Tin tứcNhiều đại biểu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hình thành các tổ hợp khoa học công nghệ, tạo chuỗi giá trị liên kết và thu hút nhân tài để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Đại biểu Hoàng Minh Hiếu (đoàn Nghệ An) cho rằng, để phát triển khoa học công nghệ bền vững, Việt Nam cần xây dựng các tổ hợp nghiên cứu và ứng dụng, huy động nguồn lực từ cả khu vực công và tư. Ông nhấn mạnh, chính sách thu hút và phát triển nguồn nhân sự chất lượng cao là yếu tố then chốt để đảm bảo tính khả thi của những sáng kiến đổi mới sáng tạo.
Theo ông Hiếu, lĩnh vực công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI) đang thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng, với dự báo từ Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam cho thấy nước ta sẽ thiếu khoảng 150.000 - 200.000 nhân sự vào năm 2025. Việc thu hút chuyên gia nước ngoài và tạo điều kiện để chuyên gia Việt kiều về nước làm việc cần được đẩy mạnh thông qua các chính sách ưu đãi về thuế, thị thực và điều kiện nghiên cứu.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đề xuất loại bỏ cơ chế đấu thầu trong nghiên cứu khoa học, thay vào đó nên thực hiện cơ chế đặt hàng và khoán chi. Theo ông, đấu thầu gây nhiều trở ngại, bởi nếu một nghiên cứu không được duyệt qua đấu thầu năm nay, nó có thể bị đình trệ hoặc phải hủy bỏ vào năm sau. Việc giao nhiệm vụ trực tiếp sẽ giúp các nhà khoa học yên tâm tập trung vào nghiên cứu mà không bị cản trở bởi các thủ tục hành chính.
Một vấn đề khác được đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) nêu ra là sự cần thiết của việc đầu tư nhanh vào hạ tầng phục vụ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Bà đề xuất các cơ chế đầu tư kết hợp giữa ngân sách Nhà nước với nguồn vốn ngoài nhà nước, bao gồm tài trợ máy móc, hỗ trợ phòng thí nghiệm và xây dựng nhà máy sản xuất quy mô lớn.
Đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hình thành các tổ hợp nghiên cứu khoa học công nghệ quy mô lớn, có sự tham gia của các doanh nghiệp công - tư để tạo chuỗi giá trị. Theo ông, các nước phát triển đã thành công trong việc xây dựng các trung tâm nghiên cứu liên kết với doanh nghiệp, giúp rút ngắn khoảng cách từ nghiên cứu đến ứng dụng thực tiễn.
Bên cạnh đó, đại biểu Hoàng Minh Hiếu cũng đề xuất Nhà nước nên đóng vai trò khách hàng đầu tiên của các sản phẩm nghiên cứu khoa học trong nước, nhằm thúc đẩy ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn. Đồng thời, việc sắp xếp lại các tổ chức khoa học, tránh chồng chéo và trùng lặp nhiệm vụ, sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động trong lĩnh vực này.
Việc xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện đòi hỏi những bước đi chiến lược và các cơ chế đột phá. Với sự đồng thuận của Quốc hội, những chính sách phù hợp sẽ được ban hành, tạo nền tảng để khoa học công nghệ Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong tương lai.
