Câu hỏi: Thưa bác sĩ, rửa mũi bằng nước muối sinh lý được xem là phương pháp phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh đường hô hấp trên rất hiệu quả. Tuy nhiên, hiện nay đa phần mọi người đều đang sử dụng nước muối theo kinh nghiệm mà chưa hiểu biết về các loại nước muối cũng như là chưa biết cách sử dụng như thế nào? Có hiệu quả hay không và thậm chí là gây hại nhiều hơn là lợi.
Bác sĩ có thể cho lời khuyên về việc sử dụng nước muối sinh lý để rửa mũi và mình sử dụng như thế nào cho hiệu quả không ạ?
Trả lời:
Rửa mũi là phương pháp khá phổ biến và được nhiều người sử dụng hàng ngày với mục đích để làm sạch khoang mũi. Đây là một thói quen tốt, có thể có tác dụng hỗ trợ bảo vệ sức khỏe đường hô hấp.
Một số lợi ích của việc rửa mũi mang lại như là loại bỏ bụi bẩn, làm sạch các chất gây nhầy trong mũi. Quá trình này sẽ làm các thuốc xịt, thuốc nhỏ mũi phát huy tối đa hiệu quả do nó tiếp xúc trực tiếp với niêm mạc mũi. Việc rửa mũi cũng làm giảm nguy cơ kích ứng, nhiễm trùng mũi do các yếu tố như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật… Nó hỗ trợ cho quá trình hô hấp, tăng lưu thông khí qua mũi và làm thông thoáng đường thở.
Tuy nhiên, việc rửa mũi này chỉ đạt được lợi ích khi chúng ta thực hiện đúng cách và đúng thời điểm.
Những người bệnh nên được rửa mũi thường xuyên là những bệnh nhân bị viêm mũi dị ứng, viêm xoang, viêm xoang cấp, viêm xoang mạn, cảm cúm. Khi rửa mũi đối với những bệnh nhân này thì làm giảm tình trạng chảy nước mũi, giúp cuốn trôi những vi khuẩn, dịch nhầy giúp khoang mũi sạch sẽ hơn.
Về hướng dẫn rửa mũi với nước muối sinh lý, chúng ta dùng dung dịch rửa mũi được khuyên dùng là nước muối sinh lý, tức là dung dịch NaCl 0,9 %. Đây là dung dịch có độ ph có áp lực thẩm thấu an toàn cho da và niêm mạc, giúp giảm những kích ứng, dị ứng và cảm giác đau rát cho người bệnh.
Chúng ta nên mua nước muối sinh lý ở những cơ sở uy tín là dung dịch có độ tinh khiết, vô khuẩn và có nồng độ đạt tiêu chuẩn. Chúng ta sẽ chuẩn bị những dụng cụ như bình đựng nước muối sinh lý hoặc là các bình xịt, bình phun sương.
Đối với tư thế, người lớn sẽ nghiêng đầu một góc 45 độ về phía chậu, bồn rửa mặt hoặc là bình chứa. Đối với trẻ em, chúng ta cho trẻ nằm nghiêng sang một bên, về bên trái hoặc bên phải để tránh bị sặc.
Với người lớn, hạn chế ngả đầu về phía sau để nước muối không bị chảy ngược vào trong mũi.
Khi chúng ta rửa mũi, nước muối sẽ đi vào từ cửa mũi trước qua cửa mũi sau, sau đó sang mũi bên đối diện và đẩy ra ngoài. Chúng ta sẽ đưa vòi vào một bên mũi, sau đó mở miệng đồng thời xịt nước muối sinh lý từ từ vào khoang mũi.
Lưu ý, lúc này chúng ta sẽ phải thở bằng miệng, không thở bằng mũi. Nhiều khi sẽ có một lượng nhỏ với nước muối chảy xuống họng nhưng không sao cả. Sau khi nước muối từ mũi trước ở bên này chảy sang bên kia, trôi ra ngoài thì chúng ta xì mũi nhẹ nhàng để kiểm tra xem bên trong mũi đã được sạch hoàn toàn chưa.
Đối với trẻ em thì lưu ý phụ huynh nên được hướng dẫn, tập huấn qua để có thể làm cho trẻ an toàn hơn. Chúng ta luôn để trẻ nằm nghiêng trong quá trình rửa mũi, không để trẻ giãy giụa vì có thể gây sặc dung dịch nước muối vào phổi.
Câu hỏi: Dạ, về loại nước muối thì cả người lớn và trẻ em cùng dùng một loại hay có phân chia như thế nào không thưa bác sĩ?
Trả lời:
Dung dịch nước muối sinh lý, chúng ta sử dụng chung cho cả người lớn và trẻ em đều được. Lưu ý là khi chúng ta rửa mũi, nên làm ấm nước muối ở nhiệt độ thích hợp để tránh cảm giác kích ứng hoặc khó chịu.
Bác sĩ Lê Trung Tuấn - Khoa Hồi sức cấp cứu
Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Sài Gòn
Đừng quên theo dõi chuyên mục Khỏe của VOH để cập nhật các thông tin, kiến thức sức khỏe hữu ích.
