Siêu thứ Ba, năm nay rơi vào ngày 5/3, là ngày bầu cử sơ bộ lớn nhất.
Siêu thứ Ba với Đảng Cộng Hòa
Trong ngày này, các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa được tổ chức tại 15 bang (bao gồm cả hai bang đông dân nhất của Mỹ là California và Texas), và một vùng lãnh thổ (Samoa thuộc Mỹ).
Với 874 trong tổng số 2.429 đại biểu được chọn chỉ trong một ngày này, đây thường là thời điểm người chiến thắng được định đoạt.
Cựu Tổng thống Donald Trump lại tranh cử tổng thống Mỹ và một loạt cuộc bầu cử trong dịp được gọi là "Siêu thứ Ba" sẽ quyết định liệu ông có đánh bại đối thủ duy nhất còn lại, bà Nikki Haley, để trở thành ứng cử viên của Đảng Cộng hòa hay không.
Trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay 2024, Đảng Cộng hòa cần chọn ra một ứng viên đại diện. Quá trình này được gọi là bầu cử sơ bộ. Trump đã là nhân vật nổi bật trong Đảng Cộng hòa kể từ khi ông đắc cử tổng thống năm 2016. Tuy nhiên, ông đã để thua Biden của Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử năm 2020.
Biden được cho là sẽ không gặp phải bất kỳ trở ngại đáng kể nào trên đường trở thành ứng viên của Đảng Dân chủ.
Với Đảng Cộng Hòa và Đảng Dân Chủ
Thứ ba này được gọi là “Siêu Thứ Ba” và nó rất quan trọng mặc dù cả Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump đều không phải đổ mồ hôi trong cuộc cạnh tranh để đại diện cho 2 đảng ra ứng cử vào cuối năm nay.
Đây là một giai đoạn mới quan trọng của các cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống, khi các cuộc tranh cử sớm kết thúc và cử tri từ nhiều bang bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử sơ bộ được ấn định diễn ra vào cùng một ngày thứ Ba.
Các cuộc bầu cử sơ bộ vào thứ Ba có thể mang lại cơ hội cuối cùng cho nỗ lực viển vông và mờ nhạt của cựu Thống đốc Nam Carolina Nikki Haley nhằm thách thức Trump để giành được đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa.
Ông Trump hiện đang áp đảo với 247 đại biểu so với 43 đại biểu của Nikki Haley. Bà Haley gần như đã hết cơ hội ngăn ông Trump trở thành ứng viên chính thức của đảng. Mặc dù vậy, nếu bà vẫn chọn ở lại cuộc đua, các vòng bầu cử sơ bộ sẽ tiếp tục cho đến tháng 6/2024.
Nikki Haley, cựu đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc nói rằng bà ở lại cuộc đua vì cử tri "có quyền lựa chọn thực sự, chứ không phải cuộc bầu cử chỉ có một ứng viên kiểu Xô viết".
Tòa án Tối cao hôm qua, thứ Hai đã bác bỏ nỗ lực của bang Colorado nhằm loại cựu Tổng thống Donald Trump khỏi cuộc bỏ phiếu vì lệnh cấm của Tu chính án thứ 14 đối với những người nổi dậy.
Trong khi đó Trump được cho là sẽ vượt qua cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Công hòa trong Siêu thứ Ba tại 15 bang với khoảng cách rất gần với đề cử của Đảng Cộng hòa.
Điều gì xảy ra vào ngày Siêu Thứ Ba này?
Thay vì một cuộc bầu cử sơ bộ hoặc họp kín, Siêu Thứ Ba tập hợp 15 cuộc tranh cử của Đảng Cộng hòa và 16 cuộc tranh cử của Đảng Dân chủ trải khắp đất nước.
Hơn một phần ba số đại biểu Đảng Cộng hòa đang bị đe dọa cùng với một tỷ lệ lớn không kém các đại biểu Đảng Dân chủ. Biden bất bại trong các cuộc tranh cử sơ bộ năm nay, còn Trump mới chỉ thua tại một nơi Washington, DC.
Một lượng lớn các bang trong cả nước Mỹ sẽ có các cuộc tranh cử vào Siêu Thứ Ba.
