ đi hoang.
Cỏ non lại sắp pha màu áo
Chờ lúc về quê tiếng gọi vang
Đâu tưởng áo còn Hoa Giáp ấy
Xuân này Ất Mão tặng Hoàng Lang.
Thuý vũ đoản từ
Cỏ Bồ ôm đá ngủ
Trong tranh từ bao giờ
Cho đến bây giờ
Còn say trong thơ.
Vườn bỗng hót vang chim Thuý Vũ
Đèn xanh nến biếc đêm giao thừa
Nét bút gầy theo mực úa
Bao năm rồi tiêu sơ.
Có phải xuân đang từ đáy lụa
Một chiều sâu không ai ngờ
Truyền tin về giấc mơ
Ánh nguyệt mung lung cành lãng đãng.
Nghe lòng trời đất ươm tơ
Nguyệt vẽ mày cong dĩ vãng
Cành đơn hoa trắng tương tư
Ôi thôi áo vải đã màu nâu thuyền đã hư.
Mối manh gì nữa còn ai nữa
Đành kết vào hương Thuý Vũ từ.
Vườn hoa Bể Bắc
(Tặng Hội nghị Quốc tế Thi ca Đệ tứ Lưỡng niên)
Từ bốn phương về, đã bốn phen
Gió thu dìu dặt hứng thơ lên
Vườn Hoa Bể Bắc mây tung cánh
Thi sử chào Ngươi, Hội Lưỡng Niên!
Thơ kết thành hoa nở bốn màu:
Cúc vàng, lan trắng, hạnh hồng, nâu
Phấn bình nguyên quyện hương sa mạc
Nồng đượm hai bên má Địa Cầu.
Hồng Hải dang tay Hắc, Bạch, Hoàng
Tình Thơ bốn bể sóng mênh mang
Pha sương đại lục mưa quần đảo
Nước mấy trùng khơi góp tiếng vang.
Thi đàn Quốc tế hội thi nhân
Này bốn mươi hai nước họa vần
Thế giới không còn biên giới nữa
Chỉ còn muôn dậm nức hương lân.
Đã bắc dài trên vạn cõi bờ
Cầu bao nhiêu nhịp bấy nhiêu thơ
Nhịp cầu dăng mắc đường giao cảm
Đang tiến về chung một giấc mơ.
Là chị, là em, là các anh?
Cũng là tôi - với giấc mơ xanh
Người hoa giáp có, trăng tròn có
Lòng chí thành xây nhạc Đại Thành.
Con người - cho dẫu của ngày mai
Cũng tấm tình thơ chẳng thể phai
Đã mấy ngã ba đường lịch sử
Gót thơ chưa ngọc nhuốm trần ai.
Chừ đây thu quạnh gió nao nao
Tản mác về muôn đợt hải trào
Bọt sóng tung lên trời cảm hứng
Vòm thiên thanh bỗng chói lòa sao.
Chia tay, bốn bể dạt dào
Tay cầm tay, lại tay trao, khó rời
Vườn Hoa Bể Bắc còn tươi
Còn thơ họp mặt cho người nối duyên.
Cách năm bể hẹn hoa nguyền
Bể mang mang lắng gió truyền tin hoa
Mùa thu Hội Nghị không già
Xanh xanh bốn bể màu pha một màu.
Hương thơ ngát mãi ngàn sau
Lan khoe trắng, hạnh hồng nâu, cúc vàng.
Vịnh tranh gà lợn
Sáng chưa sáng hẳn, tối không đành,
Gà lợn, om sòm rối bức tranh
Rằng vách có tai, thơ có hoạ,
Biết lòng ai đỏ, mắt ai xanh.
Mắt gà huynh đệ bao lần quáng,
Lòng lợn âm dương một tấc thành
Cục tác nữa chi, ngừng ủn ỉn,
Nghe rồng ngâm váng khúc tân thanh.
Dịu nhẹ
Gợn trắng ngàn mai thoảng dáng xuân,
Màu trinh e lệ gió ân cần,
Mươi bông cúc nõn chờ tay với,
Một chút hoa đào vướng gót chân.
Thuyền nhỏ sông lam yểu điệu về,
Cỏ chen màu liễu bước chân đê
Tình xuân ai chở đầy khoang ấy,
Hương sắc thanh bình ngập lối quê.
Nắng nhẹ mây bờ, sương hơi hơi,
Sương thưa, nắng mỏng, nhạc khoan lời,
Dây đàn chầm chậm hôn trên phím,
Muôn vạn cung “Hồ” lả lướt rơi.
Khói dịu hương êm tản mác đầy,
Tơ chùng điệu thấp, bốn phương say
Mùa xuân lẳng lặng về không tiếng,
Duyên khép tình e ngậm dấu giày.
