Iran nói vụ tấn công là để trả đũa Israel ám sát các đồng minh chủ chốt trong khu vực, như Ismail Haniyeh và Hassan Nasrallah.
Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi viết trên mạng xã hội: “Hành động của chúng tôi sẽ kết thúc trừ khi Israel tiếp tục trả đũa. Phản ứng của chúng tôi sẽ mạnh mẽ và uy lực hơn.”
Nhiều năm qua, Iran được cho đã phát triển kho vũ khí tầm xa gồm cả tên lửa siêu thanh, với tốc độ vượt qua khả năng đánh chặn của Israel.
Tháng 4/2024, cuộc tấn công được thông báo trước của Iran sử dụng khoảng 170 máy bay không người lái, 30 tên lửa hành trình và 120 tên lửa đạn đạo. Đây là cuộc tấn công chủ yếu mang tính thể diện, để trả đũa vụ nhiều tướng lĩnh bị Israel sát hại tại Syria.
Tuy nhiên, cuộc tấn công ngày 1/10 dường như có quy mô lớn hơn nhiều.
Trong số tên lửa đạn đạo sử dụng có loại Fatteh-2, với tốc độ tối đa 16.093 km/h.
Fatteh-2 được công bố ngày 19/11/2023 trong chuyến thăm của lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei tới bảo tàng không gian vũ trụ ở Tehran.
Fatteh-1 được công bố trước đó 6 tháng, truyền thông Iran đưa tin có tầm bắn 1.400 km, đủ sức vươn tới Tel Avi.
Fatteh-2 được nâng cấp trang bị phương tiện lướt siêu thanh (HGV), giúp chúng có đường bay khó lường, dễ né tránh các hệ thống phòng không.
Theo báo chí Trung Đông, tên lửa khác được sử dụng trong vụ phóng hôm 1/10 gồm Emad, Shahab-3 và Kheibar Shekan.
Theo Hoa Kỳ, Iran có khoảng 3.000 tên lửa đạn đạo vào năm 2021. Hiện có thể nhiều hơn.
Ông NR Jenzen-Jones, chuyên gia tại trung tâm nghiên cứu vũ khí ARES nói: “Iran có khả năng phát triển nhiều mẫu và biến thể tên lửa đạn đạo ở quy mô lớn. Họ cũng chuẩn bị cho quá trình phóng tương đối nhanh. Tuy nhiên rất khó để hiểu chính xác Iran đang sở hữu những loại gì, do chủ yếu dựa vào hình ảnh từ diễu binh và tập trận.”
Về phía Israel, hệ thống đánh chặn Iron Dome hiệu quả với những tên lửa nhỏ của Hamas. Arrow-3 và Arrow-2 có khả năng chống tên lửa đạn đạo, khi mục tiêu cách xa 2.400 km và độ cao 100 km - gần rìa bầu khí quyển trái đất.
Ngoài ra, Israel cũng có hệ thống phòng thủ tên lửa David’s Sling tầm trung, hiệu quả với các loại hỏa tiễn của Hezbollah.
Trong cuộc tấn công vừa rồi, quân đội Hoa Kỳ được cho đã bắn ít nhất 12 quả đạn chống tên lửa vào các vật thể bay của Iran, từ những tàu chiến ở Đông Địa Trung Hải. Các tàu Mỹ được trang bị hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis.
Jordan cũng cho biết đã đánh chặn 1 số tên lửa, nhưng không chia sẻ chi tiết.
Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) tuyên bố phần lớn tên lửa đã tấn công trúng mục tiêu, trong khi Israel nói phần lớn bị đánh chặn.