Tin tứcChi phí năng lượng sạch tiếp tục giảm trong năm 2025
Ngành năng lượng tái tạo đang tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là điện mặt trời với công suất lắp đặt toàn cầu tăng 80% lên 400 GW năm 2023. Dù tốc độ tăng trưởng dự kiến chậm lại vào 2024, xu hướng chuyển dịch sang năng lượng sạch vẫn tiếp tục, với sự kết hợp giữa điện mặt trời và pin lưu trữ giúp cung cấp điện ổn định 24/7.
Đầu tư vào năng lượng phi hóa thạch dự kiến tăng từ 570 tỷ USD (2023) lên 1.700 tỷ USD (2050), dù nhiên liệu hóa thạch vẫn giữ vai trò quan trọng đến 2040. Chi phí vay vốn sẽ thay đổi do lạm phát giảm, nhưng rủi ro tài chính ảnh hưởng đến ngành năng lượng. Giá pin lithium-ion đã giảm 90% trong một thập kỷ và 40% trong năm 2024, giúp đẩy mạnh ứng dụng lưu trữ năng lượng.
Chi phí công nghệ năng lượng sạch (điện gió, mặt trời, lưu trữ pin) sẽ tiếp tục giảm 2-11% năm 2025 và có thể giảm 22-49% vào 2035, bất chấp rào cản thương mại từ Mỹ và châu Âu đối với sản phẩm Trung Quốc. Trung Quốc sản xuất điện sạch rẻ hơn 11-64% so với các nước khác, tạo áp lực cạnh tranh toàn cầu.
IEA nâng dự báo về năng lượng tái tạo, giảm kỳ vọng vào nhiên liệu hóa thạch. Ngành năng lượng đối mặt thách thức từ bất ổn kinh tế, biến động nhu cầu, và hạn chế hạ tầng. Xu hướng năm 2025 gồm chuyển dịch địa chính trị, đột phá công nghệ carbon thấp và ứng dụng AI, mang lại cơ hội lẫn rủi ro cho toàn ngành.
Thiết kế sinh thái với sản phẩm nhựa
Việt Nam đã xây dựng cơ sở pháp lý cho thiết kế sinh thái, được quy định trong Chương trình hành động quốc gia về sản xuất, tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021-2030 và Luật Bảo vệ môi trường. Bộ TN&MT ban hành tiêu chí Nhãn sinh thái cho bao bì nhựa thân thiện với môi trường, đồng thời xác định trách nhiệm tái chế (EPR), danh mục bao bì phải tái chế và lộ trình triển khai. Chính sách thuế, phí ưu đãi nhằm khuyến khích doanh nghiệp áp dụng thiết kế sinh thái, đặc biệt với bao bì nhựa dùng một lần.
Thiết kế sinh thái đảm bảo tính bền vững, giảm nhựa nguyên sinh, tăng khả năng tái chế, và giảm tác động môi trường. Tiêu chí gồm: Giảm lượng vật liệu, đơn giản hóa bao bì, tăng độ bền, dễ tháo rời và tái sử dụng, yêu cầu tỷ lệ vật liệu tái chế trong sản phẩm, đặt mục tiêu tăng dần theo thời gian và sản phẩm dễ thu gom, vận chuyển, tái chế, hoặc sử dụng vật liệu thay thế thân thiện với môi trường.
Thiết kế sinh thái là giải pháp quan trọng để đảm bảo tuần hoàn nhựa, giảm ô nhiễm và hướng đến phát triển bền vững.
IEA: Điện phát thải thấp đủ đáp ứng tăng trưởng nhu cầu điện toàn cầu
Báo cáo mới của IEA (14/2) dự báo nhu cầu điện toàn cầu sẽ tăng gần 4% mỗi năm đến 2027, tương đương mức tiêu thụ hàng năm của Nhật Bản. Tăng trưởng chủ yếu đến từ các nền kinh tế mới nổi (chiếm 85%), đặc biệt là Trung Quốc (tăng 7% năm 2024, trung bình 6% đến 2027). Các yếu tố thúc đẩy gồm điều hòa không khí, xe điện, trung tâm dữ liệu và 5G.
Ở các nền kinh tế tiên tiến, nhu cầu điện tại Mỹ dự kiến tăng mạnh, trong khi EU phục hồi chậm hơn. IEA nhận định năng lượng tái tạo và hạt nhân sẽ đáp ứng hoàn toàn nhu cầu điện tăng thêm, trong đó năng lượng mặt trời đóng góp 50%.
Điện hạt nhân đang trở lại mạnh mẽ, với sản lượng toàn cầu đạt mức cao kỷ lục từ 2025. Trung Quốc dẫn đầu về phát triển điện hạt nhân, dự kiến vượt Mỹ trước năm 2030. Nhiều nước như Ý, Đức, Pháp, Nhật Bản đang tái xem xét hoặc mở rộng điện hạt nhân để đảm bảo an ninh năng lượng và giảm phát thải. Tuy nhiên, ngành này vẫn đối mặt thách thức về chi phí và tiến độ xây dựng.
Giải pháp giúp tái chế 100% quần áo cũ, giảm rác thời trang
Chỉ 1% quần áo thải bỏ được tái chế, phần lớn bị chôn lấp. Nhằm giải quyết vấn đề này, nhóm nghiên cứu Đại học Amsterdam đã phát triển phương pháp sử dụng axit clohydric siêu cô đặc để tách bông khỏi polyester trong vải tổng hợp polycotton. Quá trình này phân hủy bông thành dung dịch glucose và giữ lại sợi polyester, giúp tái chế cả hai thành phần.
Dự án được Avantium – công ty hóa chất bền vững Hà Lan – đầu tư với mục tiêu mở rộng quy mô công nghiệp, hướng đến sản xuất glucose không từ thực phẩm. Phương pháp này hứa hẹn giải quyết bài toán tái chế, góp phần giảm phát thải CO2 và rác thải dệt may toàn cầu.
Chuyển đổi xanh trong ngành đường thủy
Ngành hàng hải và vận tải thủy toàn cầu đang dịch chuyển mạnh mẽ theo xu hướng xanh hóa nhằm tuân thủ các quy định về khí thải, nhiên liệu và phát triển bền vững. Các hãng tàu lớn như Maersk và CMA-CGM đã triển khai tàu chạy bằng methanol xanh và sà lan điện nhằm giảm phát thải CO₂. Tại Việt Nam, dự án cảng xanh và vận tải thủy nội địa không phát thải đang được thúc đẩy, như việc CMA-CGM triển khai sà lan chạy pin chở hàng từ Bình Dương đến cảng Gemalink.
Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đặt mục tiêu giảm 50% khí thải nhà kính vào năm 2050, siết chặt giới hạn lưu huỳnh trong nhiên liệu hàng hải. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có cơ chế cho phép hãng tàu nước ngoài trực tiếp khai thác sà lan điện, dù các tiêu chuẩn an toàn động cơ điện đã được xây dựng. Doanh nghiệp cần chủ động đầu tư vào chuyển đổi xanh, dù chi phí cao, để đảm bảo khả năng cạnh tranh khi các quy định môi trường trở nên bắt buộc.