Là ánh trăng non chớm độ rằm
Xuân là duyên nụ tuổi mười lăm,
Mến thương không ngỏ, chàng như thiếp,
Hồn khoá then trinh lặng nhớ thầm.
Tìm chi nao nức giữa mùa tươi,
Xuân chẳng đàn cao ở phím đời,
Rượu ngọt men hiền say chút ít,
Chàng Lưu đừng ngại thiếu Mai Khôi.
Mùa thu đã về
Thu về mảnh dẻ, bước chân êm,
Mong manh sương thoáng mờ y xiêm
Gió thơm dẹp lối, xôn xao lá,
Rung hoa, làm gợn nguồn trăng đêm.
Phơi phới lâng lâng đôi gót nhỏ
Xa lạ như muôn đời thượng cổ,
Hoang đường như một giấc chiêm bao
Không nơi đâu ngăn cấm được thu vào,
Cho đến tận thâm khuê còn trống ngỏ;
Chân vô ảnh biết chi là cổng ngõ!
Gót sen êm dịu dịu bước như ru
Lời suối êm nhè nhẹ cất như ru,
Gọi trao buồn thoáng sầu vô cớ
Không thi sĩ cũng nghe lòng rộng mở,
Trái tim nào then khoá với nàng thu?
Muôn dây đa cảm đều xao xuyến,
Áo mỏng, chân êm nàng đã đến
- Chiếc đề cung vừa nhẹ lướt trên tơ.
Ai rằng thu khơi nguồn tiên Sơ?
Ta rằng thu gây mầm tình mơ,
Chính tay thu gieo rắc mến thương hờ,
Bởi nàng thu là chị của nàng thơ.
Hờn dỗi
Tối qua em ngồi học,
Lơ đãng nhìn đi đâu,
Dưới đèn anh thoáng nhận
Nét mặt em rầu rầu
“Em buồn?”, anh gặng hỏi,
Mấy lần, em chẳng nói
Rồi anh không biết vì sao,
Đẩy ghế đứng lên, em giận dỗi.
Rũ tung làn tóc, rún đôi vai,
Em vùng vằng,
Ôm sách vở,
Sang phòng bên,
Không học nữa,
Không cho ai vào nữa,
Cũng không thèm nghe nữa,
Lời thiết tha anh van gọi mái ngoài.
Nhưng anh nghe thổn thức
Em khóc trên gối thêu,
Nhưng anh nghe tấm tức,
Em giận hờn bao nhiêu!
Em khóc! Làm sao mà dỗ được?
Nhưng anh còn biết làm sao!
Gọi em, em nhất định,
Không mở khoá cho vào
Từng giây từng phút lòng anh càng bối rối nao nao.
Anh vẫn nghe tiếng khóc,
Trong vạt áo len hồng
Anh vẫn nghe tiếng nấc,
Dồn dập trên gối nhung
Sao em khóc? Vì đâu hờn tủi?
Em buồn, có phải lỗi anh không?
Hỏi em, em chẳng nói,
Mặc anh xô cửa phòng.
Ngoài hiên vắng, gió đưa vàng rụng đến,
Ngọn tường vi, xuống mãi chiếc liềm cong
Đêm gần khuya, sương đổ,
Anh thấy ướt vai áo
Anh thấy lạnh trong lòng.
Cũng vì em
Em cười bảo: “Sao anh nhớ mãi
Từng chi tiết nhỏ quãng đời xưa?
Vui chuyện sao anh thường nhắc lại
Những lúc em còn tuổi ấu thơ?
Em thì chuyện cũ em quên hết
Vì em độ ấy mới mười hai,
Ngoài sự nô đùa em chẳng biết
Không buồn dĩ vãng mộng tương lai.
Nếu anh, từng ngón tay khoan nhặt,
Chẳng lượm dần bao kỷ niệm xưa
Trong lớp tàn tro ngày đã tắt,
Thì em chẳng nhớ đến bao giờ!”
Ôi Kiều Thu! Hồn em trong sạch
Vui sống yêu đời tuổi trẻ thơ
Ham mê chúng bạn, mê đèn sách
Không chút mây buồn gợn giấc mơ.
Em quên hết? Quên là phải chứ!
Đời em đâu thiếu những êm đềm!
Nhưng kiếp u sầu, tôi gắng giữ
Chút tàn tro ngày sống bên em.
Tôi chẳng bao giờ quên giọng học
Đổ tuyết băng trên mộng hồn tôi
Trong những buổi trưa hè mệt nhọc
Hay lúc tan canh bướm lạc loài.
Tôi nhớ buổi chiều đông mưa gió
Nhà lan vắng vẻ một mình em
Tựa gối hồng thêu say giấc ngủ
Ngoài song dần tỏa bức rèm đêm.