Các cuộc bầu cử sơ bộ đang bị đe dọa bao gồm ba tiểu bang đầu tiên trong bảng chữ cái: Alabama, Alaska (dành cho Đảng Cộng hòa) và Arkansas. Ngoài ra còn có California và Colorado; Maine, Massachusetts và Minnesota; Bắc Carolina; Oklahoma; Tennessee và Texas; Utah; và Vermont và Virginia.
Thứ Ba cũng đánh dấu sự kết thúc của quy trình ưu tiên tổng thống gửi qua thư của Đảng Dân chủ ở Iowa và cuộc họp kín của Đảng Dân chủ ở Samoa thuộc Mỹ.
Trump và Biden thể hiện như thế nào trong những ngày Siêu Thứ Ba trước đó?
Năm 2016, Siêu Thứ Ba là thời điểm Trump thực sự nắm quyền kiểm soát cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa. Trump đã thắng 7 trong số 11 cuộc tranh cử ngày hôm thứ Ba đó, mặc dù ông thua ở điểm lớn nhất là bang Texas.
Vẫn còn một cuộc đua giành đại biểu trong năm 2016, trái ngược với năm nay, khi Trump đã giành chiến thắng gần như mọi cuộc tranh cử trước Siêu Thứ Ba và có số đại biểu ngày càng dẫn trước Nikki Haley.
Năm 2020, Biden thắng 10 trong 14 cuộc tranh cử vào ngày Siêu Thứ Ba. Trong năm nay ông đã không phải đối mặt với bất kỳ sự cạnh tranh gay gắt nào từ các đảng viên Đảng Dân chủ và dự kiến, như truyền thống của những người đương nhiệm, sẽ giành chiến thắng trong mọi cuộc tranh cử vào thứ Ba này.
Cử tri đang xem gì?
Đối với đảng Cộng hòa, câu hỏi đặt ra là liệu Haley có thể giành được bất kỳ lực kéo nào hay không. Bà ấy chỉ thắng một cuộc thi, cuộc bầu cử sơ bộ ở Washington, DC. Bà đang tụt lại rất xa về số đại biểu so với Trump, nhưng Haley khẳng định rằng đảng Cộng hòa xứng đáng có lựa chọn thứ hai. Ngoại trừ một số sự ủng hộ bất ngờ dành cho Haley, liệu thất bại trong ngày Siêu Thứ Ba có đẩy bà ấy ra khỏi cuộc đua?
Đối với các đảng viên Đảng Dân chủ, Biden đang đưa ra lời cảnh tỉnh ở Michigan. Ông đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ ở đó một cách dễ dàng, nhưng hơn 100.000 cử tri sơ bộ của Đảng Dân chủ đã chọn “không cam kết” thay vì Biden. “Không cam kết” đã giành được hai đại biểu của Michigan, đại biểu duy nhất mà Biden đã thua cho đến nay.
Khi số người Palestine thiệt mạng ở Gaza vượt quá 30.000 người, các cử tri sơ bộ của đảng Dân chủ ở một bang có đông người Mỹ gốc Ả Rập và người Hồi giáo đang phản đối chính sách của tổng thống về Israel và muốn ông thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas. Có dấu hiệu phản đối nhiều hơn vào ngày Siêu Thứ Ba?
Trong khi đó, cả hai đảng viên Đảng Dân chủ thách thức Biden đều không thu được nhiều sự chú ý. Hạ nghị sĩ Dean Phillips đã không thể thoát khỏi con số một ở các bang mà Biden đã vận động tranh cử. Một cựu đối thủ cạnh tranh, Marianne Williamson, đã thực sự thực hiện một bước đi bất thường là hủy bỏ chiến dịch tranh cử của mình.
Khi nào những cuộc bầu cử sơ bộ này sẽ kết thúc?
Về mặt kỹ thuật thì không phải vào Siêu Thứ Ba. Không ứng cử viên nào có thể giành được đa số đại biểu cho đến cuối tháng 3, và cả hai ứng cử viên đều có khả năng vượt qua “con số kỳ diệu” vào ngày 12 hoặc 19 tháng 3.
Trump sẽ cần giành được 1.215 trong số 2.429 đại biểu, trong khi Biden cần 1.968 trong số 3.934 đại biểu.
Bất chấp điều đó, các cuộc bầu cử sơ bộ sẽ tiếp tục cho đến đầu tháng Sáu. Các đại hội không diễn ra cho đến tháng 7 đối với đảng viên Đảng Cộng hòa và tháng 8 đối với đảng viên Đảng Dân chủ. Tại Đại hội sẽ chính thức đề cử người ra làm ứng cử viên chức tổng thống cho kỳ bầu cử năm nay 2024.
