Thượng thọ hay Lễ mừng thượng thọ, Lễ khao thượng thọ thể hiện đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", kính trọng người đã sinh thành và dưỡng dục. Các gia đình có ông bà, cha mẹ thọ từ 80 tuổi trở lên (những người được xem là sống lâu) đều làm lễ này. Trong bài viết sau, VOH sẽ tổng hợp bài văn khấn lễ Thượng Thọ cũng như cách sắm lễ theo Văn khấn Cổ truyền Việt Nam.
Lễ Thượng Thọ được tổ chức vào thời gian nào?
Thông thường, vào dịp Tết nguyên đán, khoảng mồng hai Tết, người thân trong gia đình sẽ tổ chức khao thượng thọ.
Buổi lễ được tổ chức trong gia đình và chủ yếu mang tính gia đình (hoặc dòng tộc, gia tộc). Lễ này khác với lễ lên lão (gọi là lễ ra nhiêu), diễn ra ở đình làng, chủ yếu mang tính xã hội.
Chuẩn bị mâm cúng lễ Thượng Thọ
Trong ngày lễ này, gia chủ cần chuẩn bị một số lễ vật sau:
- Hương hoa
- Quả
- Vàng mã
- Lễ mặn (gà, xôi…) hoặc lễ tam sinh (lợn, bò, dê), đem ra đình lễ Thần, gọi là bái tạ Thần Hưu (tạ ơn Thánh Thần đã phù hộ cho cha mẹ được sống lâu).
Hướng dẫn cách dâng lễ cúng Thượng Thọ
Việc tổ chức lễ Thượng Thọ có nhiều hình thức, quy mô tùy vào điều kiện của từng gia đình.
Lúc lễ, cha mẹ ăn mặc đẹp, ngồi trên ghế đặt chính giữa, con cháu tế tự lễ bái. Con cái dâng lễ, mỗi người dâng một chén rượu, mừng thọ, hoặc nâng một làn quả đào gọi là bàn đào chúc thọ.
Con cháu lễ bái xong sẽ tổ chức cỗ bàn ăn mừng, mời hàng xóm, khách khứa đến dự. Khách đem lễ vật đến mừng và chứng kiến sự hạnh phúc của cụ, sự hiếu thảo của con cháu. Họ hàng cũng có lời chúc mừng. Hai bên nhà có treo những câu đối, đại tự để mừng cụ. Có nhà còn mời ca nhi tới để ngâm thơ, ca hát.
Mẫu văn khấn lễ Thượng Thọ
Theo sách Văn Khấn Cổ Truyền Việt Nam, trong lễ Thượng Thọ có làm văn tế yết cáo tổ tiên.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay ngày…….tháng…….năm……
Tại (địa chỉ)…………………………….
Hậu duệ tôn là:………………………….. quỳ trước linh vị (đọc linh vị của Thủy Tổ, Tiên Tổ được liệt thờ trong nhà thờ họ…………)
Kín cẩn lạy tâu rằng:
Cúi nghĩ: tuổi tác tự Trời Phật ban cho
Hình hài nhờ Tổ Tiên mới có
Nay: ............
Toàn dân hớn hở đón xuân sang
Tín chủ mừng vui làm lễ thọ
Yết cáo chư vị Thần Linh
Kính lạy miếu đường Tiên Tổ
Xin rộng lòng nhân
Nguyện vun trồng đức độ
Mong Sao Ngày tháng mãi bền lâu
Ước gốc cành thê củng cố
Tưởng niệm công đức ngày xưa
Gọi chút hương khói lễ nhỏ
Ngửng trông chứng giám tấc thành
Cúi xin phù trì bảo hộ
Mong Tiên linh khơi rộng mạch Trường sinh
Cho hậu duệ leo lên thềm Thượng thọ
Trên Thiên tào tăng niên kỷ lâu dài, như rùa hạc vô cương
Dưới Hải ốc tươi phúc lộc dồi dào, như suối nguồn bất hủ
Khấn đầu cúi lạy Thần linh, tiên tổ thượng hưởng!
Lễ Thượng Thọ thể hiện sự kính trọng và biết ơn của con cháu dành cho người đã sinh thành nuôi dưỡng mình. Việc chuẩn bị một buổi lễ chu đáo, đọc văn khấn thành tâm cũng là cách để chúng ta thể hiện trọn đạo hiếu.
(Thông tin bài viết chỉ mang tính chất tham khảo)
Đừng quên cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại voh.com.vn - Thường thức.