Lá thư gửi bạn đầy mong nhớ
Em để bên giường, chưa viết xong,
Gió chợt thoảng qua rèm, khẽ mở
Đưa bay tờ giấy đến môi hồng.
Chớm lạnh, giật mình em tỉnh giấc
Bàng hoàng tay giữ bức tiên hoa
Vuốt mớ tóc lơi, em khẽ đọc.
- “Trời, thư ai viết gởi cho ta?”
Lúc ấy ngọn đèn xanh lả lướt
Về hùa theo ngọn gió đưa tin
Trên má đào xinh như bỡn cợt
Muôn màu tia sáng mập mời in.
Ngày tắt nối đêm tàn chẳng lại
Nhưng tôi còn yêu nhớ viển vông
Ôm khối tình xa xưa mãi mãi
Kiều Thu em! Có hiểu gì không?
Rồi đây em còn nhớ tôi không?
Còn nhớ tôi, khi trên cặp môi hồng
Trên hơi thở hương đưa dài vạn dặm
Và trên giọng hát điên rồ say đắm,
Gió xuân bay dần thổi rụng tơi bời
Cánh hoa non ngày thơ ấu mê chơi!
Khi bức rèm tuổi xanh mơ mộng
Đã cuốn dần theo thời gian mau chóng
Để lộ màu tươi lộng lẫy không hai!
Khi mớ tóc mun không xòa rủ trên vai
Như trước nữa! Khi lòng em thay đổi!
Vì ngày xuân mang luôn hy vọng mới
Cho tâm hồn
Khi cô bé hôm nay
Chưa một ai ca tụng mê say
Đã trở thành trang thiếu nữ
Có phép thu hồn trong sóng thu tình tứ,
Khi về phong lưu tuyệt sắc của giai nhân
Đã điểm nên tranh đã dệt nên vần
Đã rung nên muôn lời ca điệu hát
Trong lòng kẻ xưa nay lạnh nhạt
Hay vô tình cả với nàng thơ
Hay chẳng biết văn chương nghệ thuật bao giờ,
Khi ấy, khi đời em đầy mộng tưởng
Như thuỷ trào dâng biển lớn mênh mông
Đắm đuối trong tương lai những giờ vui sẽ hưởng
Không biết em còn nhớ đến tôi không?
Riêng tôi sống cuộc đời vô vị
Khắc nỗi buồn u ẩn từ lâu
Tôi ngao ngán thờ ơ, khinh bỉ
Hết! Không hy vọng chẳng mong cầu.
Ôm khối hận gia đình trĩu nặng
Tôi căm hờn thù ghét hôn nhân
Lang thang sống giữa vùng im lặng
Chuỗi ngày tan tác mảnh phù vân.
Cho đến lúc vì em, tôi được
Thấy mùa xuân thoảng vị men say
Tôi khao khát rồi tôi mơ ước
Chén rượu tương lai hạnh phúc đầy.
Và rất muốn quên đời dĩ vãng
Để hồn nhiên theo giấc mơ yêu
Như sau trận cuồng phong buổi sáng
Đơn độc thuyền con tạm nghỉ chèo.
Bên bờ ấm áp xuân phơi phới
Sửa mui bồng lau vết phong ba
Đắm thân trúc vào hương nắng mới
Vào sắc mây trên nước la đà.
Nhưng một ngày kia thuyền bỏ bến
Đi tìm giông bão chốn xa xôi
Vì kiếp giang hồ chưa đến hẹn
Nên hưởng êm đềm khoảnh khắc thôi.
Cũng như lúc mảnh hồn trong trắng
Với tình si trao hết cho em
Tôi lại bơ vơ đường quạnh vắng
Chiếc lá khô tàn mặc gió đem.
Ôi, một kẻ đi đày tuyệt vọng
Suốt đời số mệnh chẳng buông tha,
Tôi theo đuổi chút gì vang bóng
Yêu vui hồi hộp những ngày qua.
Tôi không quên dù em chẳng nhớ
Rằng vì em tôi biết yêu đương!
Nếu rồi đây trong đời mưa gió
Một vài tia nắng xé màn sương,
Đem lại cho lòng tôi nguội lạnh
Hơi tàn dịu ấm của thời xưa;
Nếu trên bước đường xa hiu quạnh
Tôi không ngao ngán tháng năm thừa.
Để gượng sống so dây thi nhạc
Cao dâng lời thảm khúc bi ca
Cho rung động loài người tệ bạc
Cũng vì em, tình của đôi ta!
Hội xuân
Người đi, bóng ở lại cùng
Non Hương vách Phật núi Hùng đu Tiên
Bóng chưa nhòa, dễ ai quên
Mơ chùa Hương chín mộng đền Hùng xanh
Giờ đây các chị các anh
Mộng phai mơ héo cho đành được sao?