Tuần này sẽ là một tuần quan trọng sẽ làm sáng tỏ sự lựa chọn mà người Mỹ sẽ phải đối mặt vào cuộc bầu cử vào tháng 11 chưa từng có vốn đang thử thách những cách giải thích lâu dài về Hiến pháp và quyền lực của tổng thống.
Tổng thống Joe Binden sẽ lên truyền hình hai đêm sau ngày thứ Ba để phát biểu Thông điệp Liên bang. Đây là một bài kiểm tra quan trọng đối với vị tổng thống 81 tuổi đang phải đối mặt với những nghi ngờ sâu sắc rằng liệu ông có đủ khả năng để đảm nhiệm nhiệm kỳ thứ hai hay không khi ông đang bị bao vây bởi các cuộc khủng hoảng toàn cầu và sự thất vọng với thành tích của mình ở quê nhà.
Cuộc đua giữa tổng thống hiện tại và cựu tổng thống là cuộc đua mà các cuộc thăm dò cho thấy nhiều người Mỹ lo sợ. Nhưng sự xuất hiện của Trump và Biden trong tuần này sẽ làm nổi bật cuộc tái đấu gần như chắc chắn của họ, ngoại trừ các cuộc khủng hoảng sức khỏe hoặc các sự kiện bất ngờ khác.
Cuộc bầu cử vào tháng 11 đã gây áp lực lên các thể chế chính trị và bầu cử, Hiến pháp và sự đoàn kết dân tộc mong manh của nước Mỹ. Đất nước này chưa bao giờ có một cuộc bầu cử mà trong đó một ứng cử viên phải đối mặt với nhiều phiên tòa hình sự và đang tranh cử với tiền đề sai lầm rằng ông ta đã bị lật đổ quyền lực một cách bất hợp pháp.
Sau quyết định của Tòa án Tối cao hôm qua thứ Hai trong vụ kiện ở Colorado, tên của Trump sẽ xuất hiện trên các lá phiếu được in cách đây nhiều tuần. Nếu không có phán quyết của các thẩm phán, không có gì đảm bảo rằng những cử tri chọn Trump nếu các thẩm phán quyết định rằng ông ấy không đủ điều kiện để phục vụ.
Tòa án Tối cao tuần trước đã đồng ý xét xử một vụ án lớn khác liên quan đến tuyên bố của Trump về quyền miễn trừ tổng thống, mà ông đưa ra để đáp lại bản cáo trạng vì tội cố gắng đánh cắp cuộc bầu cử năm 2020.
Động thái này càng làm trì hoãn phiên tòa hình sự liên bang của cựu tổng thống về can thiệp bầu cử, điều mà Trump, người đang tìm cách trì hoãn phiên tòa của mình sau cuộc bầu cử năm 2024 đã ca ngợi là một chiến thắng.
Cả hai trường hợp đều đặt ra những câu hỏi lớn liệu tổng thống có thực sự phải tuân theo luật pháp giống như những công dân khác hay không?
Bầu cử sơ bộ là gì?
Bầu cử sơ bộ là một loạt các cuộc bầu cử cấp bang, kết thúc bằng một kỳ đại hội toàn quốc. Mỗi bang tổ chức một cuộc bầu cử để chọn ra đại diện làm ứng cử viên của đảng, người chiến thắng chung cuộc sẽ chính thức được đề cử tại Đại hội toàn quốc của Đảng mình.
Mỗi bang có thể chọn ra ứng cử viên của mình theo một trong hai cách.
Cách đầu tiên là bỏ phiếu kín, giống như trong cuộc tổng tuyển cử. Hình thức này được hầu hết các bang áp dụng trong bầu cử sơ bộ.
Cách thứ hai là họp kín, được sử dụng tại một số ít bang, trong đó, kết quả thắng thua được quyết định bằng cách đếm đầu người hoặc số người giơ tay.
Các bang có những quy định khác nhau về đối tượng được phép bỏ phiếu - thường chỉ giới hạn trong thành viên Đảng Cộng hòa.
Dựa trên số phiếu bầu, mỗi ứng cử viên sẽ giành được một số đại biểu nhất định để đại diện cho họ tại Đại hội đảng toàn quốc vào tháng 7, 8 tới đây.
