“Ngủ ít” thực ra do gen quyết định

VOH - Những người “ngủ ít” có gen siêu đặc biệt.

Hầu hết những người ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi đêm thường sẽ cảm thấy mệt mỏi và uể oải vào ngày hôm sau.

Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học mới nhất đã phát hiện ra rằng, một số người sinh ra chỉ ngủ có 6 tiếng hoặc ít hơn nữa nhưng họ vẫn giữ cho đầu óc tỉnh táo, cơ thể tràn đầy năng lượng vào ngày hôm sau.

ngu-it-do-gen=quyet-dinh
“Nhu cầu ngủ” của con người chủ yếu do gen và tuổi tác quyết định và không thể thay đổi được - Ảnh: TVBS

Ngủ ít do “3 gen đặc biệt” tương tác với nhau

Phó Oánh Huệ, giáo sư Thần kinh học người Đài Loan (Trung Quốc) nghiên cứu tại Đại học California, San Francisco (Hoa Kỳ) và nhóm của bà đã tiết lộ “bí ẩn di truyền” đằng sau hiện tượng “ngủ ít” này thông qua một loạt nghiên cứu khoa học.
Nghiên cứu phát hiện gen đột biến “DEC2” ảnh hưởng đến hormone orexin điều chỉnh sự tỉnh táo, khiến chủ nhân mang gen này “ngủ ít hơn” vào ban đêm nhưng vẫn tràn đầy năng lượng vào ngày hôm sau.

Sau đó, nhóm nghiên cứu khoa học lần lượt phát hiện ra “3 đột biến gen” siêu đặc biệt liên quan đến giấc ngủ ngắn bao gồm ADRB1, NPSR1 và mGluR1.

Trong đó, đột biến gen ADRB1 ảnh hưởng đến hoạt động của các tế bào thần kinh thúc đẩy sự tỉnh táo trong thân não, khiến những người ngủ ít có nhiều khả năng thức dậy và tỉnh táo hơn.

Kế đến, đột biến gen NPSR1 cho phép người mang gen này không bị suy giảm đáng kể về trí nhớ và hiệu suất nhận thức ngay cả khi họ thiếu ngủ.

Sau cùng, đột biến gen MGluR1 làm tăng hoạt động của các tế bào thần kinh não, cho phép những người có gen này vẫn duy trì được các chức năng bình thường mặc dù thời gian ngủ ít hơn.

Những đột biến gen này phối hợp với nhau để cho phép những người “ngủ ít tự nhiên” vẫn duy trì được tư duy rõ ràng và đủ thể lực mặc dù thời gian ngủ ít hơn người bình thường.

“Nhu cầu ngủ” chủ yếu được xác định theo độ tuổi

Giáo sư Phó Oánh Huệ cho biết, điểm khác biệt lớn nhất giữa “người ngủ ít” và người bình thường là “người ngủ ít” có thể thức dậy một cách tự nhiên và giữ cho đầu óc tỉnh táo mà không cần dựa vào đồng hồ báo thức, cà phê hay các phương tiện hỗ trợ bên ngoài khác.

Ngoài gen, tuổi tác cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến “nhu cầu ngủ” của con người. Ví dụ, trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên cần thời gian ngủ nhiều hơn do quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng.

Theo tuổi tác, thời gian ngủ của người lớn sẽ giảm dần, nhưng hầu hết người lớn vẫn cần ngủ từ 7 đến 9 tiếng để có trạng thái tinh thần cũng như thể lực tốt nhất.

Thiếu ngủ lâu dài có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường

Trên thực tế có không ít người hy vọng sẽ trở thành “người ngủ ít” bằng cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt hoặc rèn luyện bản thân. Tuy nhiên, nghiên cứu khoa học hiện nay cho thấy rằng “nhu cầu ngủ” của con người chủ yếu do gen và tuổi tác quyết định và không thể thay đổi được. 

Tuy nhiên, một số “người ngủ ít” có thể tạm thời có được trạng thái đầu óc tỉnh táo nhờ “ngoại lực”, ví dụ như nhờ uống cà phê, trà đậm hoặc hút thuốc lá…

Nhưng thiếu ngủ thời gia dài (mãn tính) có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và tốc độ phản ứng. Ngoài ra, nó còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường và trầm cảm.

Hãy lắng nghe nhu cầu của cơ thể và duy trì giấc ngủ đầy đủ

Giáo sư Phó Oánh Huệ nói, mặc dù “những người ngủ ít tự nhiên” nghe có vẻ có nhiều ưu điểm nhưng tỷ lệ nhóm người này trong tổng dân số là cực kỳ thấp.

Vì vậy, đối với hầu hết mọi người chúng ta, giấc ngủ đầy đủ và chất lượng cao là chìa khóa để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần, cũng như nâng cao hiệu quả công việc và chất lượng cuộc sống.

Giáo sư Phó Oánh Huệ khuyến cáo chúng ta còn phải nên “lắng nghe” nhu cầu của cơ thể và ngủ đủ giấc từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm.

Bình luận