Tháng Ba trẩy hội năm nào
Đường lên Hùng lĩnh nẻo vào Hương sơn
Mấy vòng đu, mộng chập chờn;
Một rừng mơ, gió từng cơn thoát trần
Còn ai không là cố nhân!
Đã quen từ những tiền thân kia rồi,
Từ trong ý thức giống nòi,
Từ trong tâm tưởng kết lời nam mô,
Từ trong mây nước hẹn hò:
Lâm Thao ngược bến, xuôi đò Hà Nam.
Chưa tươi nụ Lạc hoa Đàm,
Lá chưa về cội, chưa cam lòng này
Có ai mặt nước chân mây
Cùng ta nhớ bóng, thương ngày hội Xuân?
Tâm sự một người
Thơ ném mười phương
Tình trao thiên hạ
Mỏi nhớ mòn phương
Ngàn dâu bóng ngả.
Gối chăn ơi, hỡi chiếu giường,
Vùi đây tâm sự thê lương!
Tiếng thở dài sao rụng
Hàng lệ đắng mưa tuôn.
Đầu ấp vào ngươi
Mình riết vào ngươi
Giòng đau tâm sự khơi nguồn
Bình sinh mộng đã hoàng hôn
Bông, tre, vải, cói... mồ chôn cuộc đời.
Ta khóc cùng ngươi
Ta giãi cùng ngươi
Giòng đau tâm sự đầy vơi
Gối chông chênh, mền cũ nếp khâu rời
Chiếu mong manh, giường hẹp của ta ơi!
Trăng rụng nửa vời
Đêm mờ trọn kiếp
Nghiêng đĩa dầu vơi
Không thành giấc điệp
Bảo giùm ta, gối hỡi chăn hời!
Phương nào sự nghiệp?
Tình mất đâu nơi?
Hương phấn vàng son ngoài cửa khép
Then cài nghe mộng tứ bề rơi
Gối chăn yêu mến, giường thân thiết,
Ta mở hồn ta với các ngươi!
Thơ say Vũ Hoàng Chương đầy ý vị
Nhiều bài thơ say của Vũ Hoàng Chương được đông đảo thế hệ yêu thơ quý mến bởi ý tứ trau chuốt, vần điệu phong phú. Thậm chí, trong Thi nhân Việt Nam, Hoài Thanh và Hoài Chân cũng từng nhận xét về ông rằng: “Vũ Hoàng Chương định nối cái nghiệp những thi hào xưa của Đông Á: cái nghiệp say” nhưng “say sưa có chừng mực, say sưa mà không hẳn là trụy lạc”.
Gối mộng
Tặng Vương Toàn
Phách rụng song song nhạc xuống chìm
Tiếng ca bừng nổi giữa chừng đêm
“Canh khuya đưa khách...” lời gieo ngọc;
Mơ gái Tầm Dương thoảng áo xiêm.
Ai lạ nghìn thu, xa tám cõi,
Sen vàng như động phía châu liêm
Nao nao khói biếc hài thương nữ;
Trở gối, hoa lệ rụng trắng thềm.
Đời vắng em rồi say với ai
Sóng dậy đìu hiu biển dấy sầu,
Lênh đênh thương nhớ dạt trời Âu
Thôi rồi, tay nắm tay lần cuối,
Chia nẻo giang hồ vĩnh biệt nhau.
Trai lỡ phong vân gái lỡ tình,
Này đêm tri ngộ xót điêu linh,
Niềm quê sực thức lòng quan ải,
Giây lát dừng chân cuộc viễn trình.
Tóc xoã tơ vàng nệm gối nhung,
Đây chiều hương ngát lả hoa dung,
Sóng đôi kề ngọn đèn hư ảo,
Mơ kiếp nào xưa đã vợ chồng.
Quán rượu liền đêm chuốc đắng cay,
Buồn mưa, trăng lạnh; nắng, hoa gầy
Nắng mưa đã trải tình nhân thế
Lưu lạc sầu chung một hướng say.
Gặp gỡ chừng như truyện Liêu Trai
Ra đi chẳng hứa một ngày mai
Em ơi! Lửa tắt, bình khô rượu,
Đời vắng em rồi, say với ai?
Phương Âu mờ mịt lối quê nàng
Trăng nước âm thầm vạn dặm tang
Ghé bến nào đây, người hải ngoại
Chiều sương mặt bể có mơ màng?
Tuyết xuống phương nào, lạnh lắm không?
Mà đây lòng trắng một mùa đông
Tương tư nối đuốc thâu canh đợi,
Thoảng gió... trà mi động mấy bông.
