Đây là một động thái quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của Mỹ ở Bắc Cực và các vùng biển khác.
Theo tờ Daily Mail, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố tọa độ địa lý xác định đường giới hạn của thềm lục địa tại các khu vực nằm ngoài phạm vi 200 hải lý từ bờ biển vào ngày 19/12/2023. Thềm lục địa là khu vực đáy biển nối tiếp từ bờ biển ra xa, có độ dốc nhẹ. Thềm lục địa mở rộng (ECS) là khu vực thềm lục địa nằm dưới vùng nước nông, có độ dốc lớn hơn.
Bảy khu vực mà Mỹ đã bổ sung thêm vào lãnh thổ của mình bao gồm Bắc Cực, Đại Tây Dương (bờ biển phía Đông), Biển Bering, Thái Bình Dương (bờ biển phía Tây), Quần đảo Mariana và hai khu vực ở Vịnh Mexico. Tổng cộng, diện tích thêm vào của Mỹ là khoảng 1 triệu km vuông, tương đương với gần gấp đôi diện tích của Tây Ban Nha. ECS lớn nhất của Mỹ là ở Bắc Cực, trong khi tất cả các ECS đều có diện tích gấp đôi California.
Việc mở rộng lãnh thổ của Mỹ nhờ thềm lục địa có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo quyền lãnh thổ, quyền khai thác tài nguyên và quyền an ninh của Mỹ ở Bắc Cực và các vùng biển khác. Theo Công ước Luật Biển của Liên hợp quốc, mỗi quốc gia có quyền khai thác tài nguyên trên và dưới đáy biển trong phạm vi 200 hải lý từ bờ biển. Tuy nhiên, nếu một quốc gia có thể chứng minh rằng thềm lục địa của nó mở rộng ra xa hơn, thì nó có thể yêu cầu mở rộng ranh giới ngoài thềm lục địa của mình lên đến 350 hải lý.
Mỹ đã ký Công ước Luật Biển vào năm 1994, nhưng chưa phê chuẩn. Tuy nhiên, Mỹ vẫn tuân thủ các quy định của Công ước và đã nộp báo cáo về thềm lục địa của mình vào năm 2009. Theo Viện Nghiên cứu Trung tâm Wilson, Mỹ đã thực hiện các nghiên cứu khoa học và địa chất để xác định ranh giới ngoài thềm lục địa của mình theo tiêu chuẩn quốc tế.
Việc mở rộng lãnh thổ của Mỹ nhờ thềm lục địa không mâu thuẫn với thỏa thuận năm 1990 với Nga về ranh giới biển đi qua eo biển Bering. Theo Viện Nghiên cứu Trung tâm Wilson, Mỹ không cần phải đàm phán với Nga vì mỗi nước đã phân định ranh giới ngoài thềm lục địa của mình phù hợp với ranh giới được xác lập năm 1990 trong Thỏa thuận giữa Mỹ và Liên Xô về Biên giới biển. Tuy nhiên, vấn đề mở rộng có thể chồng chéo với phía Canada và hai bên sẽ phải đàm phán trong tương lai.
Theo tờ The New York Times, Canada cũng đã nộp báo cáo về thềm lục địa của mình vào năm 2019, trong đó có một phần tranh chấp với Mỹ ở Bắc Cực. Cả hai nước đều tuyên bố quyền sở hữu đối với Lưng chừng Bắc Cực, một dãy núi dưới đáy biển có chứa nhiều tài nguyên. Ngoài ra, Canada còn cho rằng eo biển Northwest là vùng nước nội địa của nó, trong khi Mỹ coi đó là vùng nước quốc tế. Các tranh chấp này có thể gây căng thẳng trong quan hệ giữa hai đồng minh lâu năm.
Việc mở rộng lãnh thổ của Mỹ nhờ thềm lục địa là một động thái quan trọng trong bối cảnh Bắc Cực đang trở thành một chiến trường chiến lược giữa các cường quốc.
