Bệnh gan từng được mệnh danh là căn bệnh “nguy hiểm nhất” tại Đài Loan (Trung Quốc) và gan còn được gọi là “cơ quan thầm lặng” trong cơ thể con người.
Những triệu chứng ban đầu của bệnh gan không dễ phát hiện, có thể là do gan bị viêm âm thầm nhưng bản thân người bệnh hoàn toàn không cảm nhận được. Nhưng chỉ cần chú ý cẩn thận, chúng ta vẫn có thể phát hiện được những tín hiệu cảnh báo từ gan.
Các triệu chứng bất thường của gan
Tô Đông Huyền, bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa và Gan mật thuộc Khoa Nội tại Bệnh viện Đại học Đài Loan cho biết, nếu gan hoạt động tốt thì sẽ cho chúng ta cuộc sống đầy màu sắc; còn nếu như gan hoạt động kém thì cuộc sống chỉ có màu đen và trắng.
Nói như vậy, chúng ta có thể hiểu được tầm quan trọng của gan đối với sức khỏe của chúng ta như thế nào? Khi gan bị bệnh, những dấu hiệu sau có thể xuất hiện, lúc này chúng ta nên đi khám bệnh càng sớm càng tốt.
Viêm gan
Khi gan mới bắt đầu bị viêm, thông thường không có triệu chứng rõ ràng. Một số bệnh nhân có thể bị sốt trước, trong khi những người khác có thể cảm thấy mệt mỏi.
Mặc dù nhiều người “đánh đồng” tình trạng cơ thể mệt mỏi, uể oải với gan hoạt động kém nhưng ở đây vẫn phải nhắc nhở mọi người rằng, có rất nhiều nguyên nhân gây mệt mỏi, uể oải và không phải nguyên nhân nào cũng liên quan đến gan.
Ngoài những triệu chứng trên, buồn nôn, chán ăn cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan.
Vàng da và mắt
Khi lòng trắng của mắt chuyển sang màu vàng hoặc làn da chuyển sang màu vàng nâu nghĩa là đã xảy ra bệnh vàng da, đồng nghĩa với việc gan, một nhà máy giải độc lớn trong cơ thể đang gặp phải “khủng hoảng”.
Trên lâm sàng, đôi khi các bác sĩ gặp những bệnh nhân lo lắng về gan do có triệu chứng vàng da và mắt. Sau khi thăm khám kỹ, bác sĩ phát hiện ra rằng những bệnh nhân này đã ăn quá nhiều trái cây và rau củ có chứa lutein như bí đỏ (hay còn gọi là bí ngô), cà rốt, đu đủ và da của họ chuyển sang màu vàng do tích tụ quá nhiều beta-carotene. Chỉ cần ngừng ăn một thời gian, da của họ có thể trở lại bình thường.
Xơ gan
Khi gan liên tục bị viêm và tổn thương sẽ gây ra tình trạng tăng sinh mô xơ và tái tạo tế bào gan dạng nốt, từ đó làm gan xơ cứng và trở thành xơ gan.
Xơ gan sẽ khiến chức năng gan suy giảm dần, ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp albumin và các yếu tố đông máu dẫn đến các vấn đề như phù nề, cổ trướng, dễ bầm tím hoặc chảy máu.
Ngoài ra, xơ gan còn làm tăng áp lực tĩnh mạch cửa, lượng máu đáng lẽ phải vào gan sẽ chảy về lá lách, khiến lá lách to ra.
Một biến chứng thường gặp của bệnh xơ gan là hôn mê ở gan. Do sự tích tụ nhiều amoniac trong cơ thể, gây ra ý thức bất thường, làm cho bệnh nhân có thể gặp nhiều tình trạng khác nhau như buồn ngủ, đảo ngược ngày đêm, rối loạn ngôn ngữ và hành vi hoặc gật gà gật gưỡng.
Ung thư gan
Viêm gan mãn tính, xơ gan và ung thư gan được gọi là “bộ ba bệnh về gan”, người bệnh nếu không điều trị đúng cách viêm gan và xơ gan thực sự có thể tiến triển thành ung thư gan.
Ngoài những vấn đề thường gặp của tất cả bệnh nhân ung thư chẳng hạn như chán ăn, sụt cân và sốt, bệnh nhân ung thư gan còn có thể xuất hiện các triệu chứng khác nhau tùy theo sự phát triển và vị trí của gan bị tổn thương.
Ví dụ, khi khối u chèn ép ống mật và gây khó khăn trong việc vận chuyển mật, lúc đó bệnh vàng da sẽ xảy ra. Nếu ung thư gan phát triển trên bề mặt gan, nó có thể chèn ép các dây thần kinh trên bao gan và gây đau bụng.
Bảo vệ gan
Nói chung, chế độ ăn uống chăm sóc sức khỏe cho bệnh gan (chẳng hạn như viêm gan và xơ gan) cần có đủ chất dinh dưỡng và tránh các thực phẩm gây kích ứng:
- Chủ yếu ăn nhiều bữa nhỏ và thường xuyên.
- Ăn một chế độ ăn nhiều calo, giàu protein, nhiều đường ít chất béo và dễ tiêu hóa để tránh tổn thương tế bào gan nghiêm trọng hơn và thúc đẩy quá trình tái tạo mô.
- Bổ sung vitamin, nếu có bị cổ trướng hoặc phù nề chi dưới, nên áp dụng chế độ ăn ít natri và giảm lượng muối ăn vào.
- Nếu bị hôn mê ở gan thì nên giảm lượng amoniac tích tụ trong cơ thể.