Say đi em
Khúc nhạc hồng êm ái
Điệu kèn biếc quay cuồng
Một trời phấn hương
Đôi người gió sương.
Đầu xanh lận đận, cùng xót thương, càng nhớ thương
Hoa xưa tươi, trăng xưa ngọt, gối xưa kề, tình nay sao héo
Hồn ngã lâu rồi nhưng chân còn dẻo,
Lòng trót nghiêng mà bước vẫn du dương
Lòng nghiêng tràn hết yêu đương
Bước chân còn nhịp Nghê thường lẳng lơ.
Ánh đèn tha thướt
Lưng mềm, não nuột dáng tơ
Hàng chân lả lướt
Đê mê, hồn gửi cánh tay hờ.
Âm ba gờn gợn nhỏ,
Ánh sáng phai phai dần
Bốn tường nghiêng điên đảo bóng giai nhân,
Lui đôi vai, tiến đôi chân;
Riết đôi tay, ngả đôi thân,
Sàn gỗ trơn chập chờn như biển gió
Không biết nữa màu xanh hay sắc đỏ,
Hãy thêm say, còn đó rượu chờ ta!
Cổ chưa khô, đầu chưa nặng, mắt chưa hoa,
Tay mềm mại, bước còn chưa chuếnh choáng
Chưa cuối xứ mê ly, chưa cùng trời phóng đãng
Còn chưa say, hồn khát vẫn thèm men.
Say đi em! Say đi em!
Say cho lơi lả ánh đèn,
Cho cung bực ngả nghiêng, cho điên rồ xác thịt
Rượu, rượu nữa! Và quên quên hết!
Ta quá say rồi
Sắc ngả màu trôi
Gian phòng không đứng vững,
Có ai ghì hư ảnh sát kề môi?
Chân rã rời
Quay cuồng chi được nữa,
Gối mỏi gần rơi!
Trong men cháy, giác quan vừa bén lửa,
Say không còn biết chi đời.
Nhưng em ơi,
Đất trời nghiêng ngửa
Mà trước mắt thành sầu chưa sụp đổ.
Đất trời nghiêng ngửa,
Thành sầu không sụp đổ, em ơi!
Chén rượu đôi đường
Đáy sông chìm tiếng sóng,
Lời gió ngủ trên cao
Quanh thuyền ngơ ngác bày sao,
Nàng Trăng còn mải xứ nào xe duyên!
Nhưng đêm nay dịu quá,
Không trăng có hề chi,
Say sưa tràn miệng cốc
Cùng nâng, hãy uống đi!
Trùng lai đâu dễ hẹn kỳ
Đò ngang một chuyến chắc gì mai sau!
Tối nay còn họp mặt,
Ngày mai đã cách xa
Vàng xanh thay sắc cỏ,
Tươi úa đổi màu hoa
Đường trần muôn vạn ngã ba,
Nhớ nhung muốn gặp biết là có nên.
Giờ đây chia đôi ngả,
Sông nước càng tiêu sơ
Hồn men cay như quế,
Hồn men đắng như mơ
Đắng cay này chén tiễn đưa,
Uống đi, uống để say sưa ngập lòng.
Cạn đi! Và lại cạn!
Say rồi, gắng thêm say!
Bao nhiêu mơ, mà đắng?
Bao nhiêu quế, mà cay?
Đắng cay chút xuống bàn tay,
Nắm tay lần chót, thuyền quay mũi rồi.
Thuyền anh đi thôi nhé,
Xa nhau dần xa nhau
Tôi về trên lưng rượu,
Đến đâu thì đến đâu
Có ai say để quên sầu?
Lòng ta lảo đảo càng sâu vết buồn.
Phương xa
Nhổ neo rồi, thuyền ơi! Xin mặc sóng,
Xô về đông hay dạt tới phương đoài
Xa mặt đất, giữa vô cùng cao rộng,
Lòng cô đơn, cay đắng họa dần vơi.
Lũ chúng ta, lạc loài, dăm bảy đứa,
Bị quê hương ruồng bỏ, giống nòi khinh,
Bể vô tận, sá gì phương hướng nữa,
Thuyền ơi thuyền! Theo gió hãy lênh đênh.
Lũ chúng ta, đầu thai lầm thế kỷ,
Một đôi người u uất nỗi chơ vơ
Đời kiêu bạc không dung hồn giản dị,
Thuyền ơi thuyền! Xin ghé bến hoang sơ.
Men đã ngấm, bọn ta chờ nắng tắt,
Treo buồm cao, cùng cao tiếng hò khoan
Gió đã nổi, nhịp giăng chiều hiu hắt,
Thuyền ơi thuyền! Theo gió hãy cho ngoan.
Đời tàn ngõ hẹp
Gối vải mộng phong hầu,
Vàng son mờ gác xép,
Bừng tỉnh mưa còn mau,
Chiều tàn trong ngõ hẹp.
Mưa lùa gian gác xép,
Ngày trắng theo nhau qua,
Lá rơi đầy ngõ hẹp;
Đời hiu hiu xế tà.
Ôi! Ta đã làm chi đời ta?
Ai đã làm chi lòng ta?
Cho đời tàn tạ lòng băng giá
Sương mong manh quạnh chớm thu già.
Mải mê theo sự nghiệp,
Quá trớn, lỡ giàu sang;
Mưa rơi, chiều, ngõ hẹp,
Lá vàng bay ngổn ngang
Dìu vương nhau mươi chiếc lá khô vàng,
Xuân đời chưa hưởng kịp,
Mây mùa thu đã sang.
Giấc hồ nghe phấp phới
Cờ biển nhịp mơ màng
Đường hoa son phấn đợi,
Áo gấm về xênh xang.
Chập chờn kim ốc giai nhân
Gió lạnh đưa vèo,
Khoa danh trên gối rụng tàn theo!
Nao nao đàn sáo phai dần
Hạnh phúc tàn theo,
Nửa gối thê nhi lá rụng vèo!
Song hồ lơ lửng khép,
Giường chiếu ấm hơi mưa;
Chiêm bao mờ thoáng hương thừa,
Tan rồi mộng đẹp,
Ôi thời xưa!
Ta đã làm chi đời ta xưa?
Ta đã dùng chi đời ta chưa?
Thiên thu? Ngờ sự nghiệp!
Chiều mưa rồi đêm mưa;
Gió lùa gian gác xép,
Đời tàn trong ngõ hẹp.
Yêu mà chẳng biết
Lâu rồi không nhớ bao nhiêu năm,
Từ độ trông nhau hết lạ lùng,
Từ hôm bên nhau thôi ngượng ngùng,
Từ buổi xa nhau mà nhớ nhung.
Em đã nao lòng, anh mê man!
Đuôi mắt đầu môi tình chứa chan,
Đêm thường mơ đêm, ngày đợi ngày
Nhưng không hề nói cho nhau hay.
Đôi bên cùng kiêu kỳ như nhau,
E dè như nhau nên nghi ngờ,
Không ai cho ai lời yêu đầu,
Anh làm vô tình em ngây thơ.
Kín tiếng nhưng lòng riêng xôn xao,
Ai thấy phong ba nơi bể hồn,
Đâu hễ tim rung là tình trao!
Đâu cứ xuân tươi vì hoa đào!
Nhưng ngày theo ngày, đêm sang đêm
Tháng năm dìu dịu trôi mơ màng,
Tơ buộc sát hơn và liền thêm,
Khăng khít ai chia Chàng với Nàng.
Một bên thi sĩ, bên đa tình,
Đôi tim đóng then mà hớ hênh,
Cả hai sôi nổi, lại si tình,
Đôi hồn kín bưng mà trống trênh.
Gần nhau, làm dáng với làm duyên
Nhưng tuy say mê, còn dối lòng,
Giấu cả đêm thu, lừa trăng trong,
Có ai yêu đương không thề nguyền?
Cùng nín đau buồn khi chia phôi,
Bình thản như quen vì chuyến đò,
Bao phen thổn thức ngừng trên môi,
Có ai yêu đương không hẹn hò?
Gặp nhau, cười thoáng rồi quay đi,
Mừng tủi chan chan mà hững hờ,
Bao phen giọt lệ ngừng trong mi,
Có ai yêu đương không đợi chờ?
Nắng ngả, còn chưa tin là chiều,
Lá đổ, còn “chưa là mùa thu!”
Còn đợi trời phai, chờ sương mù,
Cãi lòng: “Lưu luyến chưa là yêu!”
Mến kín thương thầm, em với anh,
Không hay yêu nhau từ bao giờ,
Chập chờn, bến thực hay nguồn mơ?
Hay chính bâng khuâng là ái tình?
Yêu là còn nghi lòng người yêu,
Đến cả chưa tin mình đương yêu,
Hương tình, ôi! Dịu nhẹ bao nhiêu!
Quên
Đã hẹn với em rồi, không tưởng tiếc
Quãng đời xưa, không than khóc gì đâu!
Hãy buông lại gần đây làn tóc biếc,
Sát gần đây, gần nữa, cặp môi nâu.
Đêm nay lạnh, tìm em trên gác tối,
Trong tay em dâng cả tháng năm thừa
Có lẽ đâu tâm linh còn còn trọn lối,
Để đi về cay đắng những thu xưa.
Trên nẻo ấy, tơi bời, - Em đã biết
Những tình phai duyên úa, mộng tan tành
Trên nẻo ấy, sẽ từ muôn đáy huyệt,
Ái ân xưa vùng dậy níu chân anh.
Không, em ạ, không còn can đảm nữa!
Không! Nguồn yêu, suối lệ cũng khô rồi,
Em hãy đốt dùm anh, trong mắt lửa,
Chút ưu tư còn sót ở đôi môi.
Hãy buông lại gần đây làn tóc rối,
Sát gần đây, gần nữa, cặp môi điên
Rồi em sẽ dìu anh trên cánh khói,
Đưa hồn say về tận cuối trời quên.
Đà giang
Cắm thuyền sông lạ một đêm thơ,
Trăng thượng tuần cao sáng ngập bờ
Đâu đó Tầm Dương, sầu lắng đợi,
Nghe hồn ly phụ khóc trên tơ.
Có lẽ ngàn xưa là đáy sông
Đêm đêm giọt lệ gái xa chồng
Đè theo đôi tiếng tỳ hư ảo
Dâng tới thuyền ai ngủ bến không.
Chén đã vơi mà ngập gió sương,
Men càng ngây ngất ý Tầm Dương
Gót sen kỹ nữ đâu bên gối,
Tìm ái ân xưa, dễ lạc đường!
Cánh rượu thu dần vạn dặm khơi,
Nẻo say hư thực bóng muôn đời,
Ai đem sáo trộn sầu kim cổ?
Trăng nước Đà giang, mộng Liễu Trai.
Chết nửa vời
Bước đã mỏi mà trông càng đã mỏi
Ta dừng chân nhắm mắt một đêm nay
Thả chiếc bách không chèo trên bể khói
Mặc trôi về đâu đó nước non say.
Kìa một cõi trăm hình muôn vạn tiếng
Đương dần phai dần hiện, tắt rồi vang
Ta cố gọi những giác quan lười biếng
Để ghi cho hậu thế phút mơ màng.
Nhưng vũ trụ hư huyền tuy rộng mở
Ta đê mê cảm được chút gì đâu!
Hồn với xác chỉ còn thoi thóp thở
Trong hai bàn tay sắt bọc nhung nâu.
Nhớ quê nâu
Một trời nâu ngát khói lung lay
Má chiếc huyền thơm mọng ý say
Quê mướn tình thiêng hai nỗi nhớ
Hồn đơn trên gối một phương bay
Hỡi ơi! Nguồn máu nghe xao xuyến
Ai thắt trên lòng những ngón tay?
Lưu Nguyễn khi xưa từng phụ bạc
Thiên Thai đòi mãi đứa con vay
Mênh mông gió bụi về chi được
Cõi Nát Bàn xưa ngủ đắng cay
Da thịt bâng khuâng hồn phách lả
Nhớ quê sầu trắng một đêm say.
Con tàu say
Tặng Duy Linh
Khói tuôn mờ trắng đêm sâu
Men rừng say một con tàu ngả nghiêng
Lắng tai, nhịp sắt liền liền
Đường sương nổi dậy ưu phiền dưới chân.
Còi khuya vọng mãi tiếng ngân
Lao đao núi thẳm cây gần tương tư
Tha phương đã réo mong chờ
Con tàu luân lạc đêm mờ còn say.
Rượu ngon chở mấy toa đầy
Bánh xe muôn dặm còn ngây hương rừng
Giữa đêm cây núi chập chùng
Non sông chếnh choáng biết dừng nơi nao!
Hận rừng mai
Tặng Dương Tuệ
Ngàn mai lối tuyết đêm đông lạnh
Hai gã say sưa lạc nẻo về
Đắm giấc mơ tình trên nệm tuyết
Quanh người âu yếm lá mai che.
Phấn hương đàn sáo khi tàn mộng
Dìu dặt như còn vướng gốc mai
Gối tuyết lạnh lùng thêm cợt nhắc
Màu da ngà nõn cánh tay ai.
Hôm nay khắc khoải hồn xuân muộn
Chán nản nào sâu tận đáy tim
Nhớ tiếc hai chàng theo dấu cũ
Mong cùng sống lại giấc mơ tiên.
Hỡi ơi! Chỉ thấy màu hoa úa
Trăng hạ tuần soi lối mấp mô
Lệ tuyết âm thầm tuôn đã cạn
Rừng mai xơ xác nắm xương khô.
Tuyết tan mai rụng còn đâu nữa
Dĩ vãng tìm đâu một chút ghi
Chăn gối đêm xưa nơi vực thẳm
Điêu tàn mang cả ái ân đi.
Về thôi với cuộc vui quần chúng
Tiệc yến phù hoa lộng lẫy xưa
Với những tình yêu đầy vật chất
Mê man giả dối xót thương vờ.
Mai, Tuyết là hai nàng bạc mệnh
Lấy xuân làm mộ nắng làm tang
Nâng niu đưa tới nguồn say đắm
Chỉ một đêm đông gió phũ phàng.
Sai lạc
Nao nao tiếng sắt dội trên đường
Sầu chở đầy xe nẻo cố hương
Đá gập ghềnh nghiêng đôi bánh gỗ
Tre làng mươi đảo biếc trong sương.
Dĩ vãng mơ hồ sau khóm tre
Đâu đây trường học trống tan về
Bờ ao gợn đỏ màu hoa sắn
Kỷ niệm khơi cùng vết bánh xe.
Bâng khuâng vòng sắt nặng nề quay
Vang bóng thời xưa tản mác đây
Sông ngủ hoàng hôn lều đượm khói
Men chiều nghiêng ngả chiếc xe say.
Lưỡi tê thành bại đắng giang hồ
Bánh lệch thăng bằng lối mấp mô
Nao nức thăm quê sầu chểnh mảng
Phong trần sai nhịp với ngây thơ.
Chân hứng
Tặng Chấn và Liên
Từ thuở chàng say ôm vũ trụ
Thu trong bầu rượu một đêm trăng
Nhảy xuống muôn trùng sông quạnh quẽ
Đem theo chân hứng gửi cô Hằng.
Chừng như thơ náu mãi cung tiên
Lóng lánh canh khuya bạc cạnh thuyền
Không đoái hoài chi dương thế nữa
Nhạc trần tơ phím mãi vô duyên.
Bữa tiệc phàm phu ai đáng mặt
Nối bài Dâng rượu thuở xưa đâu
Trích Tiên đã khuất đời ai kẻ
Tìm thấy trong men ý nhiệm màu.
Chuếnh choáng đêm nay ta buộc ngựa
Ven rừng hiu quạnh suối cô liêu
Xốn xang mạch máu ngàn thương xót
Tài nghệ bao đời có bấy nhiêu!
Ngựa ơi hãy nghỉ chân cuồng khấu
Cho thoả lòng ta nỗi khát khao
Ta chẳng mò trăng như Lý Bạch
Nhưng tìm thi hứng mất đêm nao.
Tình hoa thuở trước xô về đọng
Ơi phiến gương vàng một tối nay
Ta lặng buông thân trời lảo đảo
Mơ hồ sông nước choáng men say.
Hỡi ơi, lầu nguyệt té xiêu rồi!
Từng mảnh thơ ngà tản nát trôi
Hồn cũ Thịnh Đường muôn nẻo sáng
Ta ghì hư ảnh chút mà thôi.
Hơi tàn Đông Á
Tặng Lưu Trọng Lư
Phơi phới linh hồn lỏng khoá then
Say nghe giọt nhựa khóc trên đèn
Mê ly... Cả một trời Đông Á
Sực tỉnh trong lòng nấm mộ đen.
Đáy cốc bao la vạn vực sầu
Ngai vàng Mông Cổ ngự đêm nâu
Hãy nghe bão táp trong cô tịch
Vó ngựa dân Hồi dẫm đất Âu.
Thuyền chiến nằm mơ cuộc viễn chinh
Buồm neo rời rạc bến U Minh
Đâu đây quằn quại trong làn khói
Lớp lớp uy nghi Vạn Lý Thành.
Thuốc cháy âm thầm hãy lắng tai
Phương Đông là một tiếng than dài
Bao nhiêu năm đã từng oanh liệt
Bốn bể quy hàng nép dưới ngai.
Nhựa chín dần trên ngọn lửa đào
Ngược dòng năm tháng khói lên cao
Hương thiêng rẽ lối đôi bờ mộng
Cung các vàng son một thuở nào.
Gối nệm lênh đênh xác thịt hờ
Thuyền say một cánh lướt dòng thơ
Trăng hiu hắt ngủ đêm khuya rợn
Sương khói phù dung ngập bến bờ.
Thế kỷ huy hoàng của Á Châu
Hiện về trên gối một đêm nâu
Mây xanh cánh rộng ai mơ đó
Hồn có tiêu tan vạn cổ sầu!
Có thể nói, thơ của Vũ Hoàng Chương mang phong cách độc đáo và đầy mới lạ. Ông đã dành trọn cả đời mình cho thi ca và nghệ thuật với một trái tim nồng cháy đam mê. Vì thế, việc thi sĩ trở thành một trong những cái tên nổi bật trong phong trào Thơ mới là điều dễ hiểu.
Đừng quên theo dõi chuyên mục Sống đẹp của voh.com.vn để cập nhật những tin tức mới nhất, hấp dẫn nhất.